Dịch Thơ Xuân của cổ nhân
Hạ Thái Trần Quốc Phiệt 

Nguyên bản Hán Nôm: Trần ĐìnhTúc (Tài liệu lưu trử Viện Bảo Tàng Hà Nội)
Phiên bản và diễn nghĩa: Linh Đàn; Trần Đại Vinh
Diễn Thơ: Hạ Thái Trần Quốc Phiệt 
   

 

 春晴                           XUÂN TÌNH *

 

却寒威過半分        Giảm khước hàn uy quá bán phân

和同淑氣漸氤氳        Hòa đồng thc khí tim nhân uân

唯餘滴瀝甘霖夜        Duy dư trích lch cam lâm d

旦有喃呢鳥語春        Đán hu nam ni điu ng xuân

日旭山容還帶笑        Nhật húc sơn  dung  hoàn đái tiếu

風微花態尚僉嚬        Phong vi hoa thái thượng thiêm tn

東皇若解吾皇意        Đông hoàng nhược gii ngô hoàng ý

掃尽妖氛奠下民        Tảo tận yêu phân đin h dân

 

Chú thích :       Xuân Tình*= Một mùa xuân lặng ; (1) Hàn Uy = khí lạnh khủng khiếp ; Nhân Uân =  Khí trời đất hòa hợp;  Trích lịchHYPERLINK "http://www.hanviet.org/hv_timchu.php?unichar=%E7%80%9D" tí tách (tiếng giọt rơi) ; Nam Ni = thì thầm, líu lo ; Nhật húc = mặt trời mọc ; yêu phânHYPERLINK "http://www.hanviet.org/hv_timchu.php?unichar=%E6%B0%9B" yêu khí, khí chẳng lành ;

 

Giải nghĩa:

 

MÙA XUÂN TẠNH RÁO

 

Đã giảm bớt cái rét lạnh được nửa phần

Hòa cùng khí dịu dần dần hòa hợp

Chỉ còn mưa ngọt thánh thót rơi

Lại có tiếng chim hót líu lo chào mùa xuân

Dưới ánh sáng mặt trời, dáng núi như tươi cười

Gió nhẹ, nét hoa cũng nhăn mày

Chúa xuân nếu hiểu được tấm lòng của vua ta

Thì quét sạch yêu khí, làm yên ổn cho dân

 

Dịễn thơ :  

MÙA XUÂN TẠNH RÁO

 

(thoát dịch)

 

Nửa phần giá buốt đã bay xa
Cộng hợp không gian khí thuận hòa
Tí tách mưa rơi trên thảm cỏ
Líu lo chim hót trước thềm nhà

Nắng hồng lém núi vui tươi đến

Gió mới mơn hoa đẹp đẻ ra

Hiểu tấm lòng vương - xuân mở rộng

Xua làn bấc chướng giúp dân ta.

                     

Hạ Thái Trần Quốc Phiệt

              Jan-2012

 

*

 

春初聚三場戲詠    

XUÂN SƠ TỤ TAM TRƯỜNG HÝ VỊNH

 

店別東西中北南     Điếm biệt đông tây trung bắc nam

登壇上将八些愖     Đăng đàn thượng tướng nhập ta kham

數從吾竭文而萬     Sổ tùng ngô kiệt văn nhi vạn

例可蹤橫名聚三     Lệ khả tung hoành danh tụ tam

常有赢输常有悔     Thường hữu doanh thâu thường hữu hối

合無意必合無躭     Hợp vô ý tất hợp vô đam (đam=vui)

局中手段     Cục trung thủ đoạn tranh cao trứ

還有旁人點指參     Hoàn hữu bàng nhân chỉ điểm tham

 

Dịch nghĩa :

 

ĐÙA VỊNH TRÒ ĐÁNH TỔ TÔM ĐẦU XUÂN

 

Điếm dựng riêng ở giữa và đông tây nam bắc

Lên đàn bậc thượng tướng đều phải chịu đựng chút ít

Vài người theo ta, hết cả hàng văn và hàng vạn,

Lệ được tung hoành, đặt tên là tổ tôm

Thường có việc được thua, thường có ân hận

Gộp cả sự vô ý, và gộp cả sự chú ý đăm đăm.

Trong ván bài, có thủ đoạn tranh giành cao,

Lại có người bên ngoài chỉ điểm giúp. 


Dịễn thơ :    

 

VỊNH VUI TRÒ ĐÁNH TỔ TÔM ĐẦU XUÂN

(thoát dịch)

 

Bốn hướng đông tây với bắc nam

Đều cho tướng tá muốn đăng đàn

Khai màn giải trí vui hằng vạn

Vào cuộc tung hoành thú tụ tam

Thua thắng lẽ thường trao thẳng thắn

Được ăn luật lệ nhận công bằng

Ván bài trong cuộc tranh cao thấp

Chỉ điểm bên ngoài góp luận khan!

 

Hạ Thái Trần Quốc Phiệt

Feb / 2012