Hà Nội sau chiến tranh

Xếp hàng lấy nước. Dân Hà Nội xưa kể thời Pháp “cái máy nước” làm bằng gang. Về sau được làm lại
bằng kẽm và xây bệ xi-măng cho sạch sẽ. Ngày ngày dân chúng xách thùng ra xếp hàng rồng rắn lấy
nước về dùng. Nhiều nhà đợi đến 1, 2 giờ sáng mới ra gánh nước vì lúc đó đã vãn bớt người.

Quày rau quả phố Hàng Buồm. Phụ nữ Hà Nội kể thời đó họ phải “xếp hàng cả ngày” (XHCN) tại những
nơi như vầy. Với con mắt của một sứ giả nhà nghề, John Ramsden đã ghi lại một khoảnh khắc bất hủ
mà đối với người trong cuộc ắt hẳn phải là rất lâu.

Chợ hoa ngày Tết. 5 năm sau ngày chiến tranh chấm dứt, người Hà Nội vẫn chưa gột được hết nét
kham khổ. Tết nhất mà ai nấy nhìn rất nghiêm; cô bán hoa trông có vẻ đăm chiêu, tư lự. Nghe dân
Hà Nội kể tuy nhiệt độ ít khi nào xuống đến 5 độ C, nhưng lạnh phần nhiều do đói, nhất là về đêm.

Phương tiện di chuyển công cộng. Mặc dù trên xe đề “4 tấn / 55 người” tối đa, nhưng lúc nào
cũng quá tải. Thậm chí nhà nước phải ghi thêm câu “Xe đang lăn bánh, đứng trên bậc không
được nhảy lên, nhảy xuống!”

Chùa Huyền Thiên trên phố Hàng Khoai. Người đàn ông trong hình đang kéo một chiếc xe
chở những bao tải trông to lớn nhưng có vẻ không nặng lắm. Có thể là trấu hoặc mùn cưa.
Người phụ đẩy với chiếc áo cộc dính nhẹp mồ hôi cho biết hình được chụp vào mùa nóng.

Một khu nhà nghèo gần nhà máy điện Yên Phụ. Nghe người Hà Nội lâu đời kể, khu xóm xập xệ này do
dân từ vùng quê đổ về tự lập sau một đợt thiên tai lũ lụt khiến họ mất hết nhà cửa.

Phương tiện vận tải. Chiếc bạt có lẽ đến từ một bao bột mì (wheat flour) do nước ngoài viện trợ.

Phố Hàng Bông. Những chiếc xe điện từ thời Pháp thuộc mấy chục năm sau vẫn còn được
sử dụng. Dân Hà thành đứng ngồi chật kín trong và ngoài xe, chẳng thua gì xe điện ngầm ở
Tokyo. Chỉ hơi khác ở chỗ xe này chạy chậm hơn, và áo xống hành khách Việt cũng không
sạch đẹp bằng người Nhật.

Một bức ảnh đẹp, không cần thêm lời.

Chuẩn không cần chỉnh.