Dịch Thơ Xuân của cổ nhân
Hạ Thái Trần Quốc Phiệt
Nguyên bản Hán Nôm: Trần ĐìnhTúc (Tài liệu lưu trử Viện Bảo Tàng Hà Nội)
Phiên bản và diễn nghĩa: Linh Đàn; Trần Đại Vinh
Diễn Thơ: Hạ Thái Trần Quốc Phiệt
春晴 XUÂN TÌNH *
減却寒威過半分 Giảm khước hàn uy quá bán phân
和同淑氣漸氤氳 Hòa đồng thục khí tiệm nhân uân
唯餘滴瀝甘霖夜 Duy dư trích lịch cam lâm dạ
旦有喃呢鳥語春 Đán hữu nam ni điểu ngữ xuân
日旭山容還帶笑 Nhật húc sơn dung hoàn đái tiếu
風微花態尚僉嚬 Phong vi hoa thái thượng thiêm tần
東皇若解吾皇意 Đông hoàng nhược giải ngô hoàng ý
掃尽妖氛奠下民 Tảo tận yêu phân điện hạ dân
Chú thích : Xuân Tình*= Một mùa xuân lặng ; (1) Hàn Uy = khí lạnh khủng khiếp ; Nhân Uân = Khí trời đất hòa hợp; Trích lịch滴HYPERLINK "http://www.hanviet.org/hv_timchu.php?unichar=%E7%80%9D"瀝 tí tách (tiếng giọt rơi) ; Nam Ni = thì thầm, líu lo ; Nhật húc = mặt trời mọc ; yêu phân妖HYPERLINK "http://www.hanviet.org/hv_timchu.php?unichar=%E6%B0%9B"氛 yêu khí, khí chẳng lành ;
Giải nghĩa:
MÙA XUÂN TẠNH RÁO
Đã giảm bớt cái rét lạnh được nửa phần
Hòa cùng khí dịu dần dần hòa hợp
Chỉ còn mưa ngọt thánh thót rơi
Lại có tiếng chim hót líu lo chào mùa xuân
Dưới ánh sáng mặt trời, dáng núi như tươi cười
Gió nhẹ, nét hoa cũng nhăn mày
Chúa xuân nếu hiểu được tấm lòng của vua ta
Thì quét sạch yêu khí, làm yên ổn cho dân
Dịễn thơ :
MÙA XUÂN TẠNH RÁO
(thoát dịch)
Nửa phần giá buốt đã bay xa
Cộng hợp không gian khí thuận hòa
Tí tách mưa rơi trên thảm cỏ
Líu lo chim hót trước thềm nhà
Nắng hồng lém núi vui tươi đến
Gió mới mơn hoa đẹp đẻ ra
Hiểu tấm lòng vương - xuân mở rộng
Xua làn bấc chướng giúp dân ta.
Hạ Thái Trần Quốc Phiệt
Jan-2012
*
春初聚三場戲詠
XUÂN SƠ TỤ TAM TRƯỜNG HÝ VỊNH
店別東西中北南 Điếm biệt đông tây trung bắc nam
登壇上将八些愖 Đăng đàn thượng tướng nhập ta kham
數從吾竭文而萬 Sổ tùng ngô kiệt văn nhi vạn
例可蹤橫名聚三 Lệ khả tung hoành danh tụ tam
常有赢输常有悔 Thường hữu doanh thâu thường hữu hối
合無意必合無躭 Hợp vô ý tất hợp vô đam (đam=vui)
局中手段爭高著 Cục trung thủ đoạn tranh cao trứ
還有旁人點指參 Hoàn hữu bàng nhân chỉ điểm tham
Dịch nghĩa :
ĐÙA VỊNH TRÒ ĐÁNH TỔ TÔM ĐẦU XUÂN
Điếm dựng riêng ở giữa và đông tây nam bắc
Lên đàn bậc thượng tướng đều phải chịu đựng chút ít
Vài người theo ta, hết cả hàng văn và hàng vạn,
Lệ được tung hoành, đặt tên là tổ tôm
Thường có việc được thua, thường có ân hận
Gộp cả sự vô ý, và gộp cả sự chú ý đăm đăm.
Trong ván bài, có thủ đoạn tranh giành cao,
Lại có người bên ngoài chỉ điểm giúp.
Dịễn thơ :
VỊNH VUI TRÒ ĐÁNH TỔ TÔM ĐẦU XUÂN
(thoát dịch)
Bốn hướng đông tây với bắc nam
Đều cho tướng tá muốn đăng đàn
Khai màn giải trí vui hằng vạn
Vào cuộc tung hoành thú tụ tam
Thua thắng lẽ thường trao thẳng thắn
Được ăn luật lệ nhận công bằng
Ván bài trong cuộc tranh cao thấp
Chỉ điểm bên ngoài góp luận khan!
Hạ Thái Trần Quốc Phiệt
Feb / 2012