NỬA CHỪNG XUÂN CON DỐC CŨ
Mình xuống rồi sao, mình xuống sức?
Bước không lên nỗi nữa Dốc Nhà Làng!
Dốc không cao, con dốc đó nằm ngang
Thành Phố Đẹp, Đẹp Vô Cùng Thế Giới!
Mây và sương tưởng là cao vời vợi
bỗng vàng mơ con phố Phan Đình Phùng!
Nhà em ở bây giờ ở hướng Đông
sao hướng Tây mặt trời hồng không lặn?
Tôi trở về tuổi mười lăm xa vắng
Cậu học trò chừ lạc lõng trăm năm!
Hoa hướng duơng còn mấy nụ âm thầm
câu thề nguyện của nhà thơ Nguyễn Bính! (*)
Khi giũ áo mù sương tôi có định
Trả Cho Em Hết Nắng Ở Chân Đồi
mà chân đồi còn đó áng mây trôi
trên những ngọn thông em à mờ mịt...
Tôi thèm chớ ngắm em tà áo biếc,
tóc em là, là lụa thác Cam Ly,
những ngày xưa tôi đâu có nói gì,
em mặt lạnh, lạnh như từng tảng đá!
*
Một bữa ngày về tôi thành người lạ,
bước không lên nỗi nữa Dốc Nhà Làng,
mùi cà phê hay mùi hương Hoàng Lan?
và màu nắng...vẫn mơ màng. Em ẩn!
Mặt nước hồ Xuân Hương gợn gợn sóng
tôi nghĩ mình tóc bạc thuở thanh niên,
tôi nhớ em... Cô Gái Rất Dịu Hiền
gót chân đỏ cái màu son chung thuỷ!
Tôi lạc lõng từ khi tôi tới Mỹ,
Tôi trở về Đà Lạt của tôi ơi!
Cả bài thơ một câu đó đủ rồi?
Tôi mất dấu, cầu Cửu Huờn... mất dấu!
Trần Vấn Lệ
(*) Thơ Nguyễn Bính:
Lòng anh như hoa hướng dương
Trăm ngàn đỗ lại một phương mặt trời!
Lòng em như chiếc bè trôi
Chỉ về một bến, chỉ xuôi một dòng...
*****
TỐNG BIỆT HỀ
Thơ...chỉ là tờ giấy chép Thơ?
Vài câu...mấy chữ...đẹp! Không ngờ!
Anh yêu em quá và thương nhớ
Em, tóc em dài con suối mơ!
Nước ở trời cao, ai rót xuống
mà thành con suối hóa con sông?
mà thành biển cả, muôn trùng sóng,
mà hóa thành mưa...rất lạ lùng?
Mà hóa thành sương... sương áo não!
Áo dài em cũng hóa mây sương?
Anh đưa tay bắt, đâu là gió?
đâu bụi hồng bay mỗi chặng đường?
Ngựa mỏi vó chưa mà đứng lại?
Buồn chi mà hí lộng rừng sâu?
Anh buông cây súng, buông là bỏ,
em vẫn là em...cái gối đầu!
Người lên ngựa kẻ chia lòng dạ
Không chia vài giọt nước mắt trong...
Hãy cùng đưa tiễn tình nhân thế!
Mưa đã, em à một nửa sông!
Con sông Bến Hải, Hiền Lương cũng
... cũng thế thôi mà xưa sông Gianh!
Xưa Trịnh Nguyễn nay Nam với Bắc
nhịp cầu soi mặt nước long lanh!
Mặt nước. Mặt sông với mặt người
Mặt nào soi ở tấm gương soi?
Một đời chiến đấu rồi tan vỡ
Cây cỏ Trường Sơn đã cụt còi...
Đù mẹ thói đời ăn ở bạc
Lửa mà thui nhỉ chữ Lương Tâm
... thì xe lửa chẳng ngang Hà Nội
tàu há mồm không qua Hạ Long!
*
Núi nào cao hơn Fancipan?
Đèo nào ngang hơn là Đèo Ngang?
Hồ Xuân Hương đã không văng tục
Một đèo, một đèo... đếm nữa chăng?
Em ơi về đi em về đi
Trăng lên rồi kìa mây trên mây
Coi như biệt ly là ảo tượng
Coi như mình còn tay trong tay!
Trần Vấn Lệ
☆
KHÔNG NHỚ THÌ QUÊN
MÀ KHÔNG QUÊN LÀ NHỚ
Hồi xưa, tôi có tiền mua báo,
tôi mua báo Thời Nay,
nó gọn gàng, dễ cầm tay,
dễ bỏ túi, đi đó, đi. đây...
Nội dung cuốn báo này Hay,
bài vở Hay;
thơ My Sơn bắt mắt tôi nhiều nhất
nhưng tôi nhớ chỉ vài câu...
Phài chi em đừng nhân, chia, trừ, cộng,
phải chi em đừng tính chuyện sang, giàu
thì hai đứa mình còn tha thiết yêu nhau...
Tôi thuộc được ba câu!
Lời thủ thỉ,
thì thào.
Nghe đau đau làm sao chớ...
Chắc cuộc tình đổ vỡ?
Rồi tôi lận đận về chuyện nhập ngũ,
gọi tôi trình diện,
làm thủ tục xong,
một tuần lễ rệp cắn, bảo về...
Hai ba lần như thế,
bạn bè tôi đi hết rồi...
lần chót, tôi phải ra Nha Trang,
đổi trại Tháp Chàm, quên những con rệp!
Ở đây...vài ngày tôi được phép đi ra phố,
rồi xuống bến tàu
để vào Thủ Đức...
Thức-Đủ-Năm-Canh!
Tôi nhớ báo Thời Nay,
tôi nhớ My Sơn,
tôi quên đi ba câu hồi nãy,
tôi nhớ hai câu khác, cũng Hay!
Nếu sự đợi chờ dài như năm, tháng,
Tôi xin người hãy khép cửa thời gian...
*
Trường Bộ Binh Thủ Đức có nhiều cổng,
Tôi chỉ biết có ba:
Cổng số Một, cổng số Mười Một và cổng số Chín,
Cổng số Một vào trường, số Mười Một ra bãi chiến thuật, số Chín thì bên Thiết Giáp.
Nhiều phen mưa sa,
nhiều phen gió táp,
nhiều phen mặt chinh phu trăng dõi dõi theo.
Thơ My Sơn tôi nhớ được năm câu!
Trải qua một cuộc biển dâu,
dấu ấn trong lòng tôi là ba chữ:
"Cửa Thời Gian"
tôi không nhìn thấy nó nhưng nó thành ấn tượng!
"Nghĩ không sướng sao!", lời của Kim Thánh Thán chừng nhiêu đó...
Cuối đời người hiu hiu ngọn có,
gió hiu hiu...
Buồn Hiu Hiu!
Trần Vấn Lệ
☆ ☆ ☆
MONG THƯ ĐI TỚI KỊP
EM CÓ CHIỀU BÂNG KHUÂNG
Tưởng mưa, không có mưa! Chiều hôm qua như vậy...Mây tan...đèn đường thấy cái lạnh của mùa Đông!
Không con phố nào cong nên cái lạnh thẳng đuột xuyên vào người mấy lớp hai ba cái mền bông...
Mưa có đến hay không, sáng ra sân: đầy nắng. Tại mình thức dậy chậm hơn tốc độ của ngày!
Thơ mà cũng ăn chay, không lời nào cho đẹp. Hoa kia kìa khép nép... Cỏ kia kìa run run...
Chim chắc trốn trên rừng, từ chiều hôm qua, lắm? May chúng không được ngắm bài thơ, hôm nay, tôi!
*
Mấy thuở mà lòng vui thấy cõi đời hư ảo? Tiếc, cầm lên vạt áo: nắng chưa nắng-nồng-nàn!
Bài thơ có vẻ sang...chỉ nhờ ba chữ đó? Ôi nắng làm tôi ngộ "mình bản chất phong lưu"?
Vài ba chữ nâng niu một bài thơ không uổng! Hay vì tại mình muốn chép đẹp gửi cho em?
Chiều qua, tối qua, đêm... em ơi chàng nhớ thiếp, mong thư đi tới kịp em có chiều bâng khuâng...
Trần Vấn Lệ
TÌNH YÊU ƠI AMEN
Đêm Noel năm nay: Rằm tháng Mười! Đẹp quá! Bầy chiên ngoan đến lạ: cùng ngước đầu nhìn trăng...
Những tiếng chuông... vang vang rộn ràng hoa hoa nở! Cả thế giới mừng Chúa: Đêm Noel Giáng Sinh!
Cả thế giới hòa bình! Ít ra hay mãi mãi? Không nghe một ai nói. Người ta đều nguyện cầu:
"Chúa là tình rất sâu! Chúa là nghĩa rất nặng! Chúa là trái tim ấm nằm trong ngực chứa chan...
Chúa là Tình Muôn Năm! Người yêu người thắm thiết! Cuộc sống là bất diệt! Cuộc sống cần có nhau!
Ucraina, Gaza...hay bất cứ đâu, đâu: đêm Noel ngừng bắn! Mai là chuyện của nắng, mai là chuyện của mưa!"
Bạn ơi bạn nghe chưa? Tôi nguyện cầu như bạn! Trong khi ngày đang sáng, tình là Bình Minh Mong!
Một năm dài như sông, có bến bờ là đẹp! Tôi nguyện cầu tha thiết: Mai Người Thêm Yêu Người!
Hai ngàn hai mươi ba năm rồi... con sông dài ra biển, nhắc nhở người quyến luyến sống trọn đời ấm êm!
Dĩ nhiên anh với em đừng bao giờ cãi cọ và...đàn con đàn cháu, đó, cũng thơm như mùa Xuân
*
Bài thơ này xinh không? Một nụ hồng đừng tiếc, đặt lên môi, thơm thiệt: Tình Yêu ơi... Amen!
Trần Vấn Lệ
☆ ☆ ☆
TÔI VIẾT BÀI THƠ KHÔNG CÓ CHỮ
Đêm nay mồng Chín rồi. Sáu ngày nữa Rằm cuối! Rằm Tháng Mười được gọi là Ngày Rằm Hạ Nguyên! Là Ngày Rằm rất Duyên vì... Người-Người-Đều-Cúng! (*) Tôi ra sân ngồi hóng / gió, và nhìn lên trăng...
Nhớ Hàn Mạc Tử (**) thi nhân / có bài thơ đứt ruột: "Đêm nay có một nửa trăng thôi, một nửa trăng ai cắn vỡ rồi? Tôi nhớ người xa thương đứt ruột! Gió làm nên tội buổi chia phôi?".
Hàn Mạc Tử làm bài thơ đó đêm trăng mồng Bảy. Có thể lúc đó: "Người lên ngựa, kẻ chia bào, rừng phong Thu đã nhuốm màu quan san!" ? (***). Mồng Bảy, mồng Tám, mồng Chín...xê xít chút thôi mà. Chuyện gì rồi cũng qua. Tout passe! Tất cả qua. Tout lasse! Tất cả. mệt mỏi. Tout casse! Tất cả đổ vỡ.
Nước non ba cõi chừ muôn cõi,
nghe diễu văn hoài nhớ diễu binh!
Nhớ những đêm trăng vàng cả gió,
Lá vàng rụng xuống đất. Làm thinh.
Đêm nay mồng Chín, đêm yên ắng... chó Mỹ không gào tiếng sủa trăng! Tôi viết bài thơ không có chữ... tôi thành con chó đến muôn năm?
Lạnh quá, vết thương không muốn ngủ. Tôi buồn chi lạ... ngó mênh mông! Thời gian tờ lịch tôi cầm xé, rồi hốt rồi vo ném xuống sông!
"Nước chảy huê trôi". (****)
Trần Vấn Lệ
(*). Ca dao: "Rằm tháng Giêng không riêng ai cúng, rằm tháng Bảy kẻ quảy người đơm, rằm tháng Mười người người đều cúng!". Rằm tháng Giêng là Rằm Thượng Nguyên, mừng Năm Mới, đầu Năm. Rằm tháng Bảy giữa năm, có tên Rằm Trung Nguyên, rằm Xá Tội Vong Nhân. Rằm tháng Mười là Rằm Hạ Nguyên: kết thúc một năm để nông dân thu hoạch lúa, nếp, chuẩn bị Tết, thông qua tháng Một (tên gọi tháng Mười Một).
(**). Hàn Mạc Tử là bút hiệu của Nguyễn Trọng Trí, Hàn Mặc Tử là bút hiệu của Quách Tấn khuyên Hàn Mạc Tử nên dùng. Hàn Mạc Tử không gật đầu không lắc đầu... Hàn Mạc Tử ký tên dưới vài bài thơ hiếm hoi trước khi chết vẫn là Han Mac Tu, không có dấu.
(***) Thơ Nguyễn Du nói lúc Vương Thị Thúy Kiều và Hà Thúc Kỳ Tâm chia tay...
(****) Tựa đề một bài thơ của Tản Đà nói về kiếp nhân sinh.
☆ ☆ ☆
GIẤC MƠ HỒI HƯƠNG
Một giấc mơ khá dài...Tôi Về Thăm Đà Lạt, trời mùa Thu lạnh mát, tôi chỉ choàng áo laine...
Lúc đó chưa vào đêm, trăng mùa Thu đã tỏ - trăng thượng tuần thương nhớ thời mong ước tháng Mười...
Ga xe lửa rít còi, rừng thông rơi rơi lá...Rừng ngày xưa cây ngả có lẽ cũng ngàn năm?
Không nghĩ chuyến về thăm của mình dài đại hải? ... mà chỉ là quan ải sau một thời thiên di!
Vài đóm sao bay bay... Đà Lạt ôi! Yêu quý! Tôi biết chớ Thế Kỷ bây giờ Thế Kỷ nào...
Tôi nhặt mấy vì sao để lên tay, tê tái! Cái ngày tôi trở lại... nước mắt đây, rưng rưng!
*
Tôi băng băng qua rừng. Tôi lên lên con dốc. Vài cây thông cô độc rung rinh nhánh chào tôi!
Tôi, cũng cây mồ côi: đâu còn Cha còn Mẹ! Tôi không bờ vai ghé để nói lời nhớ nhung...
*
Giấc mơ tan nửa chừng! Tôi cầm tờ giấy thấm hai con mắt chầm chậm, tôi mở ra nhìn đêm!
Tôi gọi Đa Lat, Em! Tôi gọi Đà Lạt, Má! Học trò tôi xưa thả những con diều, đâu rồi?
Tất cả đều chơi vơi giữa lòng tôi tang hải! Tang hải biến vi thương điền? Thương điền biến vi tang hải...
Trần Vấn Lệ
☆ ☆ ☆
EM ƠI MƯA THÌ BUỒN
Mưa đúng như dự báo...Cả California mưa! Mưa chỗ nhặt chỗ thưa, mà chỗ nào cũng lạnh!
Sau năm giờ mưa tạnh thì bóng tối trùm lên! Hay nhất: ai cũng quên những ngày nắng rực rỡ!
Đèn đường như sáng tỏ nhờ mưa rửa bụi rồi. Mưa, không người đi chơi, phố không còn mở cửa...
Vẫn hoài một cửa nhớ...lòng ai nhớ thương ai!
*
Anh cứ nhớ em hoài, tại sao anh không biết! Mưa đến rồi giã biệt, em ở lại hoài nha!
Mai, anh hái nụ hoa tặng em - người yêu quý! Một vài giọt mưa Mỹ lóng lánh như mắt em!
Mười năm tưởng không thêm. Bao nhiêu mùa mưa đã? Bao nhiêu mùa thay lá, mưa tầm tã bao cơn?
Em ơi mưa thì buồn...Câu văn học trò viết. Không bao giờ dễ ghét... mưa mờ sân trường xưa!
Trần Vấn Lệ
☆ ☆ ☆
MỘT BẢN TIN THIẾT THẬT
Ngày mai mới Thứ Tư. Ngày mai mưa mới tới. Hôm nay... Thứ Ba đợi. Nắng và nắng tưng bừng!
Ôi chao ngày mùa Đông mà nắng như mùa Hạ. Tin thời tiết lạ quá, chẳng có gì "sẵn sàng".
Mở lời không ai than "sao hôm nay nóng thế?". Vẫn là ngày thường lệ thời tiết ở Ca Li!
Đường, người đi vẫn đi, xe chạy thì cứ chạy. Tờ báo mở, nằm đấy, để rồi coi ra sao? (*)
Mong Thứ Ba qua mau để "nghiệm thu" tin tức. Báo đưa tin thiết thật...thất thiệt cũng là tin!
Tôi lòng cứ đinh ninh mai mưa ai dạo phố, cầm cái ô chực mở che cho trời ngẩn ngơ...
Ngày mai tôi có thơ về cánh tay em nhé? Cánh tay trần mát mẻ, mưa đâu có như mong...
Cali buồn nửa chừng mưa rơi thì mới biết...
Trần Vấn Lệ
(*) Bản tin thời tiết trên báo Người Việt phát hành tại California ngày Thứ Hai 13 tháng 11 năm 2023:
https://www.nguoi-viet.com/tin-chinh/nam-california-100-co-hoi-mua-tuan-nay/
*