Tình cờ
Hai người yêu nhau rất tình cờ
như trên cùng một toa xe lửa
tàu chạy qua cầu nghe tiếng sắt và tiếng nước trôi mau
nhìn về đốm lửa yếu thành phố trên sông
thành phố trẻ thơ tiêu điều ru dưới những bầu trời xấu
của lòng tin phủ tro
hãy yêu nhau rất tình cờ
như mặt trăng may mắn thoát ra ngoài vòm mây
chiếc đầu máy mệt nhọc dừng lại một ga nhỏ
với một ngọn đèn đêm
một người giữ ga già mặt đồng hồ kim không chuyển động
và rừng khuya không tiếng vang
tôi tự hỏi sự tình cờ nào đưa chúng ta gần nhau
khi chúng ta cùng nghẹn ngào
quá khứ chết đi không một lời than tiếc
hôm nay thiếp dưới lần chăn gai
và ngày mai ngày mai bơ vơ như đứa trẻ trong cơn oanh tạc
tôi tự hỏi sự tình cờ nào đưa chúng ta gần nhau
Tù binh
600 người phóng thích
một thành phố đợi chờ
những linh hồn ngong ngóng
chúng nó làm phát-xít
chúng nó làm cộng-sản
chúng con làm tù nhân
toa chở súc vật
bít bưng tức thở
bánh nghiến đường rầy
Sibérie tuyết trắng
rào gai tập trung
mẹ bưng tấm hình úa cũ trước ngực
dò xét từng nét đau khuôn mặt
em ôm tấm hình úa cũ trước ngực
nhẩm cầu kinh theo nhịp trái tim
chúng nó làm phát-xít
chúng nó làm cộng-sản
chúng con làm tù nhân
bước về khua dạn dầy thế hệ
các anh nhìn cúi đầu
khóc lén
hai hàng rào quá khứ đăm đăm
600 người phóng thích
giữa cuộc đời nghẹn ngào
chúng nó làm phát-xít
chúng nó làm cộng-sản.
chúng ta làm tù nhân.
Bài thơ chữ số
Tặng Mai-Thảo
Bát ti: 14-7
89
mùa thu tháng 8
19-45
phẫn nộ bừng bừng nắm tay khăng khít
19-12-46
con số những người đã chết hiện thành
nhục nhã 20-7-54
và 17
như kia 38
khắc sâu tâm khảm
những dãy số vô nghĩa đến đớn đau
80
13
17-6-30
2.000.000
còn những lượng không sao nói được
vỡ Bát ti
trang tự do tuyên ngôn quyền người hớn hở
tung xích cùm
tổ quốc thân yêu cười vui lạ
trả bằng hơi thở trái tim
nhận mình làm số không
người mến thương thành vô lượng
đất nước đẹp bao la
hãy nhớ 10 năm
đừng lầm lỡ 45
tin từ bây giờ 55 hi vọng
mất hôm nay 36
Hànội kinh hoàng
lực lượng ngày mai dấy lên
ghi tình yêu không chữ số
Thành phố
Mưa giờ giới nghiêm tăm tối
trên hè đường hắt hủi
xưởng máy rầm rầm nghiến nát
nước mắt thợ quánh dầu
Vác-xô-vi Bá linh
Bình nhưỡng Buy đa bét
Mốt cu Pra gơ Bắc kinh
cửa nhà nào lỏng then
nghe chừng bước đêm nặng nhọc
bếp sưởi củi tàn
áo manh tơi tả
giận lên cho ấm ngực gầy
mưa giờ giới nghiêm tăm tối
trên hè đường hắt hủi
Hà nội Hà nội
Hình ảnh
Mỗi bài thơ khi viết tôi đều nghĩ đến một người
có thể là Liên là Ðĩnh
có thể là Hiệp là Ðồng
chưa bao giờ tôi viết bài thơ nào trống trơn
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
cửa sổ mở ánh sáng bình minh
ngoại ô nhà ngói đường xe điện
sân ga đường dan díu chân trời
bến tàu phu khuân vác ống khói
hải cảng tàu biển chân vịt quay
ban mai buổi chiều vội vã đêm
cầy máy ruộng cao sông lớn hiền
để cho ngực ai huy hoàng rực rỡ
âm thanh nhảy đều răng cẩm thạch
bầy tóc cánh đồng
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
cuộc đời thèm khát không thôi
nếu chúng trói giật cánh khuỷu
súng lên đạn chĩa nòng sâu ngắm trái tim
còn đủ thời gian tôi nhìn mây một lần
rồi nhìn ngón chân tròn như mầm vừa nhú
sẽ còn không biết bao nhiêu người tiếp thay
tôi nghĩ đến người yêu chưa hề thổ lộ
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
bài thơ này tôi viết trong giấc mơ
của một người con gái tên Liên
tôi mơ rằng em mơ
tôi chết và em khóc giọt lệ pha lê
nhưng ngày giải phóng tôi trở về anh hùng
riêng Liên
tôi sống thường trực bằng hình ảnh
Của em
Tặng Mặc Ðỗ
Cửa sổ trời những mắt chưa quen
trán hoang đồng cỏ
run đường môi kỉ niệm
đi qua những thành phố đầy tim
cười đổ mưa một mình
trái tim ngọn lửa xanh
áo mùa đông
ngón tay út ngây thơ nền vải
buổi chiều
quá lạnh những hàng chấn song
đã yêu nhau muôn vàn mái nhà
những người vô tội chối từ khí giới
chấp hai lòng tay lò sưởi
không nỡ làm rối mi mắt khép
gửi một tiếng cười và mùa thu
và một lá thư học trò
Một bài thơ
Người tài xế mặc áo đen
chiếc xe hàng vắng
mưa xứ nắng buồn dậy muộn
tình nhân thở dĩ vãng vuốt ve
không đa đa siêu thực
thẳng thắn
khởi từ ca dao sang tự do
Gửi Quách Thoại
Q-T
Mây đục đậu lên bờ cửa sổ
người nằm ôm chăn mỏng nhớ đời
bệnh viện thành công viên khuất nẻo
người ngủ một mình đợi chúng tôi
trời cao trời cao xin xanh biếc
hơi thở rất tròn quanh vành môi
không trách chúng tôi nhiều quên lãng
cửa ngoài chưa thoả vút tiếng cười
còn thương những kẻ đau rỏ máu
những chuyện hôm qua chuyện núi đồi
mai kia thân thể hoang từng mảnh
nằm đây rồi cũng rõi mây trời
Thoại ơi Thoại ơi không biết khóc
những dòng nước mắt ướp mặn môi
không chết trần truồng không thể được
chúng tôi đập vỡ những hình hài
cuộc sống phải thừa như không khí
cuộc sống phải thừa như sớm mai
đường hanh bệnh viện dòn tiếng bước
chúng tôi vào giữa lúc Thoại ngồi
xin trao thi sĩ vòng hoa tặng
chúng ta đã thắng giữa cuộc đờI
Của Duy Thanh
Những rừng gió kể chuyện bể khơi
trời của mây của mùa thu
những chuyến đi xa không hành lí
hành trình tới Paris
suốt đời người
không muốn nhớ tiếng thì thào thăm hỏi
móng tay níu chặt hơi sương khói
ai thổi cơm chiều hay thiêu huỷ tâm tình
hồn tôi đứng thành tượng
mình trần
không bắp thịt
trận bão cơn điên xô ngã
ấy mùa đông
và một phiến đá xanh
Chim
Ðêm giao thừa thế kỉ mưa rơi sao
mái sáng đường nằm chiêm bao biển giận dỗi
bàn tay mây mắt trăng môi nhiệt đới
chiến tranh còn những khoảng đất hoang
cửa sổ đập lên cao cánh chim én mùa xuân
ôm vào lòng bãi cỏ vườn hoa bầy sao rụng
ai hỏi anh ngoài hàng giậu
lãng mạn lập thể siêu thực dã thú đa đa
tôi mở những trái cây vườn nhà
cử chỉ trữ tình tinh khiết
những bước đi văn nghệ chim sẻ
mùa ngói nâu dựng vực mắt nâu
tôi ru chim ngủ trong cổ họng
mặt trời kêu xuống thái dương những mầu ánh sáng thơm
tim kinh ngạc
đời tạo câu cười thiên nhiên mai
hi vọng đứng ra ngoài ô ngục ngực bâng khuâng
lần gặp gỡ thứ nhất
rồi kỉ niệm kim khí thuỷ tinh hành hạ
đau xé trời đêm không sao bánh máy quay vũ khí
tôi chối từ giam cầm chim đẹp trong rừng tóc
dù tiếng hót đã chọn mấy hàm răng
người bộ hành cô đơn chờ đêm để lên đường
về quá khứ
chim bay vào trận mưa sao
Mưa ngủ
Tôi đứng nhìn mưa bên sông, mưa nửa dòng nước. Ôi nếu được ngủ dưới mái tranh, mùi đất bốc mưa mới đầu mùa ấm phổi hơn một hơi thuốc lá.
Tôi sẽ đưa em về bên ấy, nền nhà ẩm và em chân đất. Từ bỏ thành phố nhà máy xe điện xe buýt ánh đèn ngã tư. Tôi can đảm như thế. Con đường vào làng men chân đê hoa cỏ hoang dại nói tâm hồn những vật những người sắp gặp. Em đi thăm vườn trái cây và em có thể bắt đầu làm việc. Ngực trần không vướng víu anh thấy anh với hơi thở với bầu trời với cây màu đất là một.
Mưa bên kia sông mưa nửa dòng nước
ta thương cô mình như bước nhớ chân
hoa dù tàn muôn vạn nghìn lần
lòng ta vẫn chỉ một lần thương yêu
Hồn nhiên tôi trở thành thi sĩ ca dao nhẹ những nhát cuốc đầu xới lần áo mỏng ruộng đồng.
Những chuyến đi xa theo mưa về ngủ mái dạ. Ðêm hiền lành, có lẽ từ một cửa bể bến sông quán rượu. Những người bạn hứng mưa vào lòng tay, giọt mưa đẹp như mắt ngủ, rất xa không hề cách. Tôi sẽ đưa em về ngủ bên sông, tâm hồn là cánh đồng chưa khai phá. Tôi sẽ mời anh về nghe mưa trên vừng trán vô tư, giác quan mở những ngõ lạ xuống linh hồn. Chúng ta ngủ ngoài mưa như mơ ngủ.
Một ngày tôi theo anh ra thành thị để chọn một mầu hoa dã thú một hơi thở tự do.
Hồn nhiên tôi trở thành thi sĩ ca dao,
Ðêm hôm qua mưa luồn mái dạ
mưa ngủ cùng những kẻ cô đơn
bao nhiêu xa cách không sợ bằng giận hờn
đừng giận anh em hỡi mưa trời còn thương anh
Nhịp ba
Ngực anh thủng lỗ đạn tròn
lưỡi lê thấu phổi
tim còn nhẩy đập
nhịp ba nhịp ba nhịp ba
tình yêu tự do mãi mãi
anh về ngã xuống vườn nhà
cây liền kết trái
hoa rụng tơi tơi ủ xác
anh chạy nhịp hai qua cách trở
mắt bừng
thống nhất tự do
ngoài xa thành phố
bánh xe lăn nhịp ba
áo mầu xanh hớn hở
nhát búa gõ
lòng máy quay
cửa nhà thi nhau lớn
nhịp ba nhịp ba nhịp ba
tình yêu tự do mãi mãi
sông bồi phù sa
ruộng lúa trổ hoa
núi cao uốn cây rừng
nhịp ba nhịp ba nhịp ba
tình yêu tự do mãi mãi
đất nước ào ào vỗ nhịp
triều biển chập chùng
Hà-nội Huế Sài gòn
ôm nhau nức nở
có người cầm súng bắn vào đầu
đạn nổ nhịp ba
không chết
anh ngồi nhỏm dậy
khoẻ mạnh lạ thường
bước ai thánh thót
nhịp ba
tình yêu
tự do
mãi mãi
tình yêu tự do mãi mãi
tình yêu tự do
mãi mãi anh ơi
Liên những bài thơ tình thời chia cách
I.
Sự em có mặt cần thiết như những sớm mai
(nếu đời người không có những sớm mai)
anh trở dậy
đọc thơ Nguyễn-Du
những câu lục bát buồn rưng rưng cuối đường của một ngày
chợt anh muốn viết tặng em
không thể được
em làm con tin ở một thế giới
mà lòng sầu héo là trọng tội
anh cố gắng viết những lời thơ thật tự nhiên
như câu chuyện buổi còn gặp gỡ
như khoảng trời đơn sơ sau cửa sổ
anh gọi thầm một mình
trong giấc mơ phủ làn tóc biếc
anh biết anh gọi thầm một mình
LIÊN
II.
Anh nhớ em cùng một lúc với thành phố
với những con đường anh đi qua một lần
để đến nhà em anh băng ngang một vườn hoa vắng
(lần trở về anh ngồi xuống ghế dài
nếu là buổi chiều quạnh hiu mây lá mùa thu)
một phố bình dân có chợ và những quán ăn
giản dị như trang nhật kí của anh
ngày bắt đầu yêu em
III.
Trời trắng cánh tay mặc áo ngắn
những cuốn sách nhỏ truyền tay
được viết cho những người ngày mai
cuộc đời tối tăm đòi ánh sáng
anh nâng niu cuốn sách nói đến cách mạng
nói đến người tâm hồn trái tim tự do
nói đến anh và em
hoàn toàn cởi mở
IV.
Sự vắng mặt của em và bãi biển mùa đông
thành phố đau từ mỗi cột đèn
mỗi bực thềm cửa đóng
em đi không nón không áo choàng
mưa tầm tã
những cửa sổ đêm muốn hé ra
nổi loạn
và mắt em mặt trời cỏ hoa với môi anh đằm thắm
và rực rỡ nhớ thương
V.
Nét cong môi hồng mắt tình cờ
ngực hoa yếu đuối
những miền không gian được gọi qua
tình yêu không thẹn thùng
đâu phải một thứ mưa ô-buy vào thành phố
năm cửa ô hồi sinh trên xác năm cửa tù
mưa nắng cùng rủ nhau xuống Sinh từ ngõ Hội vũ
bao nhiêu đường tình tự ga Hàng cỏ
nụ hôn đầu ôm mái tóc lang thang
tà áo bàn tay hương trẻ con
hoàng hôn tỉnh
kim khí khua trong bước trở về nhà cửa
sự vắng mặt không thể lâu hơn nữa
thù nghịch tan vào hơi thở
trong giấc hôn mê thôi khóc tiếng mèo đêm
tình yêu mầu nhiệm hoàn thành
vĩnh viễn
VI.
Anh xin em ngọn tóc cỏ cái hôn tím
mắt chợt xẩm chiều
bởi trôi qua những miền tâm sự viếng thăm
có thể em chết trước khi anh kịp về
mùa lạnh gian phòng cũ
không ai khép cửa sổ
cúi xuống viền mi những bóng tối bên ngoài
có thể rồi anh sẽ yêu người đàn bà thứ hai
anh không chối
nhưng mãi mãi em còn là đất dĩ vãng
mà rễ tình cảm đòi bén gần
và những viên gạch những lối xưa
còn chiêm bao gót em mềm âu yếm
em ơi tình yêu thường đến vào buổi chiều
khoe cánh tay quyến rũ
nhưng không là buổi chiều
đúng hơn là buổi sáng rừng tâm hồn ta
vậy sao em lại ngủ
ngủ trong lòng mộ trong nghĩa địa thân thể anh
với áo cỏ may châm da thịt
anh đã đến từ biệt lùa mái tóc vào những ngón tay
những giọt lệ sương lấp lánh
anh hứa trở về không đối diện với thù
dòng sông chỉ còn tiếng sóng vỗ
cười tung lồng ngực chứa chan
thành phố đứng cao làm hiệu
rằng anh còn trở về
rằng anh còn người yêu
nàng công chúa ngủ trong rừng không giận hờn
Vĩ tuyến
Nói thầm với nhau
bằng bàn tay
người nằm đường ngăn trên trán đau
nói thầm với nhau
bằng vuốt ve
người nằm đường ngăn tim rách nát
nói thầm với nhau
bằng giận dữ
người nằm đường ngăn chém thịt da
nói thầm với nhau
bằng thân thể
nói thầm với nhau
bằng yêu thương
nói thầm với nhau
thật đằm thắm
cuộc đời nhược tiểu cuộc đời nhược tiểu
nói thầm với nhau
dù vĩ tuyến
Lệ đá xanh
Tôi biết những người khóc lẻ loi
không nguôi một phút
những người khóc lệ không rơi ngoài tim mình
em biết không
lệ là những viên đá xanh
tim rũ rượi
đôi khi anh muốn tin
ngoài đời chỉ còn trời sao là đáng kể
mà bên những vì sao lấp lánh đôi mắt em
đến ngày cuối
đôi khi anh muốn tin
ngoài đời thơm phức những trái cây của thượng đế
mà bên những trái cây ngọt ngào đôi môi em
nguồn sữa mật khởi đầu
đôi khi anh muốn tin
ngoài đời đầy cỏ hoa tinh khiết
mà bên cỏ hoa quyến rũ cánh tay em
vòng ân ái
đôi khi anh muốn tin
ôi những người khóc lẻ loi một mình
đau đớn lệ là những viên đá xanh
tim rũ rượi
Kêu gọi
Bài thơ chưa thành mở ngỏ
người nào đọc trộm rồi
hôm qua là bóng tối
hôm nay là ngày mai
tôi ngồi trên bãi biển
trời thì xanh
mây bông bênh
sóng dữ cũng thành hiền
thuyền căng buồm lại bến
cá ngon chật khoang
anh bạn chài trần ngực
tôi vẽ chữ Tự-do
mọi người cười ào ạt
tôi ngừng xe giữa lối
ném lời hát lên đầu
em bé trên đồi hoa
rỡn xong về vườn nhà
ông bà em thường kể
chúng nó lôi người hành hình giữa chợ
cướp hết đồng cỏ riêng
thân trâu ngựa kéo cày
ở đây còn ai không tự-do
Tôi gặp người trại chủ Ðông-Âu
được biếu ổ bánh mì
vàng bắp tay thân mật
màu rượu đỏ tấm lòng
ngày trước suối không đủ nước chảy vào làng
vựa thóc trống hoang
tôi gửi ông hình ảnh Tự-do về các bạn
qua đêm ngủ giữa lúa đầy
tôi còn ghé Bình-Nhưỡng
thăm sức khoẻ Cao-li
chúng nó nằm dưới nền nhà vừa dựng
trên cao tôi nhòm Hà nội
những nét Tự-do lồ lộ mặt đường
ấy chữ những người thân yêu tù tội
kêu gọi chúng tôi
làm lại nhà tranh thoáng ngang biệt thự
người giầu thân thiết kẻ nghèo
chia nhau từng tấm áo
tôi khắc Tự-do vào mỗi tâm hồn
hôm qua là bóng tối
hôm nay là ngày mai
bài thơ chưa thành mở ngỏ
người nào đọc trộm rồi
hãy mời anh viết nối
Người yêu
Chúng tôi chạy trên mùa xuân
ngoài căn phòng riêng
dù cửa sổ
chúng tôi chạy trên mùa xuân
cỏ sương quyến rũ
người yêu nắm cánh tay
không cần những con đường
có thể một lối mòn đã khuất
có thể những đồng hoa đỏ ngút đầu
có thể là bờ ruộng đất non
để chúng tôi nhường nhau chút bước
người yêu nắm cánh tay
chúng tôi chạy trên mùa xuân
mặt trời luôn luôn nhảy nhót tươi cười
con chim nhỏ hót tặng chúng tôi
rằng sao quên chim lâu thế
người yêu khoe hàm răng
ở đâu hình như tiếng bể
ngọt hiền măng sữa
em ơi sao chưa dừng lại
chúng ta vào châu thành
anh thong thả lên thư viện
mở những cuốn sách mùa xuân bay qua nét trắng
người yêu nắm cánh tay
cười tiếng suối
băng qua những cuộc đời ào ào thành phố
cửa nhà rộng choang choang
hai người bạn tình rõi chúng ta trên mắt gác
sao chưa dừng lại em ơi
trong kia làng mở hội
em vào vườn trèo lên cây bưởi
mời mọi người dự đám cưới đôi ta
mùa xuân làm bà mối
người yêu nắm cánh tay
hình ảnh ngoài trời ngỡ vỡ con ngươi
chúng tôi chạy trên mùa xuân
Người ta chỉ yêu khi tự do
không bao giờ chúng tôi dừng lại
chúng tôi chẳng yêu một mình
người yêu nắm cánh tay
bao nhiêu rừng núi không thoả sức
phải bơi qua đại dương
nối liền lục địa
mùa xuân cầm nhịp
tất cả tim hát
Người ta chỉ yêu khi tự do
Từ bao giờ
Tặng Ngọc Dũng
Ðêm không là đêm trên một đường. Người nào đứng lên cho bóng mình to gấp tiếng nói.
Tiếng nói gọi về phiá trước, bước sóng dài. Người sẽ gói vào lòng tay.
Không chờ sự dao động. Trán bình yên.
Gửi những hơi thở đã đốt lửa trái tim vào những gì sắp xuất hiện. Phải không em? Không có trơ trọi bởi vì sự vật nằm triền miên cùng nhau. Chẳng lẽ anh mãi phải là anh và em mãi phải là em thì đau khổ.
Tôi hỏi: từ bao giờ anh thôi là anh để là em?
Mùa châu ngọc cũng không biết
Từ bao giờ