Tâm Sự Người Bại Tướng Hoàng-hôn xuống, khi nắng chiều lịm tắt, Đời đau thương, khi tràn ngập màu tang. Một triệu tinh binh Tướng Tá kiêu hùng, Thành trì vững, Quân nhiều không giữ được. Lỗi tại ai? có phải vì thời cuộc? Tại ý Trời, hay ý của Dân-sinh? Tại cái các Tướng cầm đầu hay tại người chiến binh? Không tận-tuy, hy-sinh vì Tổ-Quốc? Thế giặc mạnh, lan-tràn theo chiến cuộc, Ta đau lòng, vận nước quá lâm nguy! Chiến hay hòa, giải-pháp hay chạy đi, Đều tan vỡ mộng lòng theo ảo-ảnh! Giờ Việt Bắc, thân tù giam ngục lạnh, Khổ lưu đày, cô quạnh núi rừng hoang. Nhớ nhung như, hổ nhớ núi non ngàn, Sầu uất khí, hùm thiêng đành bó gối. Cơn bão tố, đại bàng mang cánh gãy, Sống ê chề, dãy dụa đầy đau thương. Nhớ trời xanh, bay vượt mấy từng không Nhớ biển cả, thuở lượn vòng đây đó. Nay, biệt giang hồ nằm trong ủ rũ, Đói dày vò, nhục nhã lũ người khinh. Nỗi khống chế, miếng ăn tồi lấp lửng, Án tử hình, đâu phải án tù binh Đường trần thế, muôn nghìn tai nạn, Khốn khổ tù muôn vạn gian truân. Công danh như giấc mộng tàn, Nổi sầu mất nước, nổi tan tình nhà! Sống dở sống, ta nào tha-thiết, Tự sát mình, thì thiệt người sau Thân không dần đánh mà đau, Người không giết bỏ, giết sầu độc chưa? Trăng lạnh mờ sương khuya, Hồn chơi vơi lạc lõng, Trăm mối sầu cô động, Trong thảm cảnh nhà giam! Chao ôi, Trời ơi, dân Việt lầm than! Vì chủ nghĩa “Lê-Nin, Các Mác,” Nhiều người đã thác, Bởi Cộng-Sản tà gian! Tiếng kêu hay tiếng khóc than? Tiếng rên thảm-thiết muôn ngàn đau thương! Ai đem đày đọa ngục đường? Cho thêm đói rét, cho nguồn hờn căm! Thấy cửa đóng như sắt đè nặng ngực Nghe tiếng cài then, như búa trúng đầu rêm. Nghe tiếng khóa cửa như ai rức nhói trong tim, Đầy tủi hận, buổi vào buồng giam lại. Trong song sắt nhìn ra ngoài, Bầu trời xanh, thu hẹp lại. Ngục tối mấy ngàn đêm rồi, Không thấy được những vì sao! Trong cửa sổ nhìn ra ngoài, Lũ Công An qua lại. Nghe như dẫm tim mình, Làm hồn ta tê tái. Ý thức hệ Miền Nam kiếp nạn, Bảy năm cố quốc dạ nào quên. Không xoay thế cuộc anh hùng lụy, Hào kiệt ngục trung nợ nước đền! Anh hùng mưu sự chẳng nên, Cúi xuống thẹn đất, ngước lên thẹn trời. Mài gươm rồi để hận đời, Chôn vùi thế hệ, lụy người tù chung! Van thế nhân xin đừng trách nữa, Lổi lầm này hãy sửa sai chung. Đem xương máu học bài đắt giá, Chi đem thành bại luận Anh Hùng. Việt-Thương-Nhân. Việt Bắc K 2 Thanh Phong, Thanh-Hóa. Mùa Đông 1982. Hòa Thượng Thích Giác Hoa