Thiên Lý Độc Hành 1. Ta về một cõi tâm không Vẫn nghe quá khứ ngập trong nắng tàn Còn yêu một thuở đi hoang Thu trong đáy mắt sao ngàn nửa khuya. 2. Ta đi dẫm nắng bên đèo Nghe đau hồn cỏ rủ theo bóng chiều Nguyên sơ là dáng yêu kiều Bỗng đâu đảo lộn tịch liêu bến bờ Còn đây góc núi trơ vơ Nghìn năm ta mãi đứng chờ đỉnh cao 3. Bên đèo khuất miễu cô hồn Lưng trời ảo ảnh chập chờn hoa đăng Cây già bóng tối bò lan Ta ôm cỏ dại mơ màng chiêm bao 4. Đã mấy nghìn năm đợi mỏi mòn Bóng người cô độc dẫm hoàng hôn Bởi ta hồn đá phơi màu nắng Ôm trọn bờ lau kín nỗi buồn 5. Từ thuở hồng hoang ta ở đâu Quanh ta cây lá đã thay màu Chợt nghe xao xuyến từng hơi thở Thấp thoáng hồn ai trong khóm lau 6. Trên đỉnh đèo cao bát ngát trông Rừng, mây, xanh, ngất tạnh, vô cùng, Từ ta trải áo đường mưa bụi Tưởng thấy tiền thân trên bến không 7. Khi về ngả nón chào nhau Bên đèo còn hẹn rừng lau đợi chờ Trầm luân từ buổi ban sơ Thân sau ta vẫn bơ vơ bụi đường 8. Bóng tối sập mưa rừng tuôn thác đổ Đường chênh vênh vách đá dọa nghiêng nghiêng trời Ta lầm lũi bóng ma tròn thế kỷ Rủ nhau đi cũng tận cõi luân hồi Khắp phố thị ngày xưa ta ruổi ngựa Ngang qua đây ma quỷ khác thành bầy Lên hay xuống mắt mù theo nước lũ Dẫm bàn chân lăn cát sỏi cùng trôi Rồi ngã xuống nghe suối tràn ngập máu Thân là thân cỏ lá gập ghềnh xuôi Chờ mưa tạnh ta trải trăng làm chiếu Nghìn năm sau hoa trắng trổ trên đồi 9. Gởi lại tình yêu ngọn cỏ rừng Ta về phố thị bởi tình chung Trao đời hương nhụy phơi hồn đá Thăm thẳm mù khơi sương mấy từng 10. Một thời thân đá cuội Nắng chảy dọc theo suối Cọng lau già trầm ngâm Hỏi người bao nhiêu tuổi 11. Bước đi nghe cỏ động Đi mãi thành tâm không Hun hút rừng như mộng Chập chùng mây khói trông 12. Thân tiếp theo thân ngày tiếp ngày Mù trong dư ảnh lá rừng bay Dõi theo lối cũ bên triền đá Sao vẫn còn in dấu lạc loài 13. Khi về anh nhớ cài quai nón Mưa lạnh đèo cao không cõi người ☆ ☆ ☆ ☆ ☆ Lonely Journey of Thousand Miles 1. On my way back to mind emptiness, I still hear the past flooding the dying sun; I am still in love with the times of the wild:  Hoarding in the depth of the eyes the thousands of midnight stars 2. Stepping on the sun’s rays on the hillside of the pass, I hear the suffering soul of the grass withering along with twilight, Which, so charming in its original form, All of a sudden turns into infinite solitude, Leaving behind only a corner of a lonely mountain; For thousands of years I keep waiting for the summit. 3. Hidden by the side of the pass is erected a shrine for wandering souls, In the middle of the sky are perching illusionary images of flickering lanterns.  While old trees are casting long widespread crawling shadows, I embrace the wild grass, lost in reverie. 4. Thousands of years of waiting wearies me, The shadow of a lonely man tramping the crepuscule Since I have exposed my soul of stone to the harsh sun While embracing the reeds to cover up all sadness. 5. Where have I been since the beginning of time? While around me leaves have changed their colors, I suddenly hear the stirring of a living breath: Gleaming somewhere in the reeds is somebody’s soul. 6. The immensely tall summit overlooks Forests, clouds, extremely dark green and quiet. Since the time I rolled out my clothes onto the dusty rainy roads, I thought I could latch on to my previous existence at the berth of Void. 7.  On my way back home, while tilting our hats for a good-bye, We still promise to wait for each other in the reeds at the hillside of the pass: Immersed in existential miseries since the very beginning, Our future incarnations must wander about amidst the misfortunes of life. 8. As darkness befalls and forest rains pour down torrentially, On the precarious rocky cliff road threatening to tilt the sky, Wretchedly I walk like a specter throughout the century,  Urging others to jointly complete the cycle of samsara Across cities where on horseback we carry on our journey Past this place where gather in groups devils and ghosts, Up and down following the flood due to blind eyes, Stepping on rolling pebbles and sliding sand, Slumping upon cascades filled up with blood: Existential body is the body of leaves of grass bending to the bumpy road, Waiting for the rain to let up so I can roll out the moon for a sleeping mat And white flowers can blossom on the hill thousands of years later. 9. Leaving love behind with the leaves of grass in the forests, I return to the cities that call up loyalty, Giving up ephemeral existence laid bare onto my soul of stone Deep in the dense fog piled up with a multitude of layers of dew. 10. Once being a pebble In the sun that flows onto a rivulet and Alongside an old stalk of reed that remains quietly pensive,  I was inquired about my age.  11. As my steps agitate the grass, Empty mind I reach as I persist in proceeding: Never ending lie forests like dreams  In witness of accumulating smoky clouds. 12.  Existential body follows one another day after day, Obfuscated in the superfluous images of the flying forest leaves, Continuing the old trodden road near the rocky cliff Paradoxically imprinted with marks of errant conduct. 13. On your way back, bear in mind to tighten up the ribbon of your conic hat, The rain being freezing cold; the pass, elevated where no world of humankind is found. Poems by Tuệ Sỹ  Translated by Bạch Xuân Phẻ  Edited by Professor Nguyễn Văn Thái