Oct 30, 2024

Truyện ngắn

Quà Giáng Sinh / The Gift of the Magi
Bùi Phạm Thành * đăng lúc 05:13:12 PM, Dec 25, 2023 * Số lần xem: 522
Hình ảnh
#1

Quà Giáng Sinh

 

 

 

 

Bùi Phạm Thành
 
Một đô la và tám mươi bảy xu. Tất cả chỉ có bấy nhiêu. Trong số đó, có sáu mươi đồng một xu. Những đồng xu được tằn tiện từ những giờ làm việc cực nhọc, nhưng không dám than van, cho những cửa hàng rau và hàng thịt. Số tiền ấy, Della đã đếm đi đếm lại ba lần, vẫn không thay đổi. Vẫn là một đô la và tám mươi bảy xu. Và ngày mai là lễ Giáng Sinh.

Bây giờ thì chẳng còn gì để làm, Della gieo mình xuống chiếc ghế dựa cũ kỹ mà âm thầm than thở. Nhìn quanh căn phòng, ở từng trên, thuê 8 đô la một tuần, không đến nỗi tồi tàn như góc vỉa hè của người hành khất, bởi vì cũng có bàn ghế và chăn, giường, bên ngoài có bảng tên người trú ngụ. Thế nhưng cũng đủ để làm một tổ ấm cho đôi vợ chồng trẻ trong thời buổi khó khăn này, khi tiền lương của họ đang từ 30, bây giờ chỉ còn 20 đô la mỗi tuần.

Lau giọt nước mắt còn đọng trên má, Della nhìn qua cửa sổ, một con mèo xám đang chậm bước trên nền thảm cỏ chết dưới sân sau càng làm tăng vẻ u buồn. Ngày mai là lễ Giáng Sinh, với một đô la và tám mươi bảy xu trên tay, Della có thể mua món quà gì để tặng James, người chồng yêu quý mà Della vẫn âu yếm gọi là Jim, theo thủ tục trao đổi quà của ngày lễ quan trọng này. Đã bao nhiêu ngày Della suy tính, dành dụm để có thể mua một món quà có ý nghĩa cho Jim. Một món quà mà Jim sẽ yêu thích và luôn giữ bên mình như một vật trân quý. Thế nhưng với số tiền 20 đô la một tuần của cả hai người trong thời buổi này, thì chuyện dành dụm là điều chỉ có thể nghĩ đến chứ không làm được.

Bỗng dưng đôi mắt của Della bừng sáng, qua sự phản chiếu của tấm kính cửa sổ, mái tóc nâu óng mượt cua Della phủ dài xuống ngang lưng, đẹp như một bức tranh vẽ. Mái tóc mà Della vẫn chăm sóc hàng ngày, và Jim vẫn thường vuốt ve và hôn lên nó khi trở về nhà sau những giờ làm việc vất vả. Mái tóc này là bảo vật của Della, cũng như chiếc đồng hồ vẫn nằm trong túi Jim là bảo vật mà Jim rất trân quý, cho dù sợi dây đeo bằng da đã đứt mất từ lâu. Đây là chiếc đồng hồ được truyền từ ông nội, đến cha, và Jim là đời thứ ba, với hy vọng còn được truyền đến đời con và cháu như bảo vật gia truyền của dòng họ. Della lặng người nhìn vào mái tóc phản chiếu trong kính cửa sổ, những giọt lệ từ đôi mắt sáng của Della đã từ lúc nào lăn dài trên má, rơi xuống tấm thảm cũ kỹ trên sàn nhà.

Della khoác vội lên người cái áo choàng cũ, vén tóc và phủ lên nó bằng chiếc nón rộng vành, vẫn đội trên đầu mỗi khi phải làm việc ngoài nắng. Sau khi khoá cửa cẩn thận, Della bước nhanh qua mấy bực thang, và đi như chạy ra ngoài khu phố, rồi dừng lại trước tiệm có bảng hiệu "Bà Sofronie. Bán đủ loại tóc giả". Hít mạnh một hơi dài để trấn tĩnh, vừa đẩy cửa bước vào bên trong thì Della đã thấy một người đàn bà to lớn, béo trắng với khuôn mặt trát phấn lạnh lùng. Della nói thật nhanh:

- Bà có muốn mua mái tóc của tôi không?

Sau cái nhíu mày, người đàn bà to béo lạnh lùng đáp:

- Dĩ nhiên. Nhưng trước hết hãy bỏ cái nón ra cho tôi xem tóc cô trước đã.

Della dở nón và mái tóc nâu óng mượt tuôn dài xuống lưng Della như một dòng suối mùa xuân tràn qua ghềnh đá. Với đôi bàn tay lành nghề, nâng, vuốt mái tóc của Della, và với giọng vẫn lạnh lùng:

- Hai mươi đô la.

- Được. Bà hãy đưa tiền cho tôi và cắt nhanh lên.

Della nói một cách vội vã, không suy tính, như chỉ sợ rằng nếu chậm trễ thì nàng sẽ đổi ý.

Hai tiếng đồng hồ sau đó, không nghĩ gì đến mái tóc, với cái mũ trên đầu, Della sục sạo các tiệm trong dãy phố để tìm mua quà Giáng Sinh cho Jim. Sau cùng thì đây rồi, đúng là một món quà đầy ý nghĩa cho Jim. Sợi dây chuyền đeo đồng hồ làm bằng bạch kim bóng loáng thật xứng đáng với chiếc đồng hồ của Jim và sáng ngời, quý giá như tính tình của Jim vậy. Hai mươi mốt đô la, giá của sợi dây chuyền đeo đồng hồ, và Della vội vã trở về nhà với món quà quý giá ấy với 87 xu còn lại trong túi. Gương mặt của Della rạng rỡ khi nghĩ đến chiếc đồng hồ gia truyền của Jim từ nay sẽ lại được đeo bằng sợi dây chuyền kim loại vừa quý giá, đẹp, chắc và bền gấp nhiều lần sợi dây bằng da đã vứt đi từ cả năm qua.

Khi về đến phòng thì Della mới nhìn lại mái tóc đã bị cắt lởm chởm trên đầu. Nàng lấy kéo sửa lại cho gọn rồi dùng kẹp nóng để cuộn lên cho gọn gàng. Nhìn vào gương, Della thầm hy vọng rằng Jim sẽ không bực bội với cái kiểu tóc giống mấy đứa trẻ con trong ban hợp ca của nhà thờ. Thế nhưng, Della tự biện hộ, mình làm gì được với một đô la và 87 xu?

Đồng hồ chỉ 7 giờ chiều, bình cà phê vẫn đang được hâm nóng trên bếp và Della chuẩn bị nấu món ăn tối. Jim chưa bao giờ về trễ như lần này. Della ngồi ở đầu chiếc bàn kê sát bên cửa, tay mân mê sợi dây chuyền đeo đồng hồ, mắt hướng về phía cửa, nơi mà Jim sẽ bước vào sau giờ làm việc. Và rồi Della nghe tiếng giày của Jim vọng lên từ dưới cầu thang, mặt Della bỗng tái đi trong giây lát. Della có thói quen hay cầu nguyện thầm mỗi khi có điều gì khiến nàng bối rối, và trong lúc này, nàng thì thầm "Xin Thượng Đế hãy khiến cho chàng nghĩ rằng tôi vẫn xinh đẹp, cho dù không còn mái tóc mà chàng thường âu yếm." 

Cánh cửa mở ra, Jim bước vào nhà rồi đóng cửa lại. Jim có dáng người cao gầy và khuôn mặt nghiêm nghị. Tội nghiệp anh chàng, mới hai mươi hai tuổi đã bận rộn với gia đình. Anh ta cần một cái áo khoác ngoài mới cho mùa lạnh, và ít ra là một đôi găng tay để tránh cái giá rét của mùa đông. 

Vừa bước vào phòng, bỗng dưng Jim đứng lại, bất động, mắt nhìn chằm chằm vào Della với một cái nhìn khác lạ, khó hiểu, khiến Della bối rối. Trong ánh mắt đó không có vẻ giận dữ, ngạc nhiên, hay không bằng lòng, cũng không phải là kinh hãi, hay những gì mà Della đã suy nghĩ, chuẩn bị từ trước. Jim vẫn đứng yên, nhìn Della với ánh mắt khó hiểu.

Della nhấc mình ra khỏi ghế, tiến về phía Jim.

"Anh yêu," nàng cố nén tiếng nấc "xin đừng nhìn em như thế. Em đã bán mái tóc bởi vì không thể qua ngày Giáng Sinh mà không có quà cho anh. Anh đừng lo, mái tóc của em sẽ mọc lại rất nhanh. Đó là ý muốn của em, xin anh đừng buồn. Hãy vui lên để mừng Giáng Sinh, và em có một món quà rất đẹp để tặng anh."

"Em cắt tóc?" Jim hỏi qua hơi thở của một người vừa phải làm một công việc rất mệt nhọc.

"Cắt và bán nó rồi," Della trả lời. "Bộ anh không thích em như thế này sao? Em vẫn là em cho dù không còn mái tóc dài nữa."

Jim vẫn rảo mắt nhìn quanh căn phòng như tìm kiếm.

"Anh không cần tìm kiếm gì cả," Della nói. "Em đã bán nó rồi. Bây giờ là chiều Giáng Sinh, và em làm như vậy là vì anh. Cho dù trên đầu em chỉ còn lưa thưa những sợi tóc ngắn, có thể đếm được," đột nhiên nàng đổi giọng dịu dàng, "thế nhưng không ai có thể đếm được tình yêu em dành cho anh. Thôi để em chuẩn bị bữa ăn tối."

Jim chợt như người giật mình tỉnh giấc sau một cơn mê, ôm chặt Della vào lòng. Trong khoảnh khắc này tất cả mọi ý tưởng về vật chất đều tan biến. Tám đô la một tuần hay một triệu một năm cũng không khác nhau, không có ý nghĩa gì cả. Người ta vẫn kể chuyện ba vua đem quà quý giá tặng Chúa hài đồng, đã tạo nên tục lệ tặng hay trao đổi quà ngày Giáng Sinh. Thế nhưng những món quà được trao đổi ấy đã chắc gì thể hiện được tấm lòng của họ.

Jim lấy trong túi áo khoác ra một chiếc hộp, đặt nó xuống mặt bàn.

"Đừng nghĩ sai về anh, Della," Jim nói, "Anh không nghĩ rằng bất cứ điều gì động chạm đến mái tóc của em có thể khiến anh bớt yêu em. Nhưng nếu em mở chiếc hộp kia thì sẽ hiểu tại sao anh lại nhìn em với thái độ kỳ lạ như vậy."

Run run đôi tay, Della từ từ mở gói quà. Rồi một tiếng reo vang cùng với giọt nước mắt vui mừng, trước mặt Della là một bộ lược mà Della vẫn ngắm nghía, mơ ước mỗi khi đi qua cửa kính bầy hàng của tiệm Broadway. Một bộ lược tuyệt đẹp làm bằng mai rùa, được viền bằng những viên đá quý nhiều màu. Della biết đây là một bộ lược rất đắt tiền mà nàng vẫn mơ ước nhưng nghĩ rằng không bao giờ có thể mua nổi. Bây giờ thì nó đang ở trước mắt nàng, thế nhưng mái tóc còn đâu để chải. Della ôm chặt hộp lược vào ngực, nói qua nụ cười "Tóc em mọc rất nhanh, anh ạ!"

Rồi Della chợt reo lên như vừa nhớ ra điều gì, "Ô, Tí nữa thì quên..." và nàng trang trọng đưa chiếc dây chuyền đeo đồng hồ cho Jim:

"Anh thấy nó đẹp không? Em tìm kiếm cả buổi qua bao nhiêu tiệm mới tìm ra nó. Với nó, anh sẽ phải nhìn đồng hồ để xem giờ cả trăm lần một ngày. Đưa em chiếc đồng hồ để xem chiếc dây này sẽ như thế nào với chiếc đồng hồ quý giá của anh."

Thay vì làm theo lời của Della, Jim ngả mình xuống chiếc ghế dựa, vòng hai tay đỡ phía sau gáy và mỉm cười:

"Della, chúng ta hãy cất những món quà Giáng Sinh đó đi trong một thời gian, chúng quá đẹp để dùng ngay bây giờ. Anh đã bán chiếc đồng hồ để mua cho em bộ lược đó. Thôi bây giờ em hãy chuẩn bị cho chúng ta bữa ăn tối đi."

Bùi Phạm Thành

Phỏng dịch từ truyện "The Gift of the Magi" của O. Henry
Đăng lần đầu tiên ngày 10 tháng 12 năm 1905 trên báo The New York Sunday World
Bản dịch của Bùi Phạm Thành đăng lần đầu tiên trên Đặc San Lâm Viên ngày 4 tháng 5 năm 2021



The Gift of the Magi

by

This story was originally published on Dec 10, 1905 in The New York Sunday World as "Gifts of the Magi." It was subsequently published as The Gift of the Magi in O. Henry's 1906 short story collection The Four Million.
We created
The Gift of the Magi Study Guide for this story to benefit teachers and students

 

 

The Gift Of The Magi
The Wisest Treasure One Another
 
 

 

One dollar and eighty-seven cents. That was all. And sixty cents of it was in pennies. Pennies saved one and two at a time by bulldozing the grocer and the vegetable man and the butcher until one's cheeks burned with the silent imputation of parsimony that such close dealing implied. Three times Della counted it. One dollar and eighty-seven cents. And the next day would be Christmas.

 

 

There was clearly nothing left to do but flop down on the shabby little couch and howl. So Della did it. Which instigates the moral reflection that life is made up of sobs, sniffles, and smiles, with sniffles predominating.

While the mistress of the home is gradually subsiding from the first stage to the second, take a look at the home. A furnished flat at $8 per week. It did not exactly beggar description, but it certainly had that word on the look-out for the mendicancy squad.

In the vestibule below was a letter-box into which no letter would go, and an electric button from which no mortal finger could coax a ring. Also appertaining thereunto was a card bearing the name "Mr. James Dillingham Young."

The "Dillingham" had been flung to the breeze during a former period of prosperity when its possessor was being paid $30 per week. Now, when the income was shrunk to $20, the letters of "Dillingham" looked blurred, as though they were thinking seriously of contracting to a modest and unassuming D. But whenever Mr. James Dillingham Young came home and reached his flat above he was called "Jim" and greatly hugged by Mrs. James Dillingham Young, already introduced to you as Della. Which is all very good.

Della finished her cry and attended to her cheeks with the powder rag. She stood by the window and looked out dully at a grey cat walking a grey fence in a grey backyard. To-morrow would be Christmas Day, and she had only $1.87 with which to buy Jim a present. She had been saving every penny she could for months, with this result. Twenty dollars a week doesn't go far. Expenses had been greater than she had calculated. They always are. Only $1.87 to buy a present for Jim. Her Jim. Many a happy hour she had spent planning for something nice for him. Something fine and rare and sterling--something just a little bit near to being worthy of the honour of being owned by Jim.

There was a pier-glass between the windows of the room. Perhaps you have seen a pier-glass in an $8 Bat. A very thin and very agile person may, by observing his reflection in a rapid sequence of longitudinal strips, obtain a fairly accurate conception of his looks. Della, being slender, had mastered the art.

Suddenly she whirled from the window and stood before the glass. Her eyes were shining brilliantly, but her face had lost its colour within twenty seconds. Rapidly she pulled down her hair and let it fall to its full length.

Now, there were two possessions of the James Dillingham Youngs in which they both took a mighty pride. One was Jim's gold watch that had been his father's and his grandfather's. The other was Della's hair. Had the Queen of Sheba lived in the flat across the airshaft, Della would have let her hair hang out of the window some day to dry just to depreciate Her Majesty's jewels and gifts. Had King Solomon been the janitor, with all his treasures piled up in the basement, Jim would have pulled out his watch every time he passed, just to see him pluck at his beard from envy.

So now Della's beautiful hair fell about her, rippling and shining like a cascade of brown waters. It reached below her knee and made itself almost a garment for her. And then she did it up again nervously and quickly. Once she faltered for a minute and stood still while a tear or two splashed on the worn red carpet.

On went her old brown jacket; on went her old brown hat. With a whirl of skirts and with the brilliant sparkle still in her eyes, she cluttered out of the door and down the stairs to the street.

Where she stopped the sign read: "Mme Sofronie. Hair Goods of All Kinds." One Eight up Della ran, and collected herself, panting. Madame, large, too white, chilly, hardly looked the "Sofronie."

"Will you buy my hair?" asked Della.

"I buy hair," said Madame. "Take yer hat off and let's have a sight at the looks of it."

Down rippled the brown cascade.

"Twenty dollars," said Madame, lifting the mass with a practised hand.

"Give it to me quick" said Della.

Oh, and the next two hours tripped by on rosy wings. Forget the hashed metaphor. She was ransacking the stores for Jim's present.

She found it at last. It surely had been made for Jim and no one else. There was no other like it in any of the stores, and she had turned all of them inside out. It was a platinum fob chain simple and chaste in design, properly proclaiming its value by substance alone and not by meretricious ornamentation--as all good things should do. It was even worthy of The Watch. As soon as she saw it she knew that it must be Jim's. It was like him. Quietness and value--the description applied to both. Twenty-one dollars they took from her for it, and she hurried home with the 78 cents. With that chain on his watch Jim might be properly anxious about the time in any company. Grand as the watch was, he sometimes looked at it on the sly on account of the old leather strap that he used in place of a chain.

When Della reached home her intoxication gave way a little to prudence and reason. She got out her curling irons and lighted the gas and went to work repairing the ravages made by generosity added to love. Which is always a tremendous task dear friends--a mammoth task.

Within forty minutes her head was covered with tiny, close-lying curls that made her look wonderfully like a truant schoolboy. She looked at her reflection in the mirror long, carefully, and critically.

"If Jim doesn't kill me," she said to herself, "before he takes a second look at me, he'll say I look like a Coney Island chorus girl. But what could I do--oh! what could I do with a dollar and eighty-seven cents?"

At 7 o'clock the coffee was made and the frying-pan was on the back of the stove hot and ready to cook the chops.

Jim was never late. Della doubled the fob chain in her hand and sat on the corner of the table near the door that he always entered. Then she heard his step on the stair away down on the first flight, and she turned white for just a moment. She had a habit of saying little silent prayers about the simplest everyday things, and now she whispered: "Please, God, make him think I am still pretty."

The door opened and Jim stepped in and closed it. He looked thin and very serious. Poor fellow, he was only twenty-two--and to be burdened with a family! He needed a new overcoat and he was with out gloves.

Jim stepped inside the door, as immovable as a setter at the scent of quail. His eyes were fixed upon Della, and there was an expression in them that she could not read, and it terrified her. It was not anger, nor surprise, nor disapproval, nor horror, nor any of the sentiments that she had been prepared for. He simply stared at her fixedly with that peculiar expression on his face.

Della wriggled off the table and went for him.

"Jim, darling," she cried, "don't look at me that way. I had my hair cut off and sold it because I couldn't have lived through Christmas without giving you a present. It'll grow out again--you won't mind, will you? I just had to do it. My hair grows awfully fast. Say 'Merry Christmas!' Jim, and let's be happy. You don't know what a nice-what a beautiful, nice gift I've got for you."

"You've cut off your hair?" asked Jim, laboriously, as if he had not arrived at that patent fact yet, even after the hardest mental labour.

"Cut it off and sold it," said Della. "Don't you like me just as well, anyhow? I'm me without my hair, ain't I?"

Jim looked about the room curiously.

"You say your hair is gone?" he said, with an air almost of idiocy.

"You needn't look for it," said Della. "It's sold, I tell you--sold and gone, too. It's Christmas Eve, boy. Be good to me, for it went for you. Maybe the hairs of my head were numbered," she went on with a sudden serious sweetness, "but nobody could ever count my love for you. Shall I put the chops on, Jim?"

Out of his trance Jim seemed quickly to wake. He enfolded his Della. For ten seconds let us regard with discreet scrutiny some inconsequential object in the other direction. Eight dollars a week or a million a year--what is the difference? A mathematician or a wit would give you the wrong answer. The magi brought valuable gifts, but that was not among them. This dark assertion will be illuminated later on.

Jim drew a package from his overcoat pocket and threw it upon the table.

"Don't make any mistake, Dell," he said, "about me. I don't think there's anything in the way of a haircut or a shave or a shampoo that could make me like my girl any less. But if you'll unwrap that package you may see why you had me going a while at first."

White fingers and nimble tore at the string and paper. And then an ecstatic scream of joy; and then, alas! a quick feminine change to hysterical tears and wails, necessitating the immediate employment of all the comforting powers of the lord of the flat.

For there lay The Combs--the set of combs, side and back, that Della had worshipped for long in a Broadway window. Beautiful combs, pure tortoise-shell, with jewelled rims--just the shade to wear in the beautiful vanished hair. They were expensive combs, she knew, and her heart had simply craved and yearned over them without the least hope of possession. And now, they were hers, but the tresses that should have adorned the coveted adornments were gone.

But she hugged them to her bosom, and at length she was able to look up with dim eyes and a smile and say: "My hair grows so fast, Jim!"

And then Della leaped up like a little singed cat and cried, "Oh, oh!"

Jim had not yet seen his beautiful present. She held it out to him eagerly upon her open palm. The dull precious metal seemed to flash with a reflection of her bright and ardent spirit.

"Isn't it a dandy, Jim? I hunted all over town to find it. You'll have to look at the time a hundred times a day now. Give me your watch. I want to see how it looks on it."

Instead of obeying, Jim tumbled down on the couch and put his hands under the back of his head and smiled.

"Dell," said he, "let's put our Christmas presents away and keep 'em a while. They're too nice to use just at present. I sold the watch to get the money to buy your combs. And now suppose you put the chops on."

The magi, as you know, were wise men--wonderfully wise men-who brought gifts to the Babe in the manger. They invented the art of giving Christmas presents. Being wise, their gifts were no doubt wise ones, possibly bearing the privilege of exchange in case of duplication. And here I have lamely related to you the uneventful chronicle of two foolish children in a flat who most unwisely sacrificed for each other the greatest treasures of their house. But in a last word to the wise of these days let it be said that of all who give gifts these two were the wisest. Of all who give and receive gifts, such as they are wisest. Everywhere they are wisest. They are the magi.


 

The Gift of the Magi was featured as The Short Story of the Day on Thu, Dec 14, 2023

The Gift of the Magi is featured in our collections: Christmas Stories and Short Stories for Middle School. If you enjoyed it, try Giovanni Boccaccio's Federigo's Falcon, and The Necklace, both employing ironic twists, and great examples for comparative analysis.
Teachers and students may benefit from our
The Gift of the Magi Study Guide to more fully enjoy the story.

Ý kiến bạn đọc

Vui lòng login để gởi ý kiến. Nếu chưa có account, xin ghi danh.