NGUYỄN HỮU THỜI, NHỮNG CHUYỆN NGOÀI VĂN CHƯƠNG

Từ bên quê nhà, cách xa nửa vòng trái đất, ông mail, nhờ tôi viết cho ông, đôi dòng, về đứa con tinh thần thứ năm của ông, tập tùy bút HOA DẠI, TÌNH NGƯỜI.

 Ông còn lưu ý, anh khen vừa thôi, khen nhiều, tội nghiệp cho tôi.

Vâng. Tôi y lệnh. Sẽ không khen, nên tôi sẽ không viết gì cả.

 Nhưng tôi sẽ viết, những chuyện ngoài văn chương.

I/ Nguyễn hữu Thời, kẻ chiến thắng trong tình trường.

Mãi tới năm 53 tuổi, 2006, ông mới lập gia dình.

Điều này có nghĩa là, những năm trước đó, ông bị gái chê hay ông chê gái.

Nhưng ông, dẫu lù khù, ông vẫn ôm được cái lu, mà chạy. 

Đó là năm 2005, năm ông gặp chị nhà, một người thiếu nữ người Hoa.

Vậy là, không phải cái lu, mà là một lô độc đắc.

Những người đàn ông làm thơ, gặp chị nhà, là người Hoa, đều là những người trúng lô độc đắc.

Một Thái Tú H. Bà Ái C. là lô độc đắc.

Một Trần trung Đ. Bà Trần P. là lô độc đắc.

Một Thanh Đ. Chị nhà là lô độc đắc.

Một Nguyễn hữu Thời, không khác.

Năm sau ngày trăng mật, chị tặng ông một cậu con trai, cũng có thể nói, là cặp đôi, lô độc đắc.

Truyền thống người Hoa, họ kỵ gả con gái cho trai VN.

Bốn ông thi sĩ này, đã làm vẻ vang dân tộc, Đại cồ. 

Và nhờ 4 bà vợ người Hoa này, văn học VN có 4 chàng thi sĩ xịn, và gia đạo ấm êm, để các gã sáng tác rất hung.

II/ Nguyễn hữu Thời, từ một cậu bé tí hon, trở thành một người cầm bút khổng lồ. 

Ông sinh năm 1953, tại Saigon, con trai út trong gia đình 6 anh em toàn trai, mẹ mất năm 1 tuổi, năm lên 7, cha tục huyền, có mẹ kế… 

Nhập ngũ tháng 9/1972, ngay sau mùa hè đỏ lửa, tốt nghiệp khoá 3/73 Thủ Đức tháng 12/1973, phục vụ đơn vị tác chiến (tiểu đoàn 469/ĐP, tiểu khu Vĩnh Long) đến 1/5/1975, chức vụ trung đội trưởng, rồi sĩ quan không trợ, đã chiến đấu ở Vĩnh Long, Chương Thiện…, đã bị thương 1 lần.

 Xem qua tiểu sử, không thấy có báo hiệu gì, về một nhà văn “nhớn”.

Nhưng mà, thầy chạy, nếu không có ông Trời, thì khó lòng, ông chuyển, từ nhà văn “nhớn” qua nhà văn “lớn.”

Ông đã mày mò, mạy mọ, miệt mài, mải miết, may mắn, mải mê, trong âm thầm, dấu vợ, dấu con, trong đêm muỗi đốt, trong ngày, mồ hôi diễu dại, cho ra đời, trình làng, 5 tác phẩm văn chương:

1/ MƯA BUỒN CHIỀU CŨ, tập thơ,

Do NXB Hiên Thư Các, năm 2023.

2/ TRONG CUỘC ĐAO BINH, NXB Nhân ảnh, năm 2021.

3/ THƠ LÍNH CHIẾN MIỀN NAM.

(ARVN Soldiers poems) NXB Tiếng Quê Hương, Virginia/USA/ 6, 2016.

4/ THƠ NHỮNG NGƯỜI THUA CUỘC.

“Thơ Những Người Thua Cuộc” (Poems of The Losers) gồm 120 bài thơ của 50 tác giả, 50 người lính VNCH, ông âm thầm tuyển chọn, dịch thuật, gồm:

Chu Vương Miện, Dư Mỹ, Đăng Nguyên, Đức Phổ, Hà Thúc Sinh, Hạ Quốc Huy, Hoa Nguyên, Hoài Ziang Duy, Hoàng Lộc, Hồ Chí Bửu, Hồ Minh Dũng, Huy Uyên, Lâm Chương, Lâm Hảo Dũng,Lê Mai Lĩnh, Luân Hoán, Lữ Quỳnh, Mường Giang, Nguyễn Dương Quang, Nguyễn Đăng Trình, Nguyễn Đông Giang, Nguyễn Hữu Nhật, Nguyễn Hữu Thời, Nguyễn Hữu Thụy, Nguyễn Nam An, Nguyễn Ngọc Nghĩa, Nguyễn Phan Thịnh, Nguyễn Phúc Sông Hương, Nguyễn Tư, Nguyễn Văn Ngọc, Ngô Đa Thiện, Ngô Đình Khoa, Như Không, Phạm Quang Ngọc, Phạm Văn Bình, Phan Ni Tấn, Phan Xuân Sinh, Phương Tấn, Quan Dương, Thái Tú Hạp, Thiếu Khanh, Thy Lan Thảo, Trang Châu, Trạch Gầm, Trần Đình Thao, Trần Hoài Thư, Trần Thanh Ngọc, Trần Văn Sơn, Trần Vấn Lệ, Trần Yên Hòa.

“Điều đặc biệt là những bài thơ này đã được làm ra trong bóng tối nhà tù, sau hàng rào kẽm gai trại tập trung, sau những cơn đau của bệnh tật, những đợt hành hạ của gông cùm… hoặc trên những nẻo đường mưu sinh…”

5/ HOA DẠI, TÌNH NGƯỜI. Tập tùy bút gồm 20 đoản văn:

1/ Hoa dại, tình người/ 2, Nơi trú ẩn/ 3, Ngoại ô còn đó/ 4, Trên đó, chập chùng/ 5, Cỏ hoa cuối vườn/ 6, Rồi có một ngày/ 7, Ý nghĩ giữa khuya/ 8, Thương tiếc/ 9, Thư gởi Sydney/10, Mùa đông cuối / 11, Độc thoại tháng ba/ 12, Thơ cảm / 13, Về ngang trường cũ / 14, Ngày đêm mù mịt / 15, Đà Lạt năm nào/ 16, Vậy đó / 17, Nguồn giao cảm / 18, Từ đêm / 19, Ghi chép đầu Xuân/ 20, Người quen chưa gặp.

Qua 20 tựa bài, cho chúng ta thấy, ông quan tâm về những vấn đề, sự kiện, chung quanh chúng ta, thiết thân đời ta.

Ông viết: “Tôi viết về những gì tôi nghĩ, tôi cảm xúc, tôi nhớ lại. 

Như thế, tôi viết về những điều có thật. 

Chỉ những điều ấy thôi, đã khiến tôi, nhiều lúc, mệt mỏi.

Chữ nghĩa của tôi không nhiều. Tôi không có hứng và có sức để viết những câu chuyện tưởng tượng. Tôi chưa bao giờ viết truyện ngắn hay tiểu thuyết là những thể loại hư cấu, không phải sở trường của tôi. Khả năng của tôi có hạn.

Dù là thơ hay văn, tôi cũng chỉ viết về đời sống tôi, cái thế giới của tôi.”

“Văn tức là người”

Ai đó nói thế, nhưng ở ông, tôi thấy ông, thật thà hơn những gì ông viết.

Qua văn, có thể có gì đó làm chúng ta nghi ngại, nhưng khi gặp ông, nghe ông nói, với nhan sắc, tác phong rất đỗi nông dân, chúng ta bị chinh phục ngay, bởi sự thiện lương của con người ông.

Tự nhiên trong tôi có ý nghĩ, ông có thể chạy xe, xích lô máy, chứ không thể là, xích lô đạp.

Cũng trong tôi, thấy ông, không giống một nhà văn nào của Việt Nam, mà là thứ Ernest Hemingway hay Alexandr Solzhenitsyne, hẳn nhiên, tôi muốn nói tới chiều cao ngoại khổ và khuôn mặt xạm nắng, đen đúa, gồ ghề của các ông.

III/ Nguyễn hữu Thời, người cầm bút xứng đáng được trao một giải thưởng văn chương.

Qua những nỗ lực và thành quả trên, từ một cậu bé tí hon, tới thành một người cầm bút khổng lồ, cá nhân tôi nhận xét thấy, ông là người xứng đáng được trao một giải thưởng văn chương, cho sự nghiệp cầm bút của ông.

Riêng tôi, tôi đã mua vé số, chờ ngày xổ. Nếu, trớt hướt, tôi sẽ cầm vỏ nồi cơm điện, đi khất thực, như nhà sư Thích minh Tuệ, khắp bốn cõi, 50 bang, Hoa Kỳ, để có tiền trao tặng ông giải thưởng văn chương. 

Nếu thua, hẹn ông kiếp sau hay sau nữa.

Nhưng tôi hy vọng thắng.

Về tập tùy bút HOA DẠI, TÌNH NGƯỜI, hy vọng sẽ được NXB TIẾNG QUÊ HƯƠNG ở bang Virginia, nhận in và phát hành trong năm nay, 2024.

Với ông và tôi, trên tất cả, là tình chiến hữu, đã một thời, chung màu cờ, sắc áo.

Tan hàng!

Cố gắng!

Bạn ta, nhà văn, thi sĩ, họa sĩ, dịch giả Nguyễn hữu Thời.

USA, ngày 19/5/2024

Lê Mai Lĩnh