Bách chu 1 (Khổng Tử - 孔子, Trung Quốc)
Thể thơ: Kinh thi (thời kỳ: Đời Chu về trước)
Đã được xem 244 lần

柏舟 1

泛彼柏舟，
亦泛其流。
耿耿不寐，
如有隱憂。
微我無酒，
以敖以游。

Bách chu 1

Phiếm bỉ bách chu,
Diệc phiếm kỳ lưu.
Cảnh cảnh bất mỵ.
Như hữu ẩn ưu.
Vi ngã vô tửu,
Dĩ ngao dĩ du.

Thuyền bách 1 (Người dịch: Tạ Quang Phát)

Chiếc thuyền gỗ bách chơi vơi,
Xuôi theo sông nước nổi trôi mặc lòng.
Ngẩn ngơ chẳng ngủ buồn trông,
Như ôm ấp mãi mối lòng bỉ ưu.
Chẳng vì ta thiếu rượu đâu,
Để cho khuây khoả ngao du tháng ngày.


- dịch nghĩa

Chiếc thuyền gỗ bách nổi trôi kia,
Cũng mặc cho nó nổi trôi phiêu bạt.
Dáng buồn bã không ngủ được,
Như có mối đau sầu.
Chẳng phải em không có rượu,
Để có thể ngao du hầu cởi mở mối sầu đau ấy.



Chú giải của Chu Hy:

Chương này thuộc tỷ.

phiếm: dáng trôi đi.
bách: tên cây bách, cây bá.
cảnh cảnh: sáng tí ti, dáng ưu sầu.
ẩn: đau đớn.
vi: chẳng.

Vợ không được lòng chồng, cho nên lấy chiếc thuyền bằng gỗ bách mà tự ví. Dùng gỗ cây bách làm thuyền thì chắc chắn, vững bền, nhưng không dùng để chở chuyên thì không thể nhờ dựa vào đâu, chỉ đành trôi nổi giữa sóng nước mà thôi, cho nên mới sầu khổ sâu xa như thế. Không phải vì không có rượu để ngao du mà cởi mở mối sầu đau ấy. Sách Liệt Nữ truyện cho rằng đó là bài thơ của người vợ. Nay xét giọng văn mềm mại nhún nhường, lại ở đầu phần thơ biến phong, mà cũng giống như thiên sau đây, thì há lạ cũng là thơ của nàng Trang Khương đó chăng ?

***
*