Viết Cho Nguyễn Hữu Loan

“Trán cao tóc xù
trai Quảng Bình trong quán phở chiến khu
đập bàn tắt đèn, thét xăn rách áo
thằng Ái Mỹ Lộc bắn thằng Kỳ Hoàn Lão”

Nguyễn Hữu Loan
hồn nhiên như con trẻ
đơn sơ như miệng cười
dám chân thành làm một con người
giữa bão tố quyết không là cây sậy
chỉ biết cúi đầu vâng lời lẽ phải
với bạn bè gìn giữ thủy chung
Đỗ Phủ xưa dù lớn vô cùng
Nguyễn Hữu Loan không chịu là Đỗ Phủ
ba mươi mấy năm chân trần lam lũ

- Đói không Loan?
- Khổ không Loan?
- Tao chẳng khổ bao giờ
- Tao đi cày như tao làm thơ

Mày đi cày vì mày dám làm thơ
Thơ vĩ đại vì thơ không đánh đĩ
Bọn dối trá chẳng thể là thi sĩ
Kiệt Trụ xưa đừng nói chuyện thi ca
Nhớ Nguyễn Du rau cháo xanh da
Nửa tháng ốm không có tiền mua thuốc
Không cần thép thơ vẫn là bó đuốc (3)
Thơ nâng người cao sát với thần linh
Tiếng chim nào lảnh lót giữa bình minh
Đêm thu lạnh bến Tầm Dương đưa khách
Trên ngàn năm tưởng như bờ lau lách
Của người xưa vang vọng mãi đâu đây

Loan ơi Loan khi mày rít điếu cày
Đội nón lá bạn mấy người áo ngắn
Tầm thường thế mà khắp nơi bàn tán
Súng làm chi? Sắt thép để làm chi?
Chiều hôm nay trải chiếu cạnh đường đi
Nâng chén rượu nhắc nhau câu sách cổ

Cung điện lớn cũng có ngày sụp đổ
nhưng văn chương vạch mặt lũ gian tà
uy quyền nào khuất phục nổi lòng ta?
mày nói đúng: chúng mình đều lớn tuổi
nhưng chẳng chịu quay lưng vào Lẽ Phải
vẫn say mê như thuở ấy đầu xanh
bốn mươi hai năm! Mình lại gặp mình
tao vẫn thế, té ra mày vẫn thế
coi thủ đoạn như những trò con trẻ
lấy chân thành làm vũ khí vô song

Mày tìm gặp tao thật cũng lạ lùng
khi nhận biết cười không còn nước mắt
tao nhìn mày thương thì thương thật
nhưng lòng tao hãnh diện lắm Loan ơi
“không làm nhà vì tôi bận làm người” (4)
phú quý bất năng dâm
bần tiện bất năng di
uy vũ bất năng khuất (5)
bạc tiền gì cũng mất
nhưng làm sao mất được niềm tin?
tao gặp mày khỏi phải giữ gìn
nửa thế kỷ vẫn tin nhau là bạn
rượu đế xoàng thôi nâng ly uống cạn
con tôm khô nhắc lại thú quê hương
tao ước một ngày trở lại Vân Hoàn
ra vườn trước bẻ bắp ngô vào nướng

rồi tao nhắc những bạn bè ngày trước
những chiếc xe con, những bộ com-lê
những phấn những son
rượu thịt ê hề
chúng nó chết từ lâu mày ạ!
chúng nó chết thì có gì là lạ?
chết vì quên nồi cháo lá khoai lang (6)
mày uống đi
nửa thế kỷ kinh hoàng
vẫn còn lại người giao liên Ban Thống
Ban Thống gần như thất học
nhưng người nào có học hơn anh?
mày về Nga Sơn thân thích quay mình
Đỗ Hữu Thống dám về thăm thủ trưởng
Dám coi thường thép súng bao vây
Lên rừng xanh có sắn cho mày
Giữa thiện ác bày hai thế trận
“Náo thị u lâm mạc luận
cổ kim cao hữu năng tầm”
thế cho nên từ Bắc vào Nam
bặt tin tức ta vẫn còn gặp lại
ta không uống để quên
mà để nhớ sầu vạn đại
như để nhìn để nhớ bạn bè ta
có phải không nếu không có phong ba
thì cây lớn và cỏ hèn cũng vậy
thời đại ta hào hùng như thế đấy
mày tưởng đâu tao đã hết làm thơ
hú hí vợ con thừa mứa sữa bơ
lại kênh kiệu tập làm trưởng giả
chúa Jê-su đầu thai trong máng cỏ
Phật Thích Ca từ bỏ cả ngai vàng
bàn tay không mà lại có thiên đàng

Tao còn nhớ mãi
trên đỉnh Hoàng Liên Sơn có cây mai cỗi
mọc lơ thơ ngạo nghễ mấy bông vàng
mày trở về làng không lẻ loi cô độc
mày vào Đà Lạt
có người con gái ôm hôn rồi khóc
mày vào Sài Gòn
nhiều kẻ không quen
nghe nói tới con người “độc đáo”
thiếu quần thiếu áo
tìm thăm thân thiết hân hoan
Nguyễn Hữu Loan.


Hà Thượng Nhân