"KÉP" là địa linh trong lịch sử Việt Nam,là 1 trong 4 thôn thuộc xã Liệt Hạ ( Đông,Hà,Kép,Phù Mỹ) thuộc Tổng Thịnh Liệt,huyện Bảo Lộc,phủ Lạng Giang,Kinh Bắc xưa,nay thuộc T.P Bắc Giang.Địa danh KÉP xuất phát từ 2 địa danh xưa là " Cần Trạm" và " Cần Dinh" mà ngày 14-10-1407,nơi quân Minh xâm lược,do Tổng binh Trương Phụ và Đô đốc Liễu Thăng chỉ huy đẫ tập kết quân sĩ để chuẩn bị công phá Thành Xương Giang của Đại Việt...Thời 1955-1975 ở đây có "sân bay Kép" đã nhiều lần"Én bạc" của Không quân Việt Nam xuất kích bắn hạ nhiều máy bay "Thần Sấm","Con ma" của không lực Hoa Kỳ !
Năm 1916 cụ Bàng Nguyên Dũng(thân sinh ra Thi Sĩ Bàng Bá Lân) lên đây khai khẩn đất hoang,lập Ấp,khai sinh ra "Thị trấn Kép"...mà biểu tượng là phố trồng toàn Cây Bàng (còn nguyên vẹn cho đến tận hôm nay...NK xin giới thiệu chùm "Thơ về Phố Kép" xưa & nay để các bạn đọc cùng thưởng thức :

*1- THƠ ĐỀ GỬI CÁC CON

Cha,cõi phong trần đã trắng râu
Con, tuần khôn lớn mới xanh đầu
Tên nêu bia bảng to là thực
Nghiệp nối cơ cừu phải nhỏ đâu
Cửa hiếu đựng trăm đường sự nghiệp
Nhà Nho riêng một mối sang giầu
Non sông dẫu cách,lòng không cách
Giấy ngắn tình dài dặn mấy câu.
Bàng Nguyên Dũng (1874-1950)

*2- TRĂNG QUÊ

Trời cao, mây bạc, trăng tròn
Đê than hiu quạnh,tre buồn nỉ non
Diều ai gọi gió véo von
Cành xoan đùa ánh trăng non dịu dàng
Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô lại múc trăng vàng đổ đi ? (1)
Bàng Bá Lân ( 1912-1988)
(1) đây là 2 câu thần cú đã được dân gian "ca dao hóa" trở nên bất hủ :
Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi ?

*3-LIÊN NGÂM

Tô Hoài,Nguyễn Bính,Vũ Hoàng Chương
Còi thét vào ga Phủ Lạng Thương
Sở tại Bàng quan chầu xuống xóm
Thi nhân Bá ngọ chuyến lên đường
Dòng trong dòng đục thêm ngao ngán
Chùm chín chùm xanh uổng vấn vương
Nằm muỗi qua đêm chờ sàng dậy
Còi xe phong hỏa xé màn sương.
Nguyễn Bính-Vũ Hoàng Chương ( 1942)

*4-LÊN KẾP HỌP
( THƠ LIÊN NGÂM)

Một đoàn Văn nghệ lang thang
Kéo nhau lên Kép thăm Bàng Bá Lân
Đầu trò có Lão thi nhân
Đầu đội nón lính,tay cầm ba toong

Người ngông ăn mặc cũng ngông
Thẩn thơ toàn lối "ngược dòng" nói ngang

Theo chân thất thểu hai nàng
Nàng Thơ,nàng Quý cùng làng thơ văn
Một nàng yểu điệu thanh tân
Túi thơ khép mở ái ân đợi chờ...

Một nàng cặp mắt lơ mơ
Áp xe vận tải thẫn thờ thương ai
Ai đây là một chàng trai
Áo xanh cà vạt ngang vai tải đồ

Hai nàng có chiếc Te-rô
Cưỡi không được cưỡi,ô hô dắt dài...

Anh Đồ Thư dáng bảnh trai
Aó Tây nón lá địu dài trên lưng
Tâm tình kín mít như bưng
Ngoài xem cử chỉ nói năng dịu dàng

Này đây khổ chủ họ Bàng
Giầy "giôn",găng trắng,vai mang ống hình
Gặp nhau bao xiết cảm tình
Mà xem Văn hóa tiếp mình cũng cao.
Tú Mỡ-Anh Thơ -Đào Dương (1947)

*5-TỪ GA KÉP

Đôi lứa ban đầu mất lạc viên
Cho ta ngán kiếp nhớ thiên duyên
Chiều nay mộng thắm vừa tơ nối
Vườn cũ ngòi vàng lại gió lên
mây nước dâng cao hồn chắp cánh
trần ai rũ sạch nẻo về tiên
Bao la trăng động miền ân ái
Giọng hát chim trời líu ríu men
Vũ Hoàng Chương
(Đây là thời ân ái của Vũ & Đinh Thị Thục Oanh (chị gái Đinh Hùng) tá túc ở nhà Đào tiến Đạt-Nhà thơ,trưởng Ga Kép (1942)

*6- SÂN GA CŨ

Tàu không dừng bánh sân ga cũ
Vội vàng qua gửi lại hồi còi
Lan trong gió nhòa dần khói trắng
Buồn bâng khuâng như tiếng thở dài

Cây Bàng già dấu xưa còn lại
Hững hờ buông đôi chiếc lá rơi
Nền cũ chơ vơ chiều nắng quái
Sân ga buồn chờ khách vãng lai
Họa Sĩ Tạ Thúc Bình (1917-1998) quê Kép

*7-THĂM PHỐ KÉP

Hẹn tự thuở nào lên xứ Bắc
Phố cây Bàng đồi núi nhấp nhô
Đâu Cần Trạm,Cần Dinh...Ơi phố Kép
Tiếng còi tàu thức dậy những trang thơ

Ai lên lập Ấp ngày xưa ấy
Đồng đất hoang vu hóa phố phường
-Mấy chàng Thi Sĩ phi ngưạ bạch
Lững thững đi vào trong khói sương...

Quê hương lạc bước về đâu nhỉ
Nhà cũ ông cha dấu gạch mòn
Sông Thương đôi ngả tình muôn ngả
Thơ nói gì đây với cội Bàng ?
Nguyễn Khôi 3-11-2006

*8-GỬI MỘT NGƯỜI GỐC KÉP

Trượt qua thế kỷ vẫn mang mang
Thương nhớ còn đây dãy phố Bàng
Lá non bướm đậu cành xanh lại
Quả chín sao bay gốc cũ càng

Em đi đăm đắm cười xuôi nắng
Tôi ở dưng dưng vọng ngược làng
Ngần ấy năm giời bao trận gió
Tình mà không đáy cũng vang vang...

Anh Vũ (quê Từ Sơn,đang cư trú ở Kép) 2010