TRUYỆN THƠ BÍNH THÂN

 

 

 

DẠY KHỈ NÓI

 

 

Nước kia có một ông vua

 

Vốn ham việc lạ, lại ưa chuyện đùa

 

Tuổi vua bẩy chục có thừa

 

Một hôm cao hứng nhân mùa đầu Xuân

 

Vua truyền lệnh khắp xa gần

 

Từ quan cho chí tới dân hay rằng

 

Nhà vua ban thưởng ngàn vàng

 

Cho ai dạy khỉ nói năng như người.

 

Các quan phải dự cuộc chơi

 

Cố công tìm khỉ các nơi đưa về

 

Quan nào dạy khỉ lành nghề

 

Thưởng vàng, tăng chức đôi bề vui thay!

 

Quan nào dạy khỉ không hay

 

Phạt tiền, giáng chức xuống ngay tức thời!

 

Các quan than khổ thấu trời

 

Xưa nay khỉ nói tiếng người được đâu!

 

*

 

Đột nhiên có lão bạc đầu

 

Tuổi ngoài bẩy chục xin hầu chuyện vua

 

Quỳ thưa: "Nghề nghiệp từ xưa

 

Chuyên môn dạy khỉ nói như tiếng người

 

Cả nhà từng trải mấy đời

 

Nghề riêng dạy khỉ vốn nơi gia truyền!".

 

Vua nghe hứng thú vô biên,

 

Lão ông lên tiếng nói thêm đôi điều:

 

"Công phu dạy khỉ khá nhiều

 

Muốn cho khỉ nói được theo tiếng người

 

Hàng ngày kiên nhẫn mớm lời

 

Ít ra phải mất hai mươi năm trường!"

 

Lão xin nhận trước nửa vàng

 

Về nhà sửa soạn lên đường đi xa

 

Khỉ thông minh sẽ tìm ra

 

Đem về dạy nói, nghề nhà tinh thông.

 

Vua nghe háo hức vô cùng

 

Xuất năm trăm lượng đưa ông tức thì,

 

Các quan mừng rỡ kể chi

 

Trút đi gánh nặng nghĩ suy nhọc lòng.

 

Ông về, vợ ngóng, con trông

 

Khi hay rõ chuyện đều cùng khóc la

 

Gạt vua chắc chết cả nhà

 

Phen này ba họ thành ma không đầu

 

Ông nào dạy khỉ được đâu

 

Cả gan lường gạt, mưu sâu hại đời.

 

Vuốt râu ông lão cả cười

 

"Tuổi ta nay đã bẩy mươi hơn rồi

 

Nhà vua tuổi cũng vậy thôi

 

Chắc chi còn sống ở đời dài lâu

 

Hai mươi năm khó qua cầu

 

Vua và ta chết còn đâu lo gì!

 

Con người sống ở thác về

 

Coi như xí xóa cớ chi muộn sầu

Vô thường Phật dạy từ lâu!"

 

Tâm Minh Ngô Tằng Giao

(Thi hóa Truyện Cổ Phật Giáo)