SỬ  THI  ILIADE (bài 14)

THI HÀO  HOMÈRE

THI CA KHÚC  XIII  ( câu 7461 đến 8270)

PHẠM TRỌNG CHÁNH (NHẤT UYÊN) chuyển ngữ thơ lục bát

TÓM LƯỢC :  Thần Vương Zeus nhìn về các hướng Thraces, Mysiens, Hippémolges, Abies xem có thần nào xuống  trần giúp quân nhưng nào thấy hết. Thần Poséidon từ đền Aiges thắng xe song mã, hai bên thủy quái theo sau đến giữa Ténédos và gần Imbros, tháo cương cột ngựa. Thần Poséidon hiện ra dưới dạng hình Tiên tri Calchas giúp đỡ quân Hy Lạp. Trước tiên giúp hai Ajax tiếp được sức  thần trở nên hăng hái, nhẹ nhàng, dũng mãnh. Rồi sau đó khích lệ các tướng khác. Mérion phóng trúng khiên Deiphobos, lao gãy phải chạy về dinh tìm lao khác. Teucer giết tướng Imbrios, Hector lại phóng lao vào Teucer nhưng trúng Amphimachos, Hector tiến nhặt mũ đồng bị Ajax đâm một lao trúng giáp chẳng sao,  hoảng sợ lùi vào hàng. Ménesthée và Stichios đem Amphimachos về đội hình. Ajax trả thù lột binb giáp  chặt đầu Imbrios ném trúng vào chân Hector. Thần Poséidon giúp Idoménée chữa lành vết thương và trở ra chiến trường cùng với Mérion. Hector bị chận đứng cuộc tiến công bởi  Idoménée và Mérion phía tả và hai chàng Ajax ở giữa. Chiến công Idoménée,  giết  ba tướng Troa :  Othryoneus, Asios, Alcathoos.  Nhưng Deiphobos bên quân Troa giết Hypsénor. Deiphobos kêu các tướng Énée, Pâris, Agénor tiếp sức. Idoménée đánh với Énée, Deiphobos lại phóng lao vào hụt nhưng trúng Ascalaphos, Mérion đâm trúng bàn tay Deiphobos phải lui về thành Troa.  Énée giết Apharès. Antilochos lại đâm chết Thoon quân Troa. Thần Poséidon giúp Antilochos tránh được ngọn lao Adamas, Mérion đuổi theo đâm chết Adamas. Hélénos quân Troa giết Deipyros, Ménélas trả thù phóng lao trúng tay Hélénos, đồng đội đưa về hậu cứ thành Troa. Ménélas đấu với Pisandre và giết Pisandre. Mérion bắn tên giết Harpalion. Các đội quân Troa vào được chiến lũy lần lượt bị quân Achéens tiêu diệt, quân Troa tháo lui, Polydamas khuyên  Hector  họp các tướng lãnh và đánh trở lại. Ajax đấu với Hector trận chiến tiếp diễn.

 

Cho quân Troa  đánh hướng thuyền,                                                                       7461

Thần Vương  gieo nỗi đảo điên nhọc nhằn.

Mắt Thần nhìn cõi xa xăm,

Đất mầu Thạch Các ngựa thuần yên cương. (Thraces)

Mỹ Xuyên cận chiến danh truyền, (Mysiens)*

Hỉ Bê Môn sữa ngựa thơm,  giỏi tài, (Hippémolges)*

An Bi tính tốt con người, (Abies)*

Thẳng ngay trung chính cuộc đời sáng trong.

Hướng về Troa nhìn mắt thần,

Chẵng thần bất tử xuống trần giúp quân.                                                              7470

Nhưng nào thấu hết cõi không.

Thần Rung Chuyển Đất âm thầm giúp công.

Sa Mô nhìn thấu núi rừng, (Samos)

Thành Biam lẫn chiến thuyền biển xanh (Priam).

Thương An Kinh việc chẳng lành,

Tung mình đi bước chân nhanh ào ào.

Bước chân rung chuyển rừng cao,

Đất rung nhanh bước đã vào đến ngay.

Đền Ái danh tiếng xưa nay, (Aiges)*

Bên hồ soi bóng tường xây ánh vàng.                                                                     7480

Nguy nga lầu gác vững bền,

Thắng xe song mã, móng đồng thềm mây.

Lên xe vàng thúc cương dây,

Ngàn  muôn đợt sóng tung  bay ào ào.

Hai bên thủy quái nối nhau,

Biển xanh rẽ sóng, ngựa  đào tung bay.

Sóng ngàn chẳng đẩm móng dầy,

Đến An Kinh chiến thuyền đầy biển xanh.

Dừng chân trước động đá ngầm,

Giữa Tê  Nê Độ và gần Âm Bô, (Ténédos, Imbros)*                                           7490

Tháo cương cột ngựa bên bờ,

Cho đôi song mã ăn no thóc mầu.

Rời thủy động ruổi chân mau,

Hóa thân Cát Sĩ  cất cao tiếng hùng. (Calchas)*

Hộ phù khích lệ An Kinh,

Cản quân Troa tiến đoàn quân đốt thuyền.

Gặp hai An Bắc xung phong,

Cát Sĩ khích lệ hai chàng ra tay:

An Bắc hai tướng cứu nguy,

Giữ lòng dũng cảm trận này chẳng lui.                                                                  7500

Chúng qua tường chẳng sợ chi,

Dấn thân điên dại, xá gì Hải Tô,

Xưng danh con Dớt, chớ lo,

Có Thần phù hộ giữ cho quân mình.

Hai tướng sức mạnh kiên cường,

Đẩy Hải Tô khỏi chiến trường thuyền đen,

Cõi Thiên Sơn phục như  thần. (Olympe)

Nói rồi Thần trượng phất ban phép mầu.

Hai chàng bỗng tựa chiêm bao,

Tay chân hùng dũng, cất cao nhẹ nhàng.                                                               7510

Tiên tri nhảy bước chân nhanh,

Như chim ưng  phóng lên tầng đá cao,

Như  vang đất chuyển ào ào,

Chim ưng bay đuổi, bay theo cánh hồng.

Ôi  Lê công tử nhận chân, (Oilée)

Kề vai công tử Thế Môn bảo rằng: (Télamon)

An Bắc, Thần ở Thiên Đình,

Hiện thân  Cát Sĩ  xuống trần giúp ta.

Hãy nhìn dấu  vết chân qua,

Chẳng là  Cát Sĩ, mà là thần tiên.                                                                              7520

Tôi nghe  máu nóng  trong tim,

Tay chân nhẹ nhõm như thêm sức thần.

Thế Môn công tử cũng rằng :

Tôi cũng thấy thế, lao cầm nhẹ tay.

Trong lòng muốn nóng, đi đây,

Đối đầu với Hải Tô ngay trận tiền.

Hai chàng vui vẻ kiêu hùng,

Tự tin nhờ có sức thần giúp cho.

Quân binh tay mỏi, âu lo,

Lo hồi chung cuộc, cụm co bại tàn.                                                                            7530

Bỗng dưng tiếp được sức thần,

Xông lên hăng hái, tay chân nhẹ nhàng.

Tựu Xê, Lai Tốt can trường, (Teucer, Leïtos)

Thọ Kha, Bình Lộc sức hùng sánh vai. (Thoas, Pénéleos)

Đới Phi, Mai Lĩnh trai tài, (Deipyros, Mérionès)

Chàng An Thy Lộc dẽo dai chiến trường. (Antilochos)

Cất lời khích lệ thanh  niên :

Ôi bao nhục nhã tủi hờn An Kinh,

Nếu không cứu được chiến thuyền,

Nếu ta đại bại chiến trường tiêu vong.                                                                   7540

Thuyền ta chúng cướp, chiến công,

Còn gì  nhục nhã cho bằng dân ta.

Xưa chúng như nai  rừng già,

Như chồn, như cáo  chẳng ra tranh hùng.

Giờ  đây chúng phá  lũy thành,

Tiến gần đến chốn chiến thuyền chúng ta,

Vì vua lầm lỗi bất hòa

Pê Lê công tử chẳng ra chiến trường.(Pélée Achille)

Chẳng vì thế lấy làm gương,

Chúng ta mặc kệ chiến thuyền  buông tay.                                                           7550

Chớ làm tủi hổ hôm nay,

Hải Tô đánh gãy thanh cài cổng ta,

Chúng đang tiến hướng trại nhà,

Hãy nhanh chặng đứng chúng, đà tiến công.

Mấy lời khích lệ ba quân,

Bao người dũng cảm bao quanh hai chàng.

Quán Trí Tuệ thúc dục binh,(Athéné)

An Kinh hùng dũng đón đường quân đi,

Lao dài đấu với lao dài,

Khiên đập khiên dội  vang trời  tiếng vang.                                                            7560

Mâu đối với thuẫn,  gươm vàng,

Mũ đồng quay tít, ánh quang  chói lòa.

Người  người  giáp trận hò la,

Binh hùng, giáp mạnh, gươm  nhòa  ánh dương.

Quân Troa đông đảo như nêm,

Sau Hải Tô tựa như viên  đá tròn.

Khiên che binh giáp lấn dần,

Đến khi giáp trận đến gần thuyền dinh.

Gặp hàng quân cản An Kinh,

Lao dài đánh bật mới chùng bước chân.                                                                 7570

Hải Tô lùi bước vào hàng

Thét quân Troa bước kiên cường bên nhau :

An Kinh còn chẳng bao lâu,

Như thành trì bị thọc sâu phá tường,

Trước lao ta chúng lùi dần,

Thần Vương phù trợ đẩy chân  địch thù.

Đới Phô Bộc tiến bước mau, (Deiphobos)

Con vua Biam đứng hàng đầu nhanh chân,

Mê Long nhắm thẳng vào thân,(Mérion)

Ngọn lao phóng tới, xuyên tầm trúng khiên.                                                        7580

Khiên dày lao gãy mũi đồng,

Đới Phô Bộc sợ tay buông khiên dày,

Mê Long mất vũ khí dài,

Vội vàng chạy kiếm lao nơi trại mình.

Tựu Xê xông xáo phóng nhanh,

Giết tướng An Bốc con dòng Mẫn Tô. (Imbrios, Mentor)

Quê Phê Đông xứ ngựa hồ,(Pédaeon)

Cưới Mê Chi Cát con hờ vua Biam.* (Médésicastès)

Tài năng xông xáo chiến trường,

Vua  Biam quý rễ nuôi trong lâu đài.                                                                                         7590

Ngọn lao đâm trúng dưới tai,

Như cây tùng đổ bên trời núi xanh.

Gốc già bị đẳng đổ ấm,

Tiếng khiên giáp đổ rền vang tiếng đồng.

Tựu Xê xông nhổ lao mình,

Hải Tô trông thấy, thương đồng phóng nhanh,

Tựu Xê nhanh bước lách mình,

Âm Phi Mã Chước đứng gần trúng lao, (Amphimachos)

Chế Tô công tử nhã nhào, (Ctéatos)

Ất Tô dòng dõi, thương đau lìa đời. (Actor)                                                                           7600

Hải Tô tiến nhặt mũ rơi,

An Bắc trông thấy,  đâm thời  một lao,

Giáp đồng che chỡ chẳng sao,

Hải Tô hoảng sợ lùi vào tránh thương.

Mai Nết Thê,  Quán  Trí Thành, (Ménsesthée, Athéniens)

Cùng Tích Chi Ốc mang thân bạn mình, (Stichchios)

Tướng Âm Phi  về đội hình,

Cho quân cận vệ mang sang dinh thuyền.

Riêng xác An Bốc nằm lăn,

Hai chàng An Bắc hung hăng xông mình.                                                                                7610

Như  hai  sư  tử  vuốt  nanh,

Xông  vào  cắn xé  dành con dê rừng,

Trong hàm răng đám chó săn.

Đem vào bụi rậm lột trần giáp khiên,

Trả thù cái chết bạn hiền

Ôi Lê công tử phóng  gươm chặt đầu.

Tay cầm núm tóc quăng mau,

Như banh  bay vút  trúng vào  Hải Tô,

Dưới chân  bụi đất tung  mờ.

Hải Long  thương cháu  Mã Cơ  đời tàn.*(Amphimachos)                                                                               7620

Đi dọc theo các chiến thuyền,

Lời lời khích lệ quân tình Đa Niên.

Xông lên giết quân Troa Yên,

Anh Đô Mai bỗng gặp, Trường Thương anh hùng,

Đang rời đội ngũ chiến trường,

Nhượng chân đau  bởi lao đồng máu tuôn,

Cận vệ khiên  về chữa thưong,

Trong dinh lại muốn ra liền đấu tranh.

Hóa thân Thọ Kha, Tinh Liên (Thoas, Etoliens,

Thần Rung Chuyển Đất bảo rằng: Tướng quân,                                                                   7630

Toàn quân kính phục như Thần,

Anh Đô Mai hỡi địch tràn nguy vong.

Anh Đô Mai đáp lời rằng :

Chẳng ai  hèn nhát  trong hàng quân ta,

Chẳng ai  sợ hãi  kêu ca,

Chẳng ai do dự trước đà địch quân,

Thần Vương phù trợ An Kinh,

Không gieo thảm họa xa thành Đạt Gô (Argos).

Thọ Kha ơi, vững cơ đồ,

Đấu tranh khích lệ giúp cho quân mình.                                                                                 7640

Thấy ai hờ hững đấu tranh,

Hãy mau khuyến khích sự tình nguy nan.

Hải Long Vương trả lời rằng :

Địch quân rồi sẽ không đường về Troa,

Trò chơi chó má bất ngờ,

Ngày tàn của chúng đợi chờ là đây.

Hãy nhanh mang vũ khí ngay,

Hai ta sẽ tỏ mặt tay anh hùng.                                 

Nói rồi  về chốn  quân trung,

Anh Đô Mai cũng về dinh sẵn sàng.                                                                                          7650

Mặc ngay giáp phục  vào mình

Hai lao dài bỗng nhẹ nhàng  trong tay.

Vết  thương  bỗng dứt đau ngay,

Lại thêm sức lực như bay hùng cường,

Ánh lao như chớp Thần Vương,

Cõi Thiên Sơn chói muôn ngàn hào quang.

Ngực tràn hơi thở nóng ran,

Bước ra cận vệ, hùng binh  lên đường.

Mê Long mới từ chiến trường,(Mérion)

Trở về tìm chiếc lao đồng trong dinh.                                                                                      7660

Anh Đô Mai vội bảo rằng:

Mê Long anh hỡi, bạn hiền hùng anh,

Vì đâu lại về trại dinh ?

Có thương tích bởi lao đồng hay chằng ?

Hay ai nhờ gửi nhắn tin ?

Riêng ta chẳng muốn ngồi  nằm mãi đây.

Ta đi xuất trận đánh này.

Mê Long vội vả đáp ngay sự tình :

Hỡi Anh Đô Mai Tướng quân,

Dinh anh còn có lao thương dư nào ?                                                                                     7670

Vì tôi phóng gãy  mũi lao,

Đánh Đề Phô Bộc trúng vào chiếc khiên.

Vua  Kiết Toa vội đáp liền: (Crétois)

Trong dinh ta đó hãy còn lắm lao,

Hai mươi chiếc để phía sau,

Tịch thu địch mỗi trận  nào ra quân.

Khiên đồng mũ giáp mới tinh,

Em vào chọn lấy mặc tình vũ trang.

Mê Long vội đáp cười rằng :

Tôi còn cũng lắm lao đồng chiến công,                                                                                   7680

Để trong dinh trại thuyền đen,

Nhưng hơi xa phải mất công kiếm tìm,

Mượn anh một chiếc lao đồng,

Rồi tôi sẽ trả bội phần chiến công.

Tôi luôn xung trận đầu quân,

Với lòng dũng cảm đấu tranh can trường.

Người  khác  có thể chẳng nhìn,

Nhưng anh biết rõ kiên cường của tôi.

Vua Kiết Toa cũng trả lời :

Cần chi em nói, ta người  biết em.                                                                                             7690

Trận này kề cận chiến thuyền,

Hai ta hãy chọn nơi cần  phục binh,

Phục  binh, tỏ rõ sự tình,

Nhát  hèn  vẻ mặt  bồn chồn đổi thay,

Người  nhát  chẳng yên ổn ngồi,

Chẳng lòng nhẫn nại, tim thời đập nhanh.

Nghĩ  tới Thần Chết tóc tang,

Rắng đánh bồ cạp chẳng an tay cầm,

Người can đảm mặt  lì lầm,

Chẳng lòng  sợ hãi  kiên tâm đợi chờ.                                                                                      7700

Đợi cho quân địch tiến vô,

Phía sau cổ địch, bất ngờ tiến công,

Khác khi  xung trận  tiền quân,

Cùng các chiến hữu giáp thân  kẻ thù,

Nào nhanh  chớ  nói việc thừa,

Chuyện như  con trẻ  nói đùa  mà chơi.

Hãy vào  dinh trại  xem coi,

Chọn lao nặng nhất  xem thời  vừa tay.

Nhanh  như Thần Chiến bước ngay,

Mê Long vào trại vác cây lao đồng.                                                                                           7710

Hai chàng xông xáo bước chân,

Như  An Thiết với hầu thần Kinh Khi ( Arès, Effroi)

Đứa con mạnh bạo gan lì,

Cả hai hùng dũng bước đi chiến trường.

Mê Long hỏi bạn hiền :

Đô  Long công tử, phục  binh phía nào ?

Phía phải, trái, giữa  ra sao ?

Phía nào  chẳng thiếu  anh hào  An Kinh ?

Ở giữa An Bắc  hai chàng,

Tựu Xê, tài bắn nõ tên lẫy lừng.                                                                                                 7720

Hải Tô dù có sức hùm,

Cũng không đánh nỗi  hướng thuyền tiến vô,

Trừ khi Thần Tử Cồ Nô,

Cho chúng  ngọn đuốc vất vô  thuyền mình.

Hai An Bắc chẳng lùi chân,

Chẳng ai trần thế sức hùng  nào hơn !

Dù cho có trước An Sinh,

Hai chàng An Bắc chẳng nhường  chân đua;

Ta tiến phía trái là vừa,

Nơi đây trận địa còn thưa  anh hùng.                                                                                     7730

Tướng  Mê Long vội nhanh chân,

Anh Đô Mai tiến thúc gần quân binh.

Quân Troa trông thấy hai chàng,

Thúc quân giục giã tiến gần giáp binh.

Trận tiền trước các thuyền đồng.

Quân vào giáp trận ầm ầm lao khiên.

Bão bùng gió rít không trung,

Chiến trường mây nặng, cát tung bụi mờ.

Hai bên đánh sáp đợi chờ,

Tìm khe kẽ  hở đâm vô  giáp đồng.                                                                                           7740

Mắt người  sáng dưới  mũ cong,,

Khiên lao  đâm đỡ chẳng sờn tim gan.

Say trong chiến trận can trường,

Chẳng ai sợ hãi tránh đường  hiểm nguy.

Khác lòng tình cảm sầu bi,

Cồ Nốt Thần tử sánh vai hai thần,

Dớt mong điên đảo An Kinh,

Cho An Sinh thoả lời xin giận hờn.

Như  lời Thê Túc cầu thần,

Nhưng mà chẳng muốn tan tành An Kinh.                                                                             7750

Hải Long Vương lại giúp phần,

 Tung giông biển trắng đánh cùng Troa quân.

Chống lại với Dớt đấu tranh,

Dù  hai Thần mạnh nhất cùng mẹ cha,

Dớt em, cứu hết cả nhà,*

Biết bao phép thuật hơn là Thần anh.

Hải Long Vương giúp âm thầm,

Hóa thân dưới dạng người trần khuyên răn;

Các Thần khác cũng giúp quân,

Thắt nút chiến trận * chẳng riêng ai chừa.                                                             7760

Cho chân vấp vỡ gối đầu,

Hàng trăm dũng sĩ  thương đau phận người.

Anh  Đô Mai  lao  đánh lui,

Giết  Ô Tri  Nhược  ngay  nơi hàng đầu. (Othryoneus)

Từ Kha Biên bậc công hầu, (Cabèse)

Cầu vua Biam một nàng dâu đức tài.

Cát Tâm nhan sắc tuyệt vời, (Cassandre)

Thông minh tiết hạnh, bói lời tiên tri,

Hứa chiến thắng ngày vu quy,

Đuổi An Kinh  hứa hẹn ngày sướng vui.                                                                  7770

Nào ngờ  giáp chẳng che người,

Ngọn lao phóng  thẳng  xuyên  nơi  bụng  tròn.

Hắn đà gục xuống  ngã lăn,

Anh Đô Mai thét cười gằn vinh quang :

Ô Tri Nhược, bậc siêu nhân,

Nếu lời hứa hẹn chiến công mang về,

Huênh hoang thay lời hẹn thề,

Triều Đạt Đa Nốt chẳng hề tốn chi, (Dardanos)

Riêng ta hứa sẽ đưọc ngay,

Cưới con vua An Trích, hẹn ngày vinh quang.                                                      7780

Chúng ta vượt biển thuyền đồng,

Chẳng vì  cưới vợ, chẳng lòng hứa xuôi,

Cha vợ như thế rất tồi !

Nói rồi nắm cẳng hắn lôi phía mình,

An Sĩ  tiến tới tranh giành,(Asios)

Anh Đô Mai đã  đề phòng  phóng  thương,

An Sĩ gục như cây sên,

Cây sồi, thông  đốn từ trên núi ngàn.

Bởi người thợ gỗ làm sườn,

Lưỡi  rìu sắc bén đóng thuyền vượt khơi.                                                              7790

An Sĩ  run rẫy hắt hơi,

Máu phun như suối trước đôi ngựa hồng.

Quân hầu như chết đứng trân,

Chẳng còn xoay ngựa đánh vòng trốn đi,

An Thi Lộ phóng như bay (Antilochos)

Ngọn lao xuyên giáp trúng ngay giữa mình,

Xuôi tay rơi ngã cương buông,

An Thi Lộ đánh ngựa hồng chạy nhanh,

Cho quân sĩ bắt về dinh,

Đề Phô Bộc đứng kề gần toán quân.                                                                        7800

Xót An Sĩ lao phóng nhanh,

Anh Đô Mai lách dưới tầm chiếc khiên,*

Lao lướt vành dội vang rền,

Trúng Hy Lê cạnh gan vòng cách mô. (Hypsénor)

Hy Bá công tử ngã xô, (Hippasos)

Đề Phô Bộc thét, được cơ trả thù :

An Sĩ về cõi thiên thu,

Ta cho ngươi một kẻ hầu cho vui.

Quân An Kinh chẳng ngại lùi,

An Thi Lộ đỡ khiên vai đến gần.                                                                                 7810

Lôi bạn ra khỏi chiến trường,

Hai hầu cận đón về thuyền chữa thương.

Anh Đô Mai vẫn quyết tâm,

Phủ vây quân địch bóng râm tử thần.

Tránh nguy khốn quân An Kinh,

Đâm An Ca Thước đui con mắt trần, (Alcathoos)

Ái Sĩ công tử tiếng danh, (Aisỳtès)

Dòng hoàng gia rễ công thần An Chi,* (Anchise)

Cưới trưởng nữ Hải Đà My, (Hippodamie)

Nổi danh tài sắc yêu vì mẹ cha.                                                                                  7820

Công dung toàn vẹn tài hoa,

Môn đăng  hộ đối, trai nhà trâm anh.

Tiếng anh hùng khắp Troa thành,

Anh Đô  đâm trúng chẳng còn thấy chi,

Chẳng lui, chẳng tránh được gì,

Như bia đá đứng, như cây trời trồng.

Lao đâm  xuyên suốt  thân mình,

Giáp đồng  rách chẳng  đỡ đần  thịt da.

Tiếng kêu khô  xé vụt qua,

Giữa tim cấm phập, chan hòa máu tung.                                                                7830

An Ca Thước  dẫy run run,

Chờ Diêm Chúa đến  nâng hồn thiên thu. (Hadès)

Anh Đô Mai thét trả thù :

Đới Phô Bộc hỡi, mi chừ thấy chăng ?

Ba đổi lấy một được không ?

Mi còn có muốn vinh danh thế nào ?

Tên khốn nạn hãy đến mau,

Trước ta nếm thử thanh lao gia truyền.

Dớt ban Minh Tuấn phong vương (Zeus, Minos)

Làm vua đảo Kiết lưu truyền cho con. (Crète)                                                      7840

Đô Long Vương truyền con dòng, (Deucalion)

Ta Vua dũng sĩ, anh hùng  biển xanh.

Ta đem thuyền đến vây thành,

Cha con mi sẽ tan tành thành Troa.

Đới Phô Bộc còn đắn đo,

Tìm người trợ giúp hay lo một mình.

Nghĩ suy chợt thấy  cận mình

Anh Nê đứng cách cũng gần không xa,( Énée)

Anh Nê thường chẳng mặn mà,

Không ưa hoàng tử con nhà vua Biam.*                                                                 7850

Tiến phía sau cả đoàn quân,

Dù chàng sức lực anh hùng kém ai.

Đới Phô Bộc đến bên  tai:

Anh Nê người hãy bên tôi trả thù

Nhạc  huynh An Ca Thước thương đau,

Xưa người  từng ở cùng nhau thiếu thời.

Anh Đô Mai đã giết người. !

Anh Nê xúc động  tim thời đâp nhanh .

Tấm lòng nung nấu  đấu tranh,

Anh Đô chẳng sợ,  kiên tâm đứng chờ.                                                                   7860

Tựa heo rừng giữa rừng mơ,

Đợi người săn đến bên bờ hoang vu,

Vươn vai  mắt nẩy lửa thù,

Mặc bầy chó đến sủa tru  bên người,

Anh Đô Mai đứng chẳng lui,

Gọi các bạn đứng bên thời đấu tranh.

An Ca, Pha Lạc , Mê Long (Ascaphalos, Apharès, Mérion)

Đới Phi, Thi Lộc khích lòng tướng quân : (Deipyros, Antilochos)

Các bạn ơi, tôi một mình,

Anh Nê sức mạnh  anh hùng  kém ai.                                                                      7870

Tuổi còn trẻ mạnh sức tài,

Một sống, một chết đấu nơi trận này.

An Kinh các tướng đến ngay.

Khiên mang  vai đứng  ra tay đợi chờ.

Đới Phô Bộc  cùng bước vô,

Anh Nê, Bá Lộc, An Gê sức thần, (Énée, Pâris, Agenor)

Đoàn quân theo đứng dàn ngang,

Như sơn dương đứng  bên hàng  cừu non.

Xuống ngàn tìm cỏ nước trong,

Mục đồng vui sướng thả chăn trên đồng.                                                              7880

Anh Nê khoan khoái dàn quân,

An Ca Thước đó ngã lăn xác nằm.

Hai bên xung trận tiếng đồng,

Vang lừng khiên giáp tiến gần hai quân.

Hai địch thủ sức phi thường,

Anh Đô Mai với anh hùng Anh Nê.

Sức so Thần Chiến chẳng vừa,

Tìm khe bở giáp phóng vô địch thù,

Anh Nê phóng ngọn lao đầu,

Đô Mai tránh khỏi, cắm sâu đất mầu.                                                                      7890

Cán còn tung  bật rung mau,

Anh Đô Mai đã đâm vào Ô Mâu,(Oemomaos)

Máu tuôn đổ ruột thương đau,

Ngã lăn xuống đất, thanh lao buông rời,

Anh Đô Mai nhặt lao rơi,

Nhưng không lấy được khiên nơi  xác nằm.

Các đường lao đánh chung quanh,

Chân không đứng vững ném thanh  lao dài,

Bước lui chạy tránh ra ngoài,

Đới Phô Bộc lại nhắm người  phóng nhanh.                                                          7900

Đới Phô Bộc hận vô cùng,

Đường lao lại hụt trúng  thân bất ngờ,

Ất Ca con Ân Gia Lô .(Ascalaphos con Enyalios Thần Chiến)

Trúng vai ngã quỵ, bụi mờ cào tay,

Thần Chiến từ đỉnh ngàn mây,

Chẳng hay  con đã lăn quay  cõi trần.

Đỉnh Thiên Sơn  hội chư Thần.

Mây vàng phủ kín Thần Vương luận bàn.

Giữ chư thần xa chiến trường,

Quanh Ất Ca lại tranh giành giao tranh.                                                                   7910

Đới Phô Bộc cướp mũ đồng,

Mê Long phóng tới tay trần lao đâm,

Rơi vang chiếc mũ đuôi lông,

Mê Long như bóng chim ưng lại nhào,

Giật bàn tay rách thanh lao,

Lùi nhanh lại nhập bọn vào  đoàn quân.

Bồ Ly Tích đến  đỡ anh (Polytès)

Ôm lưng Phô Bộc, lui quân  chiến trường.

Ngựa đưa về chữa vết thương,

Máu tuôn  rên rĩ, lăn cuồng đớn đau.                                                                      7920

Chiến trường huyên náo ồn ào,

Anh Nê lại phóng  lao vào Pha Rê (Apharès)

Ca Lê công tử thảm thê,

Trúng ngay cổ đổ khiên che mũ đồng.

Đớn đau theo bóng tử thần.

An Thi Lộ Cốt  quyết tâm trả thù. (Anthilochos)

Thấy Thọ Ôn vừa quay đầu, (Thoon)

Ngọn lao đâm vạch  lưng sau nát ngầu,

Rách gân máu đổ ngã nhào,

Với  tay đồng  đội cứu mau giúp mình.                                                                    7930

An Thi Lộc lột lao khiên,

Quân Troa tứ phía  vây chàng lao đâm.

Chiếc khiên  lấp lánh đỡ mau,

Khiên đồng vững chẳng trúng  vào da non.

Bên chàng Thần Hải Long Vương,

Thần Rung Chuyển Đất đỡ thương giúp chàng.

Ninh Tô công tử anh hùng,

Đột xông tả hữu trong vòng hiểm nguy.

Ngọn lao chẳng ngớt mấy khi,

Quay cuồng đánh bật kẻ đi  đến gần.                                                                       7940

Mãi mê trong cuộc giao tranh,

Lao A Đa Mạc nhắm chàng phóng nhanh,(Adamas con Asios)

Lao An công tử trúng khiên,

Hải Long Vương khiến ngọn thương yếu dần.

Thần Thanh Phát cứu độ chàng*

Ngọn lao trúng chiếc khiên đồng gãy ngang,

Như  bị ngọn lửa rèn mềm,

Nửa rơi xuống đất gãy tan  lao dài.

An Đa Mạc vội quay lui,

Tránh cơn tai họa trên người tay không.                                                                7950

Mê Long duổi sau lưng,

Đâm vào dưới rốn xuyên tầm  ngọn lao.

Nơi Thần An Thiết cay sâu (Arès)

Gây phần đau đớn nhất cho người trần.

An Đa Mạc đau ngã lăn,

Như con bò giữa núi đồng vẫy vung.

Khi bọn mục tử trói chân,

Vẫy vùng rồi lại im dần chịu đi.

Đớn đau dãy dụa  ai bi,

Mê Long đã đến bên người rút lao.                                                                          7960

Mắt mờ phủ bóng thương đau,

Còn Đới Phi Lộc cũng chầu Diêm Vương. (Deipyros)

Hạ Linh Long cầm thanh gươm, (Hélénos)

Gươm dài Thạch các đã thương trúng đầu.

Mũ đồng tung bắn lăn mau,

Văng nơi đồng đội chân người An Kinh.

Vội vàng nhặt chiếc mũ lên,

Đới Phi Lộc  mắt phủ đêm chập chùng.

An Trích trông thấy đau lòng,

Mai Ninh Thanh Chiến miệng hăm trả thù. (Ménélas)*                                   7970

Vung  lao đồng nhọn hoắc đầu,

Đánh người dũng sĩ, vị vua  anh hùng,

Một người phóng ngọn lao đồng,

Một người  giương nỏ tên băng một đường,

Biam hoàng tử nhắm thân,

Tên băng trúng mãnh giáp cong chệch tầm,

Như  từ chiếc xẻng  tung văng,

Trên sân rộng hạt đậu tầm bay xa,

Tay tung gió thoảng rít qua,

Tên bay xa tít bật ra giáp đồng.                                                                                  7980

Giáp Mai Ninh Lạc quang vinh,

Ngọn lao An Trích bay vòng trúng tay,

Bàn tay vừa bắn tên bay,

Lao xuyên ngang nỏ cắm ngay tay cầm.

Hạ Linh Long lui hoảng hồn,

Về trong đồng đội tránh thần tai ương,

Kéo  lê lao nhọn tay buông,

An Gê đại hiệp nhổ giùm thanh lao (Agénor)

Bó băng bằng  sợi len cừu,

Đưa về hậu cứ, quân hầu nỏ tên.                                                                              7990

Phi Nam thẳng tiến xông lên, (Pisandre)

Hướng Mai Ninh Lạc phận đen số phần,

Giao tranh Mai Ninh vinh quang,

Hai chàng cùng bước gần bên đối đầu,

An Trích tôn tử phóng lao,

Ngọn lao hụt đích chếch vào một bên.

Phi Nam phóng trúng chiếc khiên,

Lao không chọc thủng mũi thương gãy càn.

Chiếc khiên to vững sức bền,

Phi Nam hớn hở tưởng rằng chiến công.                                                               8000

Nào ngờ An Trích nhảy tung,

Vung  gươm đinh bạc đánh trên đỉnh đầu.

Phi Nam khép dưới  khiên mau,

Rút ngay búa gỗ cán màu ô liu.

Đánh vào chớp mũ lông treo,

Gươm  Mai Ninh Lạc trúng vào trán cao,

Trên mũi xương sọ  vỡ đầu,

Mặt Phi Nam đẩm máu đào ngã lăn.

Dưới chân cát bụi gập mình,

An Trích dẫm ngực lột trần giáp khiên.                                                    8010

Thét gào đắc thắng thốt lên :

Hỡi quân chó má Troa quân bội thề,

Chúng bay chẳng có đường về.

Trước thuyền ta trước ngựa đề nhanh chân,

Chúng bay khao khát chiến tranh,

Chúng bay dối  trá, chẳng cần sỉ liêm.

Bay chẳng sợ Sấm Thần Vương,

Phản lòng hiếu khách Dớt ban cõi trần.

Thành đô bay sẽ tan tành,

Chúng bay đã phạm lỗi  lầm cuồng điên.                                                                               8020

Bắt vợ ta cướp bạc vàng,

Chúng ta tiếp đãi vẹn toàn trước sau,

Giờ đây nôn nóng muốn mau,

Đốt thuyền ta, đánh anh hào An Kinh.

Rồi đây bây sẽ đời tàn,

Xa rời Thần Chiến dù tâm nhiệt tình.

Phụ Vương Dớt dạy khôn ngoan,

Sẽ thắng tất cả  thế gian, cõi thần,

Thế mà ngài đã bất công,

Gia ân cho kẽ đổi lòng cực đoan.                                                                              8030

Quân Troa tính khí bạo tàn,

Gây bao hổn loạn, chiến tranh, hận thù,

Người đời say giấc êm ru,

Nhạc êm, múa đẹp, tình yêu ngọt ngào.

Quân Troa chỉ  khát đánh nhau,

Làm nên chinh chiến thương đau cõi trần.

Nói rồi lột vũ khí người,

Giao cho hầu cận, lại dời chân lên.

Hàng đầu đánh Hạc Ba Long, (Harpalion)

Theo cha Mê Nét, Ý Long giữ thành. (vua  Pylaiménès)                                   8040

Hắn phóng An Trích trúng khiên,

Ngọn lao chẳng  thủng vội vàng lui chân,

Vào  đồng đội tránh tai ương,

Mắt nhìn lấm lét ai đang đâm mình.

Mê Long giương nỏ  tên đồng,

Bắn vào mông  thủng bàng quang ngã nhào.

Trong tay đồng đội đớn đau,

Như sâu quằn quại, máu đào, hắt hơi.

Quân Bá La xót xa người, (Paphlagoniens)

Đặt lên xe đẩy, nhanh lùi về Troa.                                                                             8050

Mắt buồn nhỏ  lệ cha già,*

Giá nào đổi được, con đà chết đi.

Bá Lê bực bội sầu bi, (Pâris)

Hạc Ba Long khách riêng  y đãi đằng,

Nổi  cơn bắn mũi tên đồng,

Trúng Âu Chi Ngọ,  con dòng Lý Đô. (Euchénor, Polyidos)

Quê Cô Thanh giỏi thiên cơ, (Corinthe)

Con nhà quý tộc cơ đồ giàu sang.

Cha Lý Đô vẫn thường bàn :

Số phần chết thảm thương trong lâu đài.                                                             8060

Hay nơi thuyền chiến xứ người,

Quân Troa sẽ giết chết nơi trận tiền.

Bấy lâu lánh mặt hậu quân,

Lo cơn bạo bệnh số phần mong manh,

Nào ngờ tên trúng qua cằm,

Dưới tai chẳng thoát  số phần thiên thu.

Trận tiền như lửa  liếm mau,

Hải Tô chẳng được tin nào cánh quân,

Phía bên trái,  các chiến thuyền,

Đang dần diệt bởi anh hùng An Kinh.                                                                      8070

Bởi Thần Rung Chuyển đất bằng,

Hộ trì góp sức lực phần đấu tranh.

Hải Tô dừng trước cổng thành,

Nơi chàng phá vỡ cửa tường tràn vô.

Thủng hàng khiên giáp Đạt Gô,

Trước thuyền An Bắc bên bờ biển ngân,

Phía trên tường thấp xây thành,

Diễn ra cuộc chiến phân tranh ngựa người.

Bồ Thiên, Ý Niên áo dài, (Béotien, Ioniens)*

Lộ quân , Phi ,  Kiếm  mệt  nhoài phản công. (Lociens, Phthiens, Épéens)                8080

Chống Hải Tô đang xung phong,

Lòng như thiêu đốt tiến quân hướng thuyền,

Tuyến đầu điều Quán Trí quân (Athéniens)

Mai Thê con tướng anh hùng Phê Tô. (Ménesthée, Pétéos)

Theo  sau  Phi Đạt, Tích Cô, (Phidas,  Stichios)

Bi Ất  gạn dạ đa cơ theo cùng, (Bias)

Mai Giác thống lĩnh Kiếm quân, (Magès, Epéens)

Âm Phong, Đa Cốt tướng hùng điều binh. (Amphion, Drakios)

Mê Đông tướng quân Phi Thiên, (Médon, Phthiens)

Cùng  Bồ La Kiệt trận tiền hùng anh.(Podarkès)                                                  8090

Con hoang Ô Long  hùng anh,

Em tướng An Bắc, chẳng cùng mẫu thân.

Ở Phi La xa quê hương, (Phylakès)

Mê Đông đã giết người em mẹ nhà,

Âu Chi Bích bỏ đi xa,.(Eriopis)

Bồ Đa Kiệt tướng, cha là Phi Cô (Iphiclos)

Vồn dòng dõi Phi La Cô, (Phylakos)

Hai chàng thủ  lĩnh cơ đồ Phi Thiên,

Cùng với đoàn quân Bồ Thiên,

Hai quân bảo vệ chiến thuyền An Kinh.                                                                  8100

An Bắc chẳng xa bạn hiền,

Thế La công tử cùng tên, phút  nào,

Như hai bò mộng  đỏ ao,

Kéo cày ngang sức, anh hào xông lên,

Mồ hôi  ướt đẫm  góc sừng,

Vừa tầm chiếc ách ngang cùng  cách nhau.

Luống cày thong thả đồng sâu,

Hai chàng An Bắc tiến mau đôi hàng,

Thế Môn công tử nhiều quân,

Theo cùng nâng đỡ nặng cân khiên đồng.                                                             8110

Ô Lê công tử cận tranh,

Quân Lộ Kiên chẳng theo chân  được nào,

Vì không mũ đội đồng thau,

Đuôi bờm chẳng  có thuẫn mâu tròn dài.

Chẳng cán mâu gỗ tần bì,

Họ theo vua đánh kinh kỳ Ý Long,

Vũ trang bằng chiếc nõ cung,

Dây cung bện  chắc bằng len lông cừu.

Nhiều lần cung nõ tinh mau,

Họ từng phá vỡ hàng đầu Troa quân.                                                                      8120

Đánh Hải Tô tướng mũ đồng,

Hàng sau họ  bắn đường  tên bất ngờ.

Quân Troa xáo trộn quân cơ,

Nhụt lòng chẳng biết trở cờ tránh tên.

Quân Troa lùi bước  dần dần,

Bước lùi xa trại, xa dinh chiến thuyền.

Về Ý Long khoáng đảng hơn,

Nếu  Bồ Ly Mạc chẳng cùng Hải Tô :

Hải Tô anh chẳng bao giờ,

Nghe lời người khác khuyên cho  sự tình.                                                              8130

Vì anh được các thần linh,

Cho anh sức mạnh người trần kém thua,

Hội Tham Mưu anh chẳng vừa,

Anh muốn hơn hết, chẳng chừa  một ai,

Người Thần Chinh Chiến ban tài,

Người tài nhảy múa, người tài đàn ca,

Trong lồng ngực Dớt ban ta,

Đặt vào đây lý mưu gia  thật lòng,

Cho bao người khác hưởng phần,

Ra tay cứu vớt vô ngần  sinh linh.                                                                             8140

Biết mình tác dụng vô song,

Là điều hay, phải trong lòng nói ra,

Bốn bề như một vòng hoa,

Bừng lên cuộc chiến quanh ta lửa thù.

Quân ta từ vượt tường rào,

Còn ôm vũ khí  xa nhau trận tiền.

Hoặc từng nhóm nhỏ xông lên,

Đấu tranh từng nhóm ít hơn quân thù.

Đó đây cạnh các thuyền tàu,

Hãy lui hội tướng quân mau  họp bàn.                                                                   8150

Xét phương án tốt rõ ràng,

Xông đánh thuyền chiến nhiều thanh chèo dài.

Nếu Thần phù hộ an bài,

Cho ta chiến thắng hay lui an toàn.

Tôi e quân địch An Kinh,

Trả ta món nợ kinh hồn hôm qua.

Vì bên cạnh các thuyền kia,

Người say chinh chiến, chẳng xa chiến trường.

Bồ Ly Đa Mạc tường trình,

Hải Tô nghe phải chí tình lời khuyên.                                                                       8160

Nhảy khỏi xe tay cầm khiên,

Dặn nhanh dũng tướng, lời cùng gió bay:

Bồ Ly Mạc trấn nơi này,

Tập trung họp lại chỉ huy trận tiền,

Còn ta đến phía  giao tranh,

Về liền khi đã ban hành lệnh ta.

Nói rồi nhanh bước lao qua.

Xuyên qua quân viện, quân Troa đội hình,

Như non tuyết lạnh thét gầm,

Mọi người nghe tiếng về quanh tướng hùng.                                                      8170

Ban Thước công tử kiên cường, (Panthoos)

Quanh Bồ Ly Mạc hội bàn quân trung,

Hải Tô tìm các tướng hùng,

Đới Phô Bộc đã chẳng còn thấy đâu, (Déiphobos)

Hạ Linh dũng cảm nơi nào, (Hélénos)

Đa Mạc, An Sĩ thương đau chẳng còn,(Adamas, Asios)

Ngưiời nằm bị trói sau thuyền,

Người rên rĩ trút linh hồn tang thương,

Bị thương thành lũy chân tường,

Bị tên xa, ngọn lao gần tả tơi.                                                                                      8180

Gặp Bá Lê kích động người,

Chồng Hạ Lan mái tóc dài đẹp xinh. (Hélène)

Dừng chân, chàng sỉ nhục rằng :

Mô Bá Lê hỡi đẹp xinh làm gì ? (Maupâris)

Dại gái liếc mắt đắm say,

Nào đâu Đới, Hạ anh tài hùng anh  ?

Đa Mạc, An Sĩ thương vong,

Ô Thi Nhược cũng chẳng còn, nhờ em!(Othryoneus)

Hôm nay sắc nước nghêng thành,

Hôm nay chờ đợi tan tành Ý Long.                                                                            8190

Bá Lê uy dũng đáp rằng :

Hải Tô anh chớ mắng lầm, tội em,

Có lần vì phải dưỡng thương,

Cho nên ở chốn chiến trường chẳng nên.

Mẹ sinh nào thiếu kiên gan,

Từ khi cuộc chiến đánh thuyền có em,

Lời anh khích lệ ba quân

Đội hình em đánh Đa Niên chẳng ngừng,

Các tướng lĩnh khác anh tìm,

Đã không còn nữa, đời tàn giao tranh.                                                                  8200

Chỉ hai người đã lui chân,

Đới Phô Bộc với anh hùng Hạ Nô.

Trúng thương tay vì ngọn lao,

Cồ Nốt Thần Tử cứu cho số phần.

Giờ đây em quyết theo anh,

Nơi nào anh muốn dục lòng đấu tranh,

Em tin chẳng thiếu nhiệt tình,

Trong vòng sức lực hoàn thành khả năng.

Nhưng mà lực bất tòng tâm,

Nếu ngoài  giới hạn, khó lòng đến nơi.                                                                   8210

Lời anh hùng khiến nguôi ngoai,

Họ ra đi giữa tơi bời đấu tranh,

Bên tướng Kề Long chung quanh,

Bồ Ly Đa Mạc anh hùng trách chi,

Pha Kiệt,  Đốc Thái anh tài, (Phalkès, d’ Orthais)

Bồ Ly Phê Tết sức trai như thần,

Ban My, Ất Can hùng anh,(Palmus, Ascagne)

Mô Tích, Hy  tử xứ đồng An Canh. (Morys, con Hippotion, Acanie)

Mới  bình minh trước quân đi,

Dớt đà đưa đẩy thay kỳ chiến chinh.*                                                                     8220

Họ như cơn lốc đi nhanh,

Dưới làn sấm sét băng đồng Thần Vương,

Lao xao tiếng nổ kinh hoàng,

Hòa tan trong sóng sôi tung biển trào.

Dâng ngàn bọt sóng đuổi nhau,

Quân Troa như thế trước sau nối hàng.

Đi theo tướng mũ ánh đồng,

Hải Tô dẫn trước, sức Thần Chiến Tranh.

Gieo bao tai họa dương  trần,

Chiếc khiên che trước, da đồng phủ ban,                                                              8230

Mũ đồng trán lóng lánh màu,

Dẫn quân dò dẫm hướng nào An Kinh,

Lui chân, thì chàng tiến lên,

Thấy chàng dũng sĩ An Kinh chẳng màng.

An Bắc tiến thách thức chàng :

Quỷ kia hãy lại, ta không sợ gì !

Chơi trò con trẻ mà chi,

Thần Vương trừng trị, ngọn roi hung tàn.

Vì ta con cháu An Kinh,

Hẳn mi mong đốt chiến thuyền chúng ta?                                                            8240

Ta tay bảo vệ xông pha,

Rồi đây sẽ đốt nguy nga  Ý Thành,

Với mi ta nói chắc rằng :

Đến ngày mi sẽ phóng thân chạy dài,

Giơ tay cầu khẩn Thần Trời,

Ban cho ngựa đẹp phi thời như chim,

Băng đồng bụi trốn về kinh.

Nói lời  bỗng thấy chim ưng, bay  liền,

Lượn bay phía phải cao tầm,

An Kinh phấn khởi điềm lành  sướng vui.                                                               8250

Hải Tô lừng lẫy đáp lời :

An Bắc giả dối, mi thời huênh hoang,

Ta con Thần Dớt khiên vàng,

Hạ Cơ từ mẫu mẹ sinh tôn sùng,

Như Quán Trí Tuệ, An Long,

Sẽ gieo thảm họa vô cùng hôm nay.

Cho người Đạt Quốc chúng tay,

Mi đây, cả lũ, đợi đây lao đồng.,

Cắm vào da mỡ trắng ngần,

Như hoa huệ, chó diều ăn thịt mềm.                                                                       8260

Khi mi ngã xuống bên thuyền.

Nói rồi thúc tướng quân càn xông lên..

Tiếng hô, tiếng hét kêu vang,

An Kinh cũng hét, chiến trường kém chi.

Như ban đầu buổi từ khi,

Không quên  dũng khí ngày đi đợi chờ.

Đối đầu dũng sĩ thành Troa,

Cuộc xung phong đánh dưới  cờ vinh quang.

Tiếng hai dân tộc lừng vang,

Tận trời xanh, Dớt hào quang sáng ngời.                                                                               8270

(Còn tiếp kỳ tới)    Thi ca khúc XIV. Zeus bị đánh lừa (câu 8271 đến 8852)

TS PHẠM TRỌNG CHÁNH (NHẤT UYÊN ) viết xong năm 2006-2011, nhuận sắc 2017.

CHÚ THÍCH.

7465 Theo Strabon, người Mysiens ở Thrace là tổ tiên người Mysiens ở Anatolie, nổi tiếng cỡi ngựa giỏi.

7466: Người  Hippémolges tức người Scythes, nổi tiếng kỵ binh, thích ăn sữa ngựa.

7467: Người Abìes dường như một dân tộc huyền thoại như dân Hyperboréens. Sống vùng đất tốt có đủ cây trái khỏi cần trồng trọt. Eschyle trong  Prométhée délivré gọi là Gabies. Theo Quint-Curce (VI I,6) gọi dân Abies là dân sòng phẳng nhất trong những người hoang dã. Zeus ngồi nhìn về phía Bắc quay lưng với xứ Troade.

7479 : Có hai thành Aigès, một ở Eubé, một ở Achaie đều có đền thờ Thần Poséidon.

7490 Đảo ở phía Bắc biển Egée, Ténédos ở trước mặt xứ Troade, trong khi Imbros ở bờ biển Thrace.

7494 Poséidon hoá thân dưới dặng hình tiên tri Calchas, cầm cây trượng có nhiều  phép lạ, hiện ra với Ajax.

7588. Médésicastès con không chính thức vua Priam.

7620 Cha Amphimachos, Cléatos là một trong hai Molions con Poséïdon.

7755 : Thần Cronos nuốt hết các con trong bụng. Zeus sinh cuối cùng, mẹ Thần Đất cho Cronos nuốt hòn đá và đem Zeus đi nơi khác nuôi, lớn lên Zeus đánh cha, cứu các chị, anh, chia Poséidon trị biển xanh và Hadès trị cõi Âm Phủ.

7760 Hình ảnh các chiến trận không phân thắng bại trong thần thoại Hy Lạp, do các thần trên Olympe giật dây và thắt nút đầu với nhau, người  trần bị thần thắt nút vấp ngã vỡ đầu gối, bị địch thủ giết.

7802. Idoménée giết ba tướng Troa là : Othryonée, Asios và Alcathoos. Déiphobos giết một là Hypsénor.

7818 Nguyên tác gọi : Trẻ thơ Zeus, là dòng dõi nhà vua.

7850 : Vì có nhà tiên tri đoán rằng : Énée con Aphrodite  sẽ làm Vua, nên giữa các hoàng tử con vua Priam và  Énée không ưa nhau. Sau khi thành Troie bị hạ. Énée  dắt dân Troie còn sống sót đi lập thành Rome.

7945. Poséidon còn có danh hiệu Thần Thanh Phát, Thần Tóc Xanh, Thần Rung Chuyển Đất.

7970 Ménélas hiệu Thanh Chiến (Giỏi Thét Chiến Tranh)

8018 Ménélas nhắc lại luật Thần Zeus là tiếp đãi ân cần khách phương xa tới, nhưng Pâris đã phản bội luật Thần, bắc cóc vợ Ménélas và mang theo vàng bạc, nữ trang, gấm vóc.

8051 Hai câu có tác giả cho rằng mới  thêm sau, không ăn khớp lắm vì cha Harpalion, vua Phylémène đã chết rồi trong thi ca khúc V giết bởi Ménélas. Có người cho rằng có hai  Phylémène như hai Ajax, hai Eurybate . Đoạn tả cái chết Harpalion gần giống đoạn tả cái chết Phréréclos.

8060 Thi ca khúc XXIII.  Homère cũng có kể một người giàu có Sicyonien hối lộ để không đi đánh Troie trong quân Achéens

8079 : Ioniens tức người ở Athène có nhiều người mặc áo dài theo kiểu Ionie.

8080 Các đoạn liệt kê tập họp những từ ngữ thông thường của Homère có tác dụng làm gián đoạn câu chuyện kể, nhiều nhà phê bình cho rằng đoạn này thêm vào nhằm ca ngợi lòng tự hào dân Athènes và vài bộ tộc khác. Những đoạn thêm vào này rất xưa được các nhà thơ thời kỳ Alexandrin(Thế kỷ III –II) trước công nguyên công nhận.

8220 cuộc chiến kéo dài 10 năm, quân các vùng thay phiên ra trận.

8184. Maupâris. Khi dùng chữ Mau trước tên là nhục mạ khinh khi.

8253. Hector muốn mình bất tử như con thần Zeus, nhưng ước muốn này không thể được vì Hector sẽ chết như mọi người trần.