(Bài thơ có 22 cách đọc và nhiều biến đổi thú vị khác)
A.- CÁC CÁCH ĐỌC :
1.- Đọc Xuôi :
Đời tủi hận tình duyên trái ngang,
Tiếc thương hồn rũ liễu xuân tàn.
Thôi đành dứt mộng lòng say đắm,
Đứt đoạn lìa mê trí khổ mang ?
Cười cợt phấn hoa vùi gấm ngọc,
Lỡ lầm hương sắc lụy son vàng.
Vơi đầy lệ đẫm chìm thân xác,
Rời rã tim sầu phận nát tan !
2.- Đọc Ngược :
Tan nát phận sầu tim rã rời.
Xác thân chìm đẫm lệ đầy vơi.
Vàng son lụy sắc hương lầm lỡ.
Ngọc gấm vùi hoa phấn cợt cười.
Mang khổ trí mê lìa đoạn đứt ?
Đắm say lòng mộng dứt đành thôi.
Tàn xuân liễu rũ hồn thương tiếc,
Ngang trái duyên tình hận tủi đời !
3.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu Bài Xuôi :
Hận tình duyên trái ngang…
Hồn rũ liễu xuân tàn…
Dứt mộng lòng say đắm…
Lìa mê trí khổ mang…
Phấn hoa vùi gấm ngọc…
Hương sắc lụy son vàng…
Lệ đẫm chìm thân xác…
Tim sầu phận nát tan…
4.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu Bài Ngược :
Phận sầu tim rã rời…
Chìm đẫm lệ đầy vơi…
Lụy sắc hương lầm lỡ…
Vùi hoa phấn cợt cười…
Trí mê lìa đoạn đứt…
Lòng mộng dứt đành thôi…
Liễu rũ hồn thương tiếc…
Duyên tình hận tủi đời !
5.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu Bài Xuôi :
Tình duyên trái ngang…
Rũ liễu xuân tàn…
Mộng lòng say đắm…
Mê trí khổ mang…
Hoa vùi gấm ngọc…
Sắc lụy son vàng…
Đẫm chìm thân xác…
Sầu phận nát tan…
6.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu Bài Ngược :
Sầu tim rã rời…
Đẫm lệ đầy vơi…
Sắc hương lầm lỡ…
Hoa phấn cợt cười….
Mê lìa đoạn đứt…
Mộng dứt đành thôi…
Rũ hồn thương tiếc…
Tình hận tủi đời…
7.- Bỏ 4 chữ đầu mỗi câu Bài Xuôi :
Duyên trái ngang…
Liễu xuân tàn…
Lòng say đắm…
Trí khổ mang…
Vùi gấm ngọc…
Lụy son vàng…
Chìm thân xác…
Phận nát tan…
8.- Bỏ 4 chữ đầu mỗi câu Bài Ngược :
Tim rã rời…
Lệ đầy vơi…
Hương lầm lỡ…
Phấn cợt cười…
Lìa đoạn đứt…
Dứt đành thôi…
Hồn thương tiếc…
Hận tủi đời…
9.- Bỏ 3 chữ cuối mỗi câu Bài Xuôi :
Đời tủi hận tình…
Tiếc thương hồn rũ…
Thôi đành dứt mộng…
Đứt đoạn lìa mê…
Cười cợt phấn hoa…
Lỡ lầm hương sắc…
Vơi đầy lệ đẫm…
Rời rã tim sầu…
10.- Bỏ 3 chữ cuối mỗi câu Bài Ngược :
Tan nát phận sầu…
Xác thân chìm đẫm…
Vàng son lụy sắc…
Ngọc gấm vùi hoa…
Mang khổ trí mê…
Đắm say lòng mộng…
Tàn xuân liễu rũ…
Ngang trái duyên tình…
11.- Bỏ 4 chữ cuối mỗi câu Bài Xuôi :
Đời tủi hận…
Tiếc thương hồn…
Thôi đành dứt…
Đứt đoạn lìa…
Cười cợt phấn…
Lỡ lầm hương…
Vơi đầy lệ…
Rời rã tim…
12.- Bỏ 4 chữ cuối mỗi câu Bài Ngược:
Tan nát phận…
Xác thân chìm…
Vàng son lụy…
Ngọc gấm vùi…
Mang khổ trí…
Đắm say lòng…
Tàn xuân liễu…
Ngang trái duyên…
13.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu Bài Xuôi,
và đọc từ câu dưới lên :
Tim sầu phận nát tan…
Lệ đẫm chìm thân xác…
Hương sắc lụy son vàng…
Phấn hoa vùi gấm ngọc…
Lìa mê trí khổ mang…
Dứt mộng lòng say đắm…
Hồn rũ liễu xuân tàn…
Hận tình duyên trái ngang…
14.- Bỏ 2 chữ đầu mỗi câu Bài Ngược,
và đọc từ câu dưới lên :
Duyên tình hận tủi đời…
Liễu rũ hồn thương tiếc…
Lòng mộng dứt đành thôi…
Trí mê lìa đoạn đứt…
Vùi hoa phấn cợt cười…
Lụy sắc hương lầm lỡ…
Chìm đẫm lệ đầy vơi…
Phận sầu tim rã rời…
15.- Bỏ 3 chữ đầu trong mỗi câu Bài Xuôi,
và đọc từ câu dưới lên :
Sầu phận nát tan…
Đẫm chìm thân xác…
Sắc lụy son vàng…
Hoa vùi gấm ngọc…
Mê trí khổ mang…
Mộng lòng say đắm…
Rũ liễu xuân tàn…
Tình duyên trái ngang…
16.- Bỏ 3 chữ đầu mỗi câu Bài Ngược,
và đọc từ câu dưới lên :
Tình hận tủi đời…
Rũ hồn thương tiếc…
Mộng dứt đành thôi…
Mê lìa đoạn đứt…
Hoa phấn cợt cười…
Sắc hương lầm lỡ…
Đẫm lệ đầy vơi…
Sầu tim rã rời…
17.- Bỏ 4 chữ đầu mỗi câu Bài Xuôi,
và đọc từ câu dưới lên :
Phận nát tan…
Chìm thân xác…
Lụy son vàng…
Vùi gấm ngọc…
Trí khổ mang…
Lòng say đắm…
Liễu xuân tàn…
Duyên trái ngang…
18.- Bỏ 4 chữ đầu mỗi câu Bài Ngược,
và đọc từ câu dưới lên :
Hận tủi đời…
Hồn thương tiếc…
Dứt đành thôi…
Lìa đoạn đứt…
Phấn cợt cười…
Hương lầm lỡ…
Lệ đầy vơi…
Tim rã rời…
19.- Bỏ 4 chữ cuối mỗi câu Bài Xuôi,
và đọc từ câu dưới lên :
Rời rã tim…
Vơi đầy lệ…
Lỡ lầm hương…
Cười cợt phấn…
Đứt đoạn lìa…
Thôi đành dứt…
Tiếc thương hồn…
Đời tủi hận…
20.- Bỏ 4 chữ cuối mỗi câu Bài Ngược,
và đọc từ câu dưới lên :
Ngang trái duyên…
Tàn xuân liễu…
Đắm say lòng…
Mang khổ trí…
Ngọc gấm vùi…
Vàng son lụy…
Xác thân chìm…
Tan nát phận…
21.- Đọc Xuôi như thơ tự do :
Đời tủi…
Hận tình…
Duyên trái ngang…
Tiếc thương…
Hồn rũ…
Liễu xuân tàn…
Thôi đành…
Dứt mộng…
Lòng say đắm…
Đứt đoạn…
Lìa mê…
Trí khổ mang…
Cười cợt…
Phấn hoa…
Vùi gấm ngọc…
Lỡ lầm…
Hương sắc…
Lụy son vàng…
Vơi đầy…
Lệ đẫm…
Chìm thân xác…
Rời rã…
Tim sầu…
Phận nát tan…
22.- Đọc Ngược như thơ tự do :
Tan nát…
Phận sầu…
Tim rã rời…
Xác thân…
Chìm đẫm…
Lệ đầy vơi…
Vàng son…
Lụy sắc…
Hương lầm lỡ…
Ngọc gấm…
Vùi hoa…
Phấn cợt cười…
Mang khổ…
Trí mê…
Lìa đoạn đứt…
Đắm say…
Lòng mộng…
Dứt đành thôi…
Tàn xuân…
Liễu rũ…
Hồn thương tiếc…
Ngang trái…
Duyên tình…
Hận tủi đời…
B.- DÙNG 56 CHỮ CỦA BÀI “MỘNG RÃ RỜI” SẮP
XẾP THÀNH CÁC BÀI THƠ KHÁC NHƯ :
Bài “Bát Cú 1” :
Hận tủi tình đời phận nát tan,
Đầy vơi lệ đẫm xác thân tàn.
Lìa mê đoạn đứt lòng say dứt,
Đắm mộng đành thôi trí khổ mang.
Lầm lỡ sắc hương vùi gấm ngọc,
Cợt cười hoa phấn lụy son vàng.
Tiếc thương sầu rũ chìm xuân liễu,
Rời rã tim hồn duyên trái ngang.
Bài “Bát Cú 2” :
Ngang trái tình duyên mộng rã rời,
Liễu tàn xuân đẫm lệ đầy vơi.
Hoa vùi ngọc gấm hương lầm lỡ,
Sắc lụy vàng son phấn cợt cười.
Say đắm trí sầu mê đoạn đứt,
Khổ mang lòng hận dứt lìa thôi.
Rũ chìm thân xác đành thương tiếc,
Tan nát hồn tim phận tủi đời.
Bài “Bát Cú 3” :
Tình duyên rời rã liễu xuân tàn,
Tủi phận đầy vơi mộng trái ngang.
Đứt đoạn mê say lòng khổ đắm.
Lìa thôi hận dứt trí sầu mang.
Lỡ lầm hương sắc vùi son phấn.
Cười cợt gấm hoa lụy ngọc vàng.
Tiếc xác thân chìm tim đẫm lệ.
Đành thương đời nát rũ hồn tan.
Bài “Bát Cú 4” :
Thân sầu lệ tủi phận đầy vơi,
Đoạn đứt hồn tim mộng rã rời.
Say đắm vàng son chìm đẫm xác,
Tiếc thương gấm ngọc rũ tan đời.
Nát vùi hoa phấn xuân lầm lỡ,
Tàn lụy sắc hương liễu cợt cười.
Ngang trái tình duyên đành khổ trí,
Lòng mê mang hận dứt lìa thôi.
Bài “Tứ Tuyệt 1” :
Hương sắc sầu mê trí rã rời,
Tiếc thương đành tủi phận đầy vơi.
Hồn tim đoạn đứt thân lầm lỡ,
Rũ xác vàng son phấn cợt cười.
Lệ đẫm vùi hoa chìm gấm ngọc,
Tình duyên ngang trái hận lìa thôi.
Đắm say mộng dứt lòng tan nát,
Tàn liễu, xuân mang khổ lụy đời.
Bài “Tứ Tuyệt 2” :
Lệ ngọc đầy vơi đẫm sắc hương,
Phấn chìm liễu rũ gấm hoa tàn.
Đắm vùi đứt đoạn lòng thương tiếc,
Ngang trái tình duyên khổ lụy mang.
Đời say lầm lỡ sầu mê trí,
Rời rã hồn xuân tim nát tan.
Cười cợt xác thân đành tủi phận,
Thôi lìa hận dứt mộng son vàng.
Bài “Tứ Tuyệt 3” :
Sắc hương vùi đẫm lệ đầy vơi,
Say đắm lòng xuân trí rã rời.
Đoạn đứt phấn hoa tàn ngọc gấm,
Vàng son dứt phận khổ lìa thôi.
Xác thân mang lụy tình ngang trái,
Lầm lỡ đành mê liễu cợt cười.
Hận tủi chìm duyên thương tiếc mộng,
Hồn tim tan nát rũ sầu đời.
Bài “Tứ Tuyệt 4” :
Phấn vùi liễu rũ tiếc lòng thương,
Lầm lỡ tình duyên tim nát tan.
Đẫm lệ đầy vơi đành hận tủi,
Xác thân cười cợt mộng son vàng.
Hồn say đoạn đứt sầu mê trí,
Ngang trái lìa thôi khổ lụy mang.
Dứt phận đời xuân rời rã ngọc,
Gấm hoa chìm đắm sắc hương tàn.
Bài “Song Thất Lục Bát 1” :
Lòng thương tiếc, gấm hoa khổ lụy,
Lỡ phấn hương, lầm trí hận mang.
Đầy vơi lệ đẫm xuân tàn,
Tủi sầu đứt đoạn trái ngang mộng chìm,
Đành liễu rũ, hồn tim tan nát,
Sắc ngọc vùi, thân xác rã rời.
Đời mê phận dứt lìa thôi,
Tình duyên say đắm cợt cười vàng son.
Bài “Song Thất Lục Bát 2” :
Mộng vùi say, phấn hoa lầm lỡ,
Lòng tiếc thương, lìa rũ son vàng.
Đành thôi đoạn đứt tình tan,
Hồn tim mang hận duyên tàn xác thân.
Phận liễu dứt, chìm xuân lụy đắm,
Nát đời mê, ngọc gấm cợt cười.
Tủi sầu đẫm lệ đầy vơi,
Trái ngang khổ trí rã rời sắc hương.
Bài “Lục Bát 1” :
Phận chìm lỡ mộng vàng son,
Nát tan đoạn đứt tim hồn đời xuân.
Đắm mê cười cợt xác thân,
Vùi say hoa phấn trí lầm hận mang.
Tình duyên khổ lụy trái ngang,
Tủi sầu ngọc gấm rũ tàn đành thôi.
Dứt lìa lệ đẫm đầy vơi,
Thương lòng tiếc liễu rã rời sắc hương. .
Bài “Lục Bát 2” :
Lòng xuân đoạn đứt tim hồn,
Trí vùi say đắm vàng son liễu tàn.
Đành mê lầm lỡ sắc hương,
Tủi sầu hoa phấn trái ngang phận đời.
Nát tan mộng dứt cợt cười,
Ngọc chìm gấm rũ rã rời xác thân.
Vơi đầy khổ lụy hận mang,
Lìa thôi lệ đẫm tiếc thương duyên tình.
Nhật Hồng Nguyễn-Thanh-Vân