Thơ ông là niềm hoài vọng tha thiết với quê hương đã xa nghìn trùng; là niềm đau của những giấc mộng (hay những trách nhiệm) chưa tròn; là ca dao, là khúc hát "đẵm lệ" (chữ dùng trong lời tự bạch của ông cho thi tập Gửi Em Một Ðóa Hoa Hồng) cho quê hương, tình yêu và kỷ niệm.

 

Có một nỗi gì da diết, quặn thắt tận bên trong, nơi từng câu thơ, từng con chữ của ông--như thể chúng được kết tinh từ những giọt lệ sầu đau của kiếp người, mà ông là một nhân chứng của cuộc gãy đổ, phân ly, tang tóc, thống hận... trên quê hương và ngoài quê hương của mình.

 

Nhưng không vì vậy mà chìm khuất. Tình yêu và thi ca đã cứu lấy ông. Và thơ ông đã góp phần cứu lấy cuộc đời.

 

Quê Hương Ơi Mưa Bay

 

Như nước con sông bỗng thở dài

ta buồn không biết ngỏ cùng ai

rồi nghe trong gió điều ta nhớ

mưa thuở tràn lan lối cỏ cây...

 

Một thoáng Quê Hương hình ảnh hiện

những bầy ma vỗ cánh đêm trăng

và mưa như thể vầng trăng khóc

ta lạnh bao giờ nỗi Núi Sông?

 

Ta đứng dưới dòng mưa mái ngói

con chim rừng rụt cổ nhìn mưa

nhìn con sông chảy bên bờ giậu

chim nhớ rừng chăng? Ta nhớ thơ!

 

Ơi hỡi bạn bè khi bó gối

đôi sim hoa tím vượt ngàn lau

thèm sao chút nắng hừng đông rọi

để thấy đồng xa những ngọn cau!

 

 

Thấy Trong Hoa Cỏ

Nghe Trong Hoa Cỏ

 

Ở trong cỏ ở trong hoa

em ơi con nhện mù lòa bởi em

những đường tơ chẳng giăng thêm

bởi trong vũ trụ buồn tênh lối về...

anh, người lính trấn sơn khê

một hôm bỗng thấy bốn bề tịch liêu

em ơi, đó, một buổi chiều

súng ngưng, gió lặng, đìu hiu núi rừng!

 

Rồi thì tất cả mênh mông

rồi thì tất cả là dòng lệ tuôn!

 

Em và hình ảnh Quê Hương

cùng câu ước nguyện, giữa đường tan hoang

thấy trong từng vệt nắng vàng

máu tanh cùng đống xương tàn tạ bay...

rừng xanh lối cỏ chen dày

hoa mai nở, rụng, rơi, đầy Việt Nam!

anh hôn cây súng, nói thầm

một câu từ giã những tầm đạn xưa...

 

Bây giờ...

trong gió trong mưa

em ơi có biết anh vừa ra sao?

hình như con nhện mới lao

đường tơ cuối cuộn lời chào Nước Non

đường xa hết tiếng câu giòn

nghe trong hoa cỏ tiếng buồn tỉ tê

một mai, em sống, em về

cắm cho anh với, bên lề, nén nhang...

 

 

Tứ Tuyệt

 

Xong một bài thơ

lau nước mắt

cúi nhìn

chỉ thấy nắng

lem loang

ôi em!

rồi cũng như là

nắng?

lát nữa tà huy

đẵm gió sương...

 

 

Biển Chiều

 

Chiều. Em ra bãi biển

thấy mây bay ngoài khơi

không còn hải âu liệng

không thấy ai cuối trời...

 

Dĩ nhiên trong thăm thẳm

chỉ còn nỗi nhớ thôi

rồi buổi chiều ảm đạm

rồi anh ơi anh ơi!

 

Tình yêu như thế đó

như nhúm cát rã rời

như bầy còng bé nhỏ

trôi về đâu về đâu?

 

Chiều. Biển xanh. Tối. Xạm

không bóng một con tàu

muối tan vào gió mặn

ai biết lòng em đau?

 

 

Khi Cạn Lời Vui

 

Một con ngựa trắng qua đèo. Hai con ngựa trắng bay theo mây trời.

Mùa xuân, em nói: qua rồi. Lời vui, anh chẳng còn lời với em!

 

Chúng ta, hai đứa, một thềm. Thời gian nghe đã rã mềm dưới chân.

Chiếu, mình cuộn, giấu vầng trăng; tơ, em hết kéo, sách cầm, anh buông...

 

Một con ngựa trắng qua truông. Hai con ngựa trắng xé luồng mây bay. Nếu đời kín được vòng tay thì hơi thở đã có ngày đóng băng!

 

Chúng ta làm sáo qua sông, lồng son thôi cũng chiếc lồng, vậy thôi! Kim chi ngọc diệp còn rơi, biết đâu hai đứa, một đôi, chẳng lìa?

 

Ô con ngựa trắng bay kìa! Ô con ngựa trắng bay kìa trong mây... Mùa Xuân sương mấy lớp dày, để anh xé vụn rải đầy tóc em...

 

 

Bàn Tay Kỷ Niệm

 

Hai tay em

lướt phím đàn

hai tay em

đuổi trăng vàng đi đâu?

phải chi nước đứng

chân cầu

hai tay em giữ

hoài câu thơ tình!

 

Phải chi câu chuyện

ta - mình

em đừng ngước mặt

cái nhìn thoáng qua

hai tay em đỏ

màu da

màu tim tôi có được hòa

nhớ nhung?

 

Hai tay em bắt

mênh mông

hay em muốn xóa cái vòng

ảo hư?

ôi ngàn sau nhắc

ngàn xưa

chỉ nghe tiếng vọng

đôi bờ biển dâu...

 

Hai tay em

lướt

về đâu?

rưng rưng ý nhạc

ai sầu ý thơ!

 

 

Ðêm Ðêm Biển Lạ

 

Ðêm. Tôi ra biển vì buồn

một câu tôi nói - nghe dường vu vơ!

vô duyên mấy cũng là Thơ

bởi trần gian vẫn thấy bờ trần gian...

 

Ðêm. Trên đường cát. Lang thang

tôi nghe sóng vỗ, trăng vàng gió bay

lòng tôi rộng với trời mây

hình tôi, cái bóng phơi bày dễ thương!

 

Ðêm. Trên mặt biển có sương

mặt tôi không biết có hồn ai theo

mà sao nhớ thuở ngưng chèo

thuyền đi tới bến buồn neo giữa vời!

 

Ðêm. Kìa, em ạ, biển khơi

nói sao cho hết buồn tôi thuở nào

vui - là một thoáng chiêm bao

tới đâu để giấu lệ trào đêm đêm?

 

 

 

 Vĩnh Hảo