Nam Quốc Sơn Hà

Nam quốc sơn hà Nam Đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẵng hành khan thủ bại hư

LÝ THƯỜNG KIỆT 
 
 SÔNG NÚI NƯỚC NAM
 
Nước Nam sông núi vua Nam ngự
Phân định rõ ràng tại sách trời
Lũ giặc cớ sao sang chiếm cứ
Chúng bây sẽ bị đánh tơi bời

    NGUYỄN MINH THANH dịch
 
Trong bài "Ngưỡng Sơn Linh Xứng Tự bi minh" tại chùa Linh Xứng xây từ năm 1085 ở Thanh Hoá có đoạn tán tụng công đức Tướng Công L T K như sau:
 
CÔNG ĐỨC LÝ TƯỚNG CÔNG
 
Việt hữu Lý công
Cổ nhân chuẩn thức
Mục quận ký ninh
Chưởng sư tất khắc
Danh dương hàm hạ
Thanh chấn hà vực
Tông giáo qui sùng
Cảnh phúc thị thực

  THÍCH PHÁP BẢO
:
CÔNG ĐỨC LÝ TƯỚNG CÔNG
 
Lý công nước Việt
Theo cách người xưa
Chăn dân thắm thiết
Ra quân thắng lợi
Tên tuổi muôn nơi
Tiếng thơm khắp chốn
Phật đạo sùng tôn
Phúc đức cao tồn

 NGUYỄN MINH THANH cảm dịch
 
TƯỚNG CÔNG LÝ THƯỜNG KIỆT
 
Tướng công hậu duệ vua Ngô Quyền
Ngô Tuấn tên người văn võ kiêm
Phương Bắc lục thao mưu phá Tống
Phía Nam tam lược kế bình Chiêm
Đề thơ Nam Quốc lui Tàu tặc
Phụ chính Nguyên Phi giúp Chúa hiền
Như Nguyệt chiến trường giương chí khí
Quách Quỳ,Triệu Tiết phải dè kiên.

             NGUYỄN MINH THANH cẩn tác

Tướng Công Lý Thường Kiệt (1019 - 1105) người Thăng Long,con của Ô.Ngô An Ngữ, LTK là cháu 6 đời của vua Ngô Quyền, tên thât là Ngô Tuấn, tự là Thường Kiệt,có công đưọc ban quốc tính (họ vua), nên có tên Lý Thường Kiệt.Ô là Hoạn quan từ đời Lý Thái Tông, Lý Thánh Tông, từng cằm quân chinh phạt Nhà Tống tiến chiếm Khâm châu,Liêm châu,Ung châu. Năm 1077 với bài thơ Nam Quốc Sơn Hà và đạo quân tinh nhuệ Ô.đã đánh bại quân của Quách Qùy,Triệu Tiết trên bờ sông Như Nguyệt,buộc chúng phải rút về Tàu.LTK cũng từng theo vua Lý Thánh Tông dẹp giặc Chiêm Thành xâm lăng bờ cõi.Năm 1072,LTK ủng hộ Nguyên Phi Ỷ Lan và Lý Nhân Tông ( 7 tuổi ) ổn định chính sự.Sau khi đại thắng ở sông Như Nguyệt,LTK được bổ nhậm làm Tổng Trấn Thanh Hoá,tại đây Ô.đã cho xây cất chùa Linh Xứng (1085) chân núi Ngưỡng Sơn,huyện Vĩnh Lộc.Khi Ô. mất Thiền Sư Thích Bảo Pháp đã làm bài văn bia có nhắc đến công phúc của Tướng Công LTK như đã trích đoạn trên.  

   Riêng bài thơ NQSH của Tướng công LTK được đời sau đánh giá là Bản Tuyên Ngôn độc lập đầu tiên của nước VN,đồng thời cũng là một bài thơ rất ngắn mà có sức mạnh lẫm liệt góp sức chận đứng đạo quân (Tàu) xâm lăng đông đến hàng vạn.
 
NMT, GA 1 - 11 - 09