https://www.youtube.com/watch?v=4IgxUIfMI-0

https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=5B8m5wcrE44

Hướng dẫn nuôi chim yến hót

 

 

 

 

 

 Trong thế giới loài chim hót , thì chim yến hót được coi như là loại cao cấp nhất so với các loại chim chim khác. Sở dĩ , nói như vậy là vì nó là loại chim nổi tiếng khắp thế giới, và được người ta ưa chuộng gần 500 năm nay . Mặt khác thì yến hót là loại chim có giọng hót cực kỳ hay , có thể nói là hay nhất , nói về thanh hay sắc đều thích hợp với giới thượng lưu , trí thức ...nên hơi đắt tiền tí xíu.

 

 

Nhưng cũng không phải vì đắt tiền mà ít người nuôi , mà là do sự chăm sóc quá tỉ mỉ , cầu kỳ , mất nhiều thời gian , cũng như tốn kém hơn nuôi các loại chim khác nên người ta hơi ngại.

 

A. Xuất Xứ :

Tổ tiên của các loại chim yến hót mà ta nuôi hiện nay là giống yến rừng ở quần đảo CANARIES thuộc Đại Tậy Dương . Nó có tên khoa học là SerinusCanarius. Bước đầu , người Pháp đặt tên cho chúng là Canari. Sau đó , người ta còn khám phá ra ở đâo Madere và Acores của Bồ Đồ Nha cũng có giống yến rừng này . Người Bồ Đào Nha đặt cho nó tên la Canario.

 

Loại chim yến rừng này thân mình nhở bé , phần trên mình lông màu xám xanh lẫn phớt vàng , phần cổ và ngực có màu vàng chanh nhưng không được sáng cho lắm . Mí mắt và hai bên cổ , cận đuôi của chim yến rừng lông màu vàng tối , cánh đuôi và hai bên sườn lông màu nân sẫm , có điểm vạch xanh mờ mờ . Có thể nói nhìn con chim yến rừng , không có gì là nổi bật , nhưng bù lại nó có giọng hót khá là hay á các bác.

 

Chim yến rừng , ăn các loại hạt nhỏ , ăn trái cây chín ( loại ngọt ) , ăn sâu bọ và chồi non . Nó làm tổ rất là thô sơ , trong các hốc cây , lùm cây và trên các chãng cây.

 

Người ta phát giác giọng hót hay của loài chim nhỏ này từ thế kỷ thứ 16 , và bắt đầu nuôi từ đó . Đầu tiên , chim yến rừng được đem bán tại Châu Âu , sau đó qua Châu Á , rồi mới đến Châu Mỹ . Hiện nay thì con chấu của loai chim Yến rừng này đã có mặt khắp thế giới .

Từ khỏi thủy , giá con chim yến đã cao rùi , vì việc chuyên chỏ thời đó rất khó khăn , nên chỉ có bậc vua chúa , các bậc quyền quí , giàu có mới có khả năng mua nổi.

 

Đến cuối thế kỹ thứ 16 , một chiếc tầu buôn Y Pha Nho chỏ rất nhiều chim yến rừng trên đường sang Ý để bán , nhưng khi tàu đi ngang qua đảo Elbe ( thuộc địa trung hải ) thì gặp bão lớn đanh chìm . Chim yến trên tầu được người ta xổ lồng , rủ nhau bay lên đảo Elbe sinh sống , và sau đó sinh sôi nảy nở lên đến mức vạn con , vì đảo này có điều kiện khí hậu rất phù hợp với chúng.

 

Cứ thế là dân bản xứ tự nhiên có một nguồi lợi lớn như từ trên trời rơi xuống giúp họ vậy . Họ cứ vào rừng bắt yến để bán cho các nước khác , với giá cao . Ấy thế mà người ta cứ mua rầm rầm.

 

Từ đó , chim yến rừng được vào đất liền . Rồi nhờ vào sự chăm sóc nuôi khéo léo và tài tình của các nhà điểu học , các thế hệ về sau của chim yến rừng , không còn giống như con yến rừng tổ tiên của chúng nữa ! Trên mình chúng đã khoác nhưng màu lông khác , dĩ nhiên là đẹp hơn nhiều và điều đáng nói là giọng hót của đám con chấu còn giàu âm điệu hơn nhiều lần tổ tiên của chúng nữa .

 

Với sự chăm sóc đặc biệt , và với óc sáng tạo không ngừng của con người qua nhiều thế hệ , người ta đã lại tạo được nhiều loại yến có đặc thù riêng của từng nước , không nước nào bắt chước được nước nào .

 

Ngày nay các nước Anh , Pháp , Đức , Bỉ , Hòa Lan , Ý , Nhật , Trung Quốc ...mỗi nước đều đã "đúc" được cho mình những loại yến riêng . Riêng ở đây có nghĩa nói đến những đặc tính riêng về thanh và sắc , không giống yến của nước khác.

 

Chẳng hạn như nước Anh đã lai tạo được giống yến đen ( Hắc yến ) , và yến đỏ với sắc lông thật đỏ , yến Lizard Norwich....Nước Pháp được loại yến lông xoăn rất độc đáo . Nước Bỉ tạo được giống Malinois , bắt chước giọng hót của Họa mi nên có tên là Rossignol de Paris . Ở Đức có giống Harz , Saxon , hót cực kỳ hay !

 

Trong khi ở nước ta , chim yến hót đã có mặt khoảng một trăm năm nay , do người Pháp đem vào , và gần đây từ Trung Quốc nhập qua. Những giống khác lạ kể trên của thế giới hiện đã bắt đầu xuất hiện ở nước Việt Nam ta , người mình thì chưa đủ sức lại tạo được giống nào đặt biệt , khã dĩ làm biểu tượng được cho quốc gia.

 

Người nuôi chim yến hót ở nước ta thì củng không nhiều và không đại trà như nuôi họa mi hay chích chòe lửa....nhưng số người nuôi thì đã bắt đầu tăng lên nhiều trong vài chục năm gần đây và chủ yếu là chơi các giống yến : Hồng yến , bạch yến , thanh yến và các loại do chính mình tự lai tạo ra.

 

B. - Hình Dáng :

 

Chim yến hót hình dáng giống như con chim sẻ , nhưng nhỏ hơn nhiều . Mỗi loại có một sắc lông khách nhau , và giọng hót thường cũng hơi khác nhau . Người ta thường căn cứ sắc lông trên mình chúng để phân biệt từng loại một . Rõ nét nhất là các loại : hồng yến , hoàng yến và bạch yến mà chúng ta thương thấy.

 

1. Hồng yến : tức là yến có lông toàn thân màu đỏ . Mà cũng tùy sự đậm lợt khác nhau của sắc đỏ này mà hồng yến được chia ra nhiều loại

     Loại Saumon : màu đỏ lợt , cánh có màu cam vàng , ngực và bụng chỉ phớt đỏ .

     Loại Rouge Intesif màu đỏ tươi , nhưng hai đầu cánh mà đỏ lợt , có ửng vàng cam . Loại Rouge Intensif nhỏ con hon các loại yến khác , và đòn dài trông rất xinh.

     Loại Saumon Rouge ( do cha mẹ là Saumon và Rouge Intensif lai tạo nhâu ) lông có màu đỏ lợt phớt trắng giống như lớp bụi phấn trắng tạo sự đỏm dáng đặc biệt

     Loại Agate Rouge lưng màu nâu sọc đen , ức màu đỏ đậm

 

2. Hoàng yến : tức là yến hót có lông toàn thân màu vàng . Việt nam mình hiên có hai loại hoàng yến :

     Yến vàng kim toàn thân màu vàng rực tươi tắn .

     Yến vàng chanh , toàn thân màu vàng kim hơn , vì trông nó tươi tắn , khởi sắc hơn .

Ngoài ba loại đó ra , người chơi ở việt ban còn nuôi các loại yến hót sâu đây.

 

     Thanh yến : chim thanh yến có màu lông xanh và sọc xám đen , là loại chim mới được du nhập từ Trung Quốc và Việt Nam trong vòng hơn hai muoi năm trở lại đây . Thanh yến có thân mình nhỏ , nhưng giọng hót lại rất lớn , cao và dài hơi , nhất là thường đổi giọng luôn , mà các loại yến khác khó bì được với nó. Trước đây ta cũng có loại thanh yến , nhưng thực ra loại này là giống lại tạo từ con thạch yến và hoàng yến mà ra . Loại chim yến lai tạo này thân thường có màu chì , giọng không có gì đặc biệt.

 

     Thạch yến ( ardoise ) toàn thân phủ lớp lông vàng xám của đá , giọng hót lớn và trầm so với các loại yến khác . Hình dáng thạch yến khá đẹp , nhưng hiện nay rất hiếm .

 

     Agate : Thường được nhiều người chọn nuoi vì chúng có giọng hót hay , không thua gì mấy so với Thanh Yến . Mình yến có sọc gần giống như chim sẻ , màu lợt như mã não ( Agate có nghĩa là mã não , loại ngọc thach màu đỏ có vân đẹp) . Hiện nay thì có hai loại yến Agate 

        Loại agate thường : màu đỏ lợt của mã não .

        Agate Rouge : màu đỏ tươi, sậm trông rất đẹp mắt .



C. - Lồng nuôi chim yến
 

   Lồng nuôi chim yến hót là lồng đơn vì mỗi ngăn nhốt riêng một cặp . Thường thì lồng làm bằng kẽm có kích thước lý tường là 60x50cm (dài x cao ) và sâu 45 đến 50 cm . Nếu là chim đẻ , thì trong lồng nhớ đặt thêm cái ổ đẻ , có cầu cho chim yến đậu , có cóng đựng thức ăn hột , cóng đựng biscotte ( tdcc sẻ hướng dẫn ở bài sau ) , cóng đựng nước , dĩa nhỏ đựng trứng luộc , cóng nhỏ đựng khoáng , và một cái móc nhỏ để treo cải xà lách .
 D. Cách săn sóc cho chim yến hót .

   Nếu nuôi chim yến tơ thì mỗi ngày ta lo vệ sinh lồng rồi cho ăn uống đầy đủ , tắm thường xuyên một tuần chừng vài ba lần . Con nuôi chim yến đẻ thì ngoài việc cho ăn uống chu đáo ra , ta còn phải năng kiểm soát ổ của chúng . Ví dụ : mỗi ngày yến đẻ xong thì lấy trứng ra cất , thế trứng mồi vào ( là một cái trứng giả làm bằng nhựa )

 

   Trong thời gian chim yến mẹ nuôi con , ta phải thường xuyên quan sát ở chim con . Có thể chim con bị rớt ra khỏi ổ , hoặc con bị đè chết ta cần biết để lo xử lý cho kip thời.

 

E. - Cách chăm sóc yến hót con :

   Yến con nở ra rất yếu . Nếu trước khi ấp , trứng được bỏ vào ổ cho chim mẹ ấp một lần thì việc nở con trong ở cách nhau từ con đầu đến con cuối không đáng kể, Mỗi ngày , ta vẫn cho ăn :

 

- Trứng gà luộc ( đừng cho ăn trứng vịt , không bổ bằng trứng gà)

- Hạt ( tăng lên vài muỗng , vì để chim mẹ đút mồi cho con )

- Biscotte ( tăng dần khẩu phần lên )

- Ruột bánh mì nhúng nước 

- Rau xà lách . Nếu không có rau xà lách , thì dùng mướp khía thay vào . Đừng cho ăn dưa leo , chim con sẻ tiêu chảy .

 

Chim yến con được 26 ngày tuổi thì tách ra nuôi riêng , vì chim đã tự lực ăn uống một mình được .

Xin lưu ý : chim yến hót cha mẹ nuôi con độ 18 đến 20 ngày là đẻ lại lứa sau . Vậy , chim con được vài tuần là ta nên đặt thêm vào lồng một cái ổ mới để chim yến hót cha mẹ có chổ đẻ lứa sau . Nếu không có ổ mới mà đến ngày đẻ , chim mẹ sẻ hất chim con ra khỏi ổ , làm hư lứa con , nếu ta không xử lý khéo léo và kịp thời.

 

   Cũng xin nói rõ hơn , chim yến hót mẹ chỉ ấp đúng 13 ngày là trứng nỏ . Chim mẹ nuôi con 26 ngày . Trong trường hợp đang nuôi con mà chim có hiện tượng thay lông , thì ta tạm cho chim ngưng để (nghĩa là không bỏ ở mới vào lồng ). Nếu ép chim đẻ thì lứa con đó không ra gì , chim mẹ có thể bỏ ổ dở dang. Thời gian chim hót thay lông có thể kéo dài từ 02 đến 03 tháng . 

 

   Như vậy , một cặp chim yến hót trung bình một năm chỉ nên cho đẻ chừng bốn lứa mà thôi . Nếu ta ép chúng đẻ 6-7 lứa thì chim cha mẹ mau tàn. Một cặp chim yến hót , nếu nuôi đúng phương pháp có thể đẻ đến bảy tắm năm mới gọi là già.

 

 F. - Thuốc men cho chim yến hót :

   Chim nuôi trong lồng mà không cho ăn uống bổ dưỡng thì chim suy yếu và dể sinh bênh. Một khi chim đã bị bện thì yếu sức , trống không hót , đạp không cồ , chim mái không đẻ , chim con chậm lớn . Nếu để tình trạng này kéo dài thì chim sẻ suy dần dần rồi chết.

   Vì vậy , ngoài việc cho chim ăn , no đủ , với mọi thức ăn hợp khẩu vị , người ta con lo bồi bổ cho chim bằng các loại thuốc bổ . Ở việt nam , thuốc bổ dành cho chim yến hót hầu như không thấy . Các cụ xưa cho chim quí uống nước cam thảo , chim trỉn đít thì dùng bột cỏ cú trộn vào thức ăn cho chim , chim biếng ăn thì bắt gián đất cắt nhỏ cho ăn cũng khỏi bệnh.

 

   Trong khi đó ở ngoại quốc , người ta đã bào chế được nhiều loại thuốc để bồi bổ cho chim , như các loại : Skin Plumage Foodsupplement , Gimborn Rich Health Glo Avi Vite....

 

.G. - Cách coi trống mái cho chim yến hót

Biết được giới tính của chim yến hót là chuyện vô cùng khó , vì hầu như chưa ai có thể đưa ra được những tiêu chuẩn nào rõ rệt để biết cách đích xác được. Có nhiều chim yến hót mái vẫn hót như chim trống khiến người ta dễ lầm lẫn . Tuy nhiên , nếu ta chịu khó quan sát , thật kỹ thì có thể phân biệt được ngay từ tháng tuổi thứ hai của chúng : tiếng chim mái hót ngắn hơn và ít thường xuyên hơn

 

Thường thì người ta có hai cách sau đây để phân biệt trống mái :

 

- Lúc chim con còn nằm trong ổ , ta đặt bàn tay nhè nhẹ lên trên , hễ thấy con nào chúi đầu xuống đấy ổ thì đó là con trống . Ngược lại , con chim nào ngóc đầu lên thì đó là chim mái . Tuy nhiên , cách này vẫn không dám bảo đảm đúng một trăm phần trăm.

 

- Đối với chim vài ba tháng tuổi thì ta quan sát đến vóc dáng của chúng . Con nào có đòn dài , chân cao là chim trống . Con nào ngắn đòn , mình bầu bĩnh là chim mái.

 

Yến hót tuy hót hay , nhưng việc chăm sóc rât nhiêu khê , người tí thì giờ rảnh rôi khó lồng mà quán xuyến công việc nuôi nấng chu tất được . Đã thế lại còn tốn kém vì giá chim cao , và thức ăn đắt tiền . Do đó , số người nuôi chim yến hót không đông bằng số người nuôi các loại chim hót khác .

Nguồn:internet

 

 

********************************************

Cách nuôi chim Yến đẻ và Yến hót

https://www.youtube.com/watch?v=Star8Tl3mAg

Mẹo vặt: 10 kinh nghiệm khi mua yến hót

 

 

Khi phong trào chơi yến đang lên mà rất nhiều người đi mua khi chưa trang bị đủ kiến thức nên chúng tôi có một số kinh nghiệm khi chọn mua yến hót muốn chia sẽ cùng mọi người.

1. Xem màu sắc

Đối với màu sắc của yến thì mỗi người có một sở thích, do đó nên chọn theo màu sắc mà mình thích. Thích thuần màu hay thích chim vân là tùy vào sở thích của mỗi người. Nhưng không nên chọn chim lem (Chim vân thì không bàn). Phải chú ý chim thuần màu thì phần lông cứng (cánh, đuôi) không nên mua chim có sợi màu trắng (đối với hoàng, thanh, agat, isabel...), có thể xem phần lông mặt dưới đuôi phía hậu môn để biết độ thuần của màu lông. Ngoài ra, tỷ lệ chim con lem của những con bạch, hoàng, hồng thuần màu nhưng chân + mỏ bị đen khá cao thế nên phải xem xét trước khi mua. Một số người chấp nhận mua những con chim đẹp giá cao nhưng mua về 1 thời gian thì thấy lông cánh hoặc đuôi mọc ra sợi lông trắng, mất giá trị thẩm mỹ, đấy là do người bán đã nhổ sợi lông trắng đi trước khi bán. Do đó khi mua phải hỏi rõ có tật lỗi gì về lông lá không.

2. Quan sát cử động

Chim yến khỏe là con chim khi ở trong lồng thường nhảy nhót, cử động linh hoạt, thần thái tự nhiên, không ủ rũ.

3. Quan sát tổng thể

Ngoại hình phải gọn gàng, dáng đứng thẳng, bám cầu chắc chắn. Thông thường chim đực có bề ngoài to, dài hơn chim mái. Quan sát xem hai chân có tật lỗi gì không.

4. Quan sát tuổi chim

Hạn chế mua chim già. Chim già chim non cách phân biệt đầu tiên là xem da chân, da chân sần sùi, không có độ bóng là chim già, độ sần sùi càng cao thì tuổi đời của con chim càng cao. Da chân chim mịn màng, hồng hào, bóng là chim non. Nên mua chim từ 1-2 năm tuổi là được.

5. Quan sát lông vũ

Lông ôm sát người đồng thời có độ bóng là chim khỏe mạnh. Con chim nào lông xù xù không bó thường là chim già hoặc chim bệnh. Một số con chim bị gãy lông có thể bắt về nhổ đi, khoảng 1 tháng sau sẽ mọc lại đầy đủ.

6. Quan sát mắt

Đối với chim khỏe mạnh thì hai mắt luôn mở to, nhìn vào thấy linh hoạt có thần, nhìn thấy tay người để sát lồng liền bay đi chỗ khác. Nếu phản ứng chậm hoặc không nhìn thấy thường là do bị cận thị hoặc mắt bị đục.

7. Nghe hót

Khi chọn mua chim đực, nên nhẫn nại ngồi quan sát một lúc nghe xem giọng hót của nó ra sao. Hơi có dài không? Hót được mấy giọng? ...

8. Kiểm tra dinh dưỡng

Khi cầm chim trên tay có cảm giác chắc tay, có độ nặng, vùng vẫy có lực tức là chim khỏe mạnh. Dùng miệng thổi phần ngực để quan sát, nếu da căng, màu đỏ hoặc xen lẫn những vạch mỡ vàng tức là chim được nuôi tốt, đầy đủ dinh dưỡng. Ngược lại nếu da nhăn nheo không căng, thường là chim nuôi kém. Nếu bụng chỉ có một màu vàng thì do con chim quá béo, tích mỡ lại. Cả hai loại này đều không nên mua.

9. Cẩn thận trước khi về.

Khi đã chọn được con chim mình ưng ý, khi ra về không được trả lại hay đổi, đây có thể coi là luật bất thành văn của người bán chim do đó nhất mình phải chú ý khi chọn chim.

10. Tự mình cầm

Chim yến cũng có điểm yếu nhất định do đó người không nuôi sẽ không hiểu, không thể chăm sóc, nhờ người khác cầm hộ thường là một phần gây ra bệnh tật hoặc cái chết của chim. Vì vậy để hạn chế tổn thất, hiểu nhầm hoặc không vui thì nên tự mình cầm.

Theo aquabir