五言古詩

杜甫

夢李白之一

死別已吞聲， 生別常惻惻。
江南瘴癘地， 逐客無消息。
故人入我夢， 明我長相憶；
君今在羅網， 何以有羽翼？
恐非平生魂， 路遠不可測。
魂來楓林青， 魂返關塞黑；
落月滿屋梁， 猶疑照顏色。
水深波浪闊， 無使蛟龍得。


Mộng Lý Bạch I

Tử biệt dĩ thôn thanh
Sinh biệt thường trắc trắc
Giang Nam chướng lệ địa
Trục khách vô tiêu tức
Cố nhân nhập ngã mộng
Minh ngã trường tương ức
Quân kim tại la võng
Hà dĩ hữu vũ dực
Khủng phi bình sinh hồn
Lộ viễn bất khả trắc
Hồn lai phong lâm thanh
Hồn phản quan tái bắc
Lạc nguyệt mãn ốc lương
Do nghi chiếu nhan sắc
Thủy thâm ba lãng khoát
Vô sử giao long đắc

Dịch Nghĩa

I.
Người chết đi là đã hết lời
Người còn sống thì lúc nào cũng thương xót
Giang Nam là nơi chướng độc
Người bị đày không nghe tin tức
Cố nhân đi vào trong mộng
Biết là ta nhớ nhung đã lâu nay
Tôi e rằng hồn bạn không được như ý lắm
Nhưng lâu nay đường xá xa xôi không gặp không biết có phải vậy không
Hồn về đây cánh rừng phong xanh ngát
Hồn trở lại miền quan tái đen tối xa xăm
Bạn giờ đây đã nằm sa trong lưới
Làm sao mà có lông cánh bay bỗng khắp nơi
Trăng xuống chiếu trên rường nhà
Còn ngờ như đang soi trên khuôn mặt bạn
Nước thì sâu sóng thì lớn
Mong bạn coi chừng cẩn thận con thuồng luồng dưới nước

Bản dịch của Trần Trọng San

Mơ thấy Lý Bạch

I .
Chết biệt đành câm hơi
Sống biệt thường nhức nhối
Giang nam đất lam chướng
Khách đày tin ngóng mỏi
Anh nhập vào mộng tôi
Rõ tôi nhớ anh mãi
Nay anh bị giam cầm
Cánh đâu mà vượt khỏi
E chẳng phải hồn sống
Ðường xa khôn lường nổi
Hồn đến rừng phong xanh
Hồn về quan ải tối
Trăng xế lọt đầy nhà
Còn ngờ gương mặt rọi
Nước sâu sóng gió to
Chớ để thuồng luồng hại

Bản dịch của Nam Trân

I .

Chết xa nhau nín đã đành
Sống xa nhau để đinh ninh bên lòng
Giang nam hơi độc mịt mùng
Khách đi đày biết vân mồng ra sao
Chiêm bao ta bạn lẻn vào
Rõ lòng ta chẳng lúc nào lúc quên
Biết đâu cách trở đôi miền
Sợ khi không phải hồn quen mọi ngày
Hồn về xanh ngắt ngàn cây
Hồn đi quan ải bóng mây đen rầm
Bạn nay dò lưới giam cầm
Cách nào vượt được xa xăm canh dài
Xà nhà trăng lặn rọi soi
Còn như nhác thấy mặt người năm xưa
Sông sâu sóng nước không bờ
Giữ mình chớ để sa cơ thuồng luồng

Bản dịch của Á Nam Trần Tuấn Khải

I.

Chết đành lặng ngắt tăm hơi
Sống mà xa cách sao nguôi tấc lòng
Giang nam chướng độc muôn trùng
Mong người bi đuổi tin hồng vắng tanh
Chiêm bao lẫn khuất bên mình
Tỏ rằng ta vẫn nặng tình nhớ nhung
Bạn nay còn mắc lưới hồng
Cáng đâu tháo củi sổ lồng cao bay
Phải chăng hồn sống về đây
Nẻo đường xa lắc dễ hay mà lường
Hồn đi xanh ngắt rừng bàng
Hồn về cửa ải dặm đường tối đen
Trên xà xế bóng trăng xiên
Mơ hồ còn tưởng như in vẻ người
Nước sâu sóng dợn đầy giời
Giữ sao cho khỏi mắc mồi giao long

Bản dịch của Nguyễn Phước Hậu

I

Chết đi đã hết lời
Sống đau xót rụng rời
Giang nam là đất độc
Bị đày vắng im hơi .
Cố nhân viếng mộng tôi
Biết ta nhớ lâu rồi
Bạn giờ sa lưới võng
Cánh đâu bay khắp nơi .
Hồn anh ? e không phải !
Xa xôi quan ngại không ?
Hồn ra miền quan ải
Hồn về cánh rừng phong .
Trăng rụng đầy rường nhà
Ngỡ như soi khuôn mặt
Nước sâu sóng to ra
Coi chừng thuồng luồng bắt

Bản dịch của Nguyễn Tâm Hàn

Đớn đau tử biệt đã đành
Sinh ly mang nặng khối tình xót xa
Nghe chốn ấy can qua chướng khí
Vắng tin người rầu rĩ sầu thương
Người về trong mộng canh trường
Nhớ người khắc khoải, vấn vương đêm dài
Mong là mộng, còn người vẫn sống
Quá xa xôi mong ngóng tin lành
Thuở nào vui giữa rừng xanh
Thuở nào phiêu bạt ải thành hoang vu
Giờ đời đầy ải ngục tù
Chim bằng gẫy cánh, sầu tư nhạt nhòa
Trăng vẫn chiếu rường nhà vằng vặc
Trong ánh vàng, rõ mặt cố tri
Nước sâu, sóng cả đôi khi
Cầu mong người vượt mọi bề khó khăn


-- Bản dịch của SongNguyễn HànTú --

Phải tử biệt thì đã đành đau xót
Sao sinh ly mà cũng lắm đớn đau
Chốn người đi ta nghe lắm cơ cầu
Xa xôi quá, tin về người biền biệt
Bao ngày tháng trong nỗi sầu da diết
Người vẫn về qua giấc ngủ canh thâu
Cách xa nhau mà nào có quên đâu
Xưa bàng bạc chốn rừng phong nhàn tản
Hay thơ thẩn nơi ải quan tên đạn
Cánh chim bằng giờ rủ cánh lưu đầy
Biết bao giờ lại vỗ cánh tung bay
Rường nhà đấy, ánh trăng vàng vẫn chiếu
Ta vẫn hình dung mặt người đồng điệu
Cầu mong rằng dù nước cả, sóng to
Được bình yên trước nghiệt ngã vô bờ


-- English Version --

Dreaming of Li Bai (1)

Separation by death must finally be choked down,
but separation in life is a long anguish,

Chiang-nan is a pestilential land;
no word from you there in exile.

You have been in my dreams, old friend,
as if knowing how much I miss you.

Caught in a net,
how is it you still have wings?

I fear you are no longer mortal;
the distance to here is enormous.

When your spirit came, the maples were green;
when it went, the passes were black.

The setting moon spills light on the rafters;
for a moment I think it\'s your face.

The waters are deep, the waves wide;
don\'t let the river gods take you.


-- Another English version --

Five-character-ancient-verse
Du Fu

SEEING Li Bai IN A DREAM I

There are sobs when death is the cause of parting;
But life has its partings again and again.
...From the poisonous damps of the southern river
You had sent me not one sign from your exile --
Till you came to me last night in a dream,
Because I am always thinking of you.
I wondered if it were really you,
Venturing so long a journey.
You came to me through the green of a forest,
You disappeared by a shadowy fortress....
Yet out of the midmost mesh of your snare,
How could you lift your wings and use them?
...I woke, and the low moon\'s glimmer on a rafter
Seemed to be your face, still floating in the air.
...There were waters to cross, they were wild and tossing;
If you fell, there were dragons and rivermonsters.

***
*