Đầu tháng 4/1975, quân đội Mỹ thực hiện chiến dịch Operation Babylift (Không vận Trẻ em) để đưa hàng nghìn người con Việt rời quê hương.

Một nhân viên người Mỹ đặt các em nhỏ vào từng hộp, thắt dây an toàn, trước khi đem lên máy bay. Washington tuyên bố phần lớn trẻ mà họ đưa rời khỏi Việt Nam là trẻ mồ côi ở nhiều độ tuổi. Các em có thể mất bố, mẹ vì chiến tranh, bị bỏ rơi, hoặc là con của lính Mỹ với phụ nữ Việt Nam trong thời chiến. Ngày 2/4/1975, chuyến bay đầu tiên chở gần 60 trẻ em trong Operation Babylift (tạm dịch: Không vận Trẻ em) cất cánh. Một ngày sau, tổng thống Gerald R. Ford mới chính thức phê chuẩn chiến dịch. Ảnh: DIA.mil

Một phần đuôi của máy bay C5A chở trẻ em trong chiến dịch Không vận Trẻ em rơi ở Sài Gòn sau khi cất cánh vào ngày 4/4. C5A là máy bay vận tải lớn nhất thế giới thời bấy giờ. Ảnh: Vietnambabylift

Nhiều trẻ em còn quá nhỏ nên các y tá và sơ phải đặt chúng trong hộp, thắt dây an toàn xung quanh, và đặt trên ghế máy bay. Tuy gặp thảm kịch hàng không, quân đội Mỹ vẫn tiến hành chiến dịch từ ngày 5/4 đến 26/4 với hơn 30 chuyến bay. Chuyến bay cuối cùng chở trẻ em Việt Nam rời khỏi Sài Gòn cất cánh ngày 26/4/1975, ba ngày trước khi người Mỹ hoàn toàn sơ tán khỏi Việt Nam. Theo ước tính của Mỹ, các phi cơ đã đưa gần 2.700 trẻ em rời Việt Nam. Ảnh: NBC

Một phụ nữ Mỹ vỗ về trẻ em trên chuyến bay rời khỏi Việt Nam. Sau đó, các em trở thành con nuôi trong các gia đình ở Mỹ, Canada, Australia và Pháp. Ảnh: DIA.mil

Một quân nhân Mỹ chăm sóc trẻ em Việt Nam trong chuyến bay rời Sài Gòn. Sau này, chương trình Babylift trở thành chủ đề tranh cãi và chỉ trích từ chính dư luận Mỹ. Ảnh: DIA.mil

Những người chỉ trích cho rằng không phải tất cả các em đều là trẻ mồ côi như Washington khẳng định. Ngoài ra, nhiều người không đồng tình về cách hành xử can thiệp, khi tách chúng khỏi đất nước, cội nguồn, vì những hành động ấy sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của các em. Ảnh: DIA.mil

Những trẻ em Việt Nam trong chuyến bay từ Sài Gòn đến thành phố San Francisco ở Mỹ, tháng 4/1975. Ảnh: AFP

 

Người Mỹ đi tìm những đứa trẻ trong ảnh chiến tranh Việt Nam

Nửa thế kỷ sau khi xem ảnh những đứa trẻ đi sơ tán vì chiến tranh, em trai một lính Mỹ tử trận luôn đau đáu về số phận họ và quyết lên đường sang Việt Nam tìm kiếm.

 

Ảnh chiến tranh VN: Cuộc đoàn tụ của những người chưa gặp

Đau đáu về số phận những đứa trẻ trong ảnh chiến tranh Việt Nam, một người Mỹ mất anh ruột vì chiến trận đã vượt nửa vòng trái đất để tìm những người mà ông không quen biết.

Tổng thống Gerald R. Ford bế một em bé Việt Nam khi máy bay hạ cánh ở Mỹ. Ảnh: Daily Beast

Hai phụ nữ bế trẻ em Việt Nam trong chương trình không vận khi máy bay hạ cánh tại Mỹ. Phần lớn trẻ em Babylift được đưa tới các gia đình có điều kiện tốt. Ảnh: AFP

Một cặp vợ chồng người Mỹ nhận Jennie Noone, một bé gái Việt Nam trong chương trình Babylift, làm con nuôi vào ngày 5/6/1975. Noone là một trong số ít trẻ em trên máy bay C5A may mắn sống sót sau tai nạn ngày 4/4. Nhiều thập kỷ qua, dù sống trong sự thương yêu của bố mẹ nuôi, Noone vẫn liên tục tìm kiếm gốc gác, cội nguồn bản thân. Ảnh:Daily Beast

Những thành viên Babylift năm xưa đã trở về Việt Nam vào giữa tháng 6/2005, 30 năm sau khi máy bay đưa họ rời khỏi quê hương. Nhiều thập kỷ trôi qua, những đứa trẻ Babylift nay đã trưởng thành. Nguyện vọng của họ là tìm thấy đấng sinh thành hoặc người thân ở Việt Nam. Ảnh: AFP

Cô Lyly Koening (phải), một trẻ Babylift, và mẹ nuôi Karen Koening thăm một trại mồ côi ở TP. HCM vào tháng 6/2005. Cô là một thành viên trong đoàn trẻ Babylift trở về thăm quê hương. Ảnh: AFP

Cô Tricia Houston, một trẻ Babylift, đã sử dụng công nghệ xét nghiệm DNA để tìm thấy bố ruột một cách rất tình cờ. Lần đầu Tricia nhìn thấy hình ảnh của bố qua Facebook, khi một người bạn (cũng là trẻ Babylift) đăng hình ông kèm thông báo ông cũng tìm con gái thất lạc cùng tuổi và có hoàn cảnh giống Tricia. Khi ấy, cô vẫn chưa biết chắc chắn đó là bố. "Lúc nhìn hình trên Facebook, tôi thấy một người đàn ông với vẻ mặt rất buồn và đang cố gắng tìm một người mà ông đã thất lạc cả đời", Tricia nói với đài ABC (Australia). Ảnh: ABC

 

Hồi ức của cựu BT Quốc phòng Mỹ về chiến tranh ở Việt Nam

Những ký ức về chiến trường ở Việt Nam giai đoạn chiến dịch tổng tấn công Tết Mậu Thân 1968 luôn in sâu trong tâm trí cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel.

 

Giây phút ký Hiệp định Paris chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam

Ngày 27/1/1973, Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, hay gọi tắt là Hiệp định Paris, được ký và đánh dấu thắng lợi lịch sử của ngoại giao Việt Nam.